Logboek 2025/3 Zomer, 2 oorlogen + Trump
Het derde kwartaal van 2025 vangt aan met de eerste hittegolf van dit jaar Tot op heden genieten we van onze tocht door Zeeland. Het vaarseizoen kent tot dusver vele droge, zonnige dagen. Het scheepje en haar bemanning houden zich goed. Lange periodes liggen we in oude stadjes. Wel heel anders dan vroeger. In deze periode waren we tien jaar geleden op de thuisreis na acht jaren in de Middellandse Zee, de Zwarte en de Rode Zee te hebben rondgezworven. Tien jaar geleden hadden we net een onrustige overtocht van de Golf van Biscaje achter de rug en genoten van zomerse dagen op de Frans-Atlantische eilanden. We missen het niet, de wereld veranderd grondig en is lang niet meer zo vriendelijk als toen. In een aantal landen waar we waren - zoals Oekraïne, Israël, Syrië - is het nu oorlog of grote onrust. We zijn erg dankbaar dat we die oude, bepaald vreedzamer wereld, nog hebben gekend.
Nu varen we niet ver meer en liggen meestal in schilderachtige havens. Wat geeft het? Aan alles komt immers een eind. We genieten er erg van - en van elkaar - en hopen dat het ook dit derde kwartaal van 2025 het geval mag zijn, hoewel de wereld er steeds zorgelijker, onaangenamer en vooral gevaarlijker gaat uitzien.
Middelburg (25.04)
Dinsdag 01-07-2025
Het wordt vandaag officieel de heetste 1e juli ooit gemeten in Nederland, meldt Weeronline om half twee vanmiddag. Bij het KNMI in De Bilt was er even eerder 33,2 graden. Het vorige record was 33,1 graden en dateert van het jaar 2015. Om half vier was het bij ons aan boord 34 graden.
Vannacht hadden we nog geen plaknacht. We sliepen onder het laken van het dekbed met de halve nacht de ventilator aan. Vanmorgen maar weer vroeg op weg. Anna loopt met een rode paraplu als zonnescherm (foto hierboven). Nu is Broeder Ludovicus wel open. Er zijn weinig mensen op straat. Omdat mijn teenslippers stuk zijn, koop ik een paar degelijke sandalen. We drinken koffie op de markt bij de bekende Boekhandel De Drukkery en ontmoeten er een oud-Gorcummer, broer Bob van onze achterbuurvrouw Joke. Eveneens een verwoed zeiler. In de boekhandel laat ik het bij twee nieuwe boeken. Tegen twaalven zijn we weer terug aan boord en bereiden ons voor op de hitte van de middag. Anna kan er slecht tegen en verblijft in de dichtgemaakte en verduisterde kajuit bij de ventilator; ik kies de schaduw onder de bimini in de kuip, waar soms een licht windje verkoeling geeft. Af en toe douchen we ons af op het zwemplatform met koud water uit de buitendouche.
Om drie uur verschijnen er twee gastjes met een loeiluide radio. Verderop gaan ze onder een boom zitten, maar gelukkig bevalt het ze niet. Ze gaan weg. Er komt een Duitser langs die ook een 43DS bezit. Hij heeft eveneens een aftands teakdek, net als wij twee jaar geleden. Waar hebben we ons kunsteak laten leggen? Bij Rexwinkel in Numansdorp, vertel ik. Een tevreden klant is de beste reclame voor een bedrijf. Hij vreest dat zijn dek ook lekt door de schroeven in de epoxylaag. Ik geef hem alle informatie en hoop het beste voor hem. Na vier uur is het 35 graden. Uiteindelijk wordt het 35,4 graden de hoogste temperatuur vandaag in De Bilt. Daarmee komt deze dag bij de top tien heetste dagen op de 9e plaats. Bij ons is het tegen vijf uur al 36 graden. Naar het begin van dit kwartaal
Middelburg (25.05)
Woensdag 02-07-2025
Gisteravond waren we naar een mooi orgelconcert op het Van Leeuwenorgel in de Nieuwe Kerk. Anna ging mee, hoewel ze totaal niet van orgelmuziek houdt. Omgeturnd? Nee, geen zin om een paar uren alleen aan boord te zitten, zei ze, en het is vast lekker koel in die kerk. Enfin, wel een stuk gezelliger. De organist was Aart Bergwerff uit Waardenburg. Het Van Leeuwenorgel is een orgel met een rare geschiedenis, waardoor het nu in een te kleine, maar antieke orgelkast zit. Daarin is geen plaats voor de pijpen van het pedaal. Daartoe werd een hoge nis in de muur naast het instrument gemaakt, waar die orgelpijpen in zitten. Ook zijn er weinig middentonen, zodat de hoge en lage tonen overheersen. Organisten compenseren dat vaak door harder te spelen. Deze achtergonden vertelde mijn oude vriend Wim T., die er veel verstand van heeft. Zijn vrouw Angelique kwam naast ons zitten. Het programma had veel kanten waarvan de Triosonate BWV 526 van Bach, het andante con moto uit de Italiaanse symfonie van Mendelssohn en de Toccata in C van Franz Schmidt me zeer bevielen. Wat een machtig geluid kwam er uit die te kleine kast! Helaas raakte Anna niet van haar weerzin tegen orgelmuziek af. Er was nog een korte nazit waar je een gratis glas wijn kreeg.
Vannacht geen plaknacht. Vandaag zal het weer omslaan en komt er een eind aan de korte (officiële) hittegolf. We vernemen dat de Sloebrug in Middelburg gisteren door de hitte gestremd was. Thermische uitzetting. Vanochtend gaat hij echter weer open. 's Ochtends is het nog 27 graden rond het middaguur. We lopen de stad in. Vers brood, frisdrank (0 procent), bier (0 procent) en koffie op De Markt op een terras waar niemand rookt. Jut en Jul op het terras. Is roken hier verboden?, vraag ik de serveerster. Nee, maar we zetten geen asbakken op de tafels; als we een roker zien dan zetten we er eentje neer. We hebben geluk en misschien mijden rokers een terras zonder asbakken. Terwijl Anna nog de laatste boodschappen haalde, begaf ik me naar de tweedehandsboekenmarkt in de Koorkerk, naast de Nieuwe Kerk. Daar zou Anna me weer ophalen, maar er was geen boekenmarkt, ik belandde in een feestelijke bijeenkomst van de Koninklijke Vereniging van Leden van Nederlandse Ridderorden. Ik voelde me geheel misplaatst plusvolkomen underdressed en de koning was er niet. Anna vond ik terug bij de Spar-city, waar ze de zelfscankassa had weten te ontregelen.
Vanaf het middaguur begint er bewolking over te trekken. Na twee uur is die al een stuk dichter, terwijl een verkoelende noordwestenwind aantrekt. Tegen vijf uur zou het kunnen gaan onweren. Voor de zekerheid halen we de zonneschermen van de ramen en de dekjes van de luiken, die we dicht zetten. Ook ritsen we de voorhang van de buiskap vast dicht. De bimini mag nog even blijven staan.
De temperatuur zakt na twee uur een graad per uur. Om halfvier is het nog maar 25 graden. De wolken worden donkerder en nog voor halfvier rommelt het in het zuidwesten en vallen de eerste druppels, die al snel in een fikse bui overgaan onder begeleiding van een luttele klap (foto hier). Windstoten zijn er niet. Razendsnel trekt de bui voorbij; na een paar minuten schijnt de zon weer. Om halfzes zal de volgende bui komen. Om tien over vier is het opnieuw bewolkt, nieuw gerommel, nu met weerlicht, en nieuwe druppels gaan over in gestage regen. Snel trek ik onze stekker uit de walstroompaal.
Wel is er voor de tweede dag op rij sprake van een datum-warmterecord, meldt Weeronline. In De Bilt steeg de temperatuur om 13.30 uur naar 33,7 graden. Daarmee is het officieel de warmste 2 juli ooit, sinds de metingen begonnen in 1901. Het vorige record was 33,6 graden en werd gemeten in 2010.
Vandaag helpt Trump opnieuw zijn vriend Poetin in diens oorlog om Oekraïne. Hij laat Zelensky en zijn volk volkomen in de steek en zet de leverantie van luchtafweerraketten (Patriots) en munitie aan Kyiv stop, die Biden al beloofd had. Waarom? Omdat de voorraden in de VS zouden slinken. Zijn positieve suggesties op de NAVO-top in Den Haag en tegen 'Trump-fluisteraar' Rutte waren loos. Het besluit kon niet op een slechter tijdstip komen. Poetin bombardeert meer dan ooit: alleen al afgelopen maand kreeg de Oekraïense luchtafweer 5.337 Russische Shahed-drones te verwerken. Een jaar eerder waren er dat nog 224 in de hele maand juni. Nu is er geen 'vredesproces' meer en voor Poetin geen enkele reden om zich inschikkelijker te tonen. Wat gaat Europa doen? Naar het begin van dit kwartaal
Middelburg (25.06)
Donderdag 03-07-2025
Het is vanmorgen aanzienlijk koeler dan de vorige dagen, die van de korte hittegolf. Bijna vijftien graden lager. De hemel is blauw met wat wolken en wind uit het noordwesten. De loden hitte is weg. We lopen vanochtend naar de Markt, een grote markt met heel veel kramen: enorme groente- en fruituitstallingen, stoffenkramen, leder, kaas, oude meuk en antieke spullen, wat niet al. Een drukbezochte markt! Anna koopt wat elegante hemdjes en ik vind er een leren tasje voor mijn mobiele telefoon, dat ik aan mijn broekriem kan vastmaken. Hoef ik er niet steeds mee in mijn broekzak te lopen. We drinken een paar maal koffie op verschillende terrassen. Daarna scheiden zich onze wegen. Terwijl Anna terug naar de boot gaat, bezoek ik weer een orgelconcert, ditmaal in de Oostkerk, de prachtige koepelkerk die we graag bezochten zodra we in dit stadje lagen. Ook vaak orgelconcerten op het schitterende De Rijckere-orgel uit 1782; een totaal ander orgel dan het Van Leeuwenorgel in de Nieuwe Kerk, dat we eergisteren hoorden. Sinds kort is Middelburg de enige stad in de wereld met twee van die geweldige orgels. Dat andere orgel van de vermaarde Vlaamse familie van orgelbouwers stamt uit 1776 en werd na benefietacties verworven en vorige week in gebruik genomen in de Augustinuskerk.
Het concert in de Oostkerk is een gratis lunchconcert door organist André Poortvliet, de vaste organist van de kerk. Hij speelde een programma van korte stukken uit de Franse barok, van Dandrieu, Rameau, Corrette en Couperin. Over het algemeen vrolijke, dansante muziek. De ingetogen, zuivere klank en het delicate timbre van het De Rijckere-orgel troffen me diep. Wat een schoonheid! Het concert was veel te snel voorbij, maar ja, een lunchconcert, nietwaar?
De middag brengen we lezend en luierend in de kuip door. Vanavond gaan we ergens in de stad eten. Het weer gaat dit weekeinde veranderen: koel en wisselvallig. Niet onwaarschijnlijk dat we dan nog hier blijven. Naar het begin van dit kwartaal
Middelburg (25.07)
Vrijdag 04-07-2025
Gisteravond Bas gefeliciteerd met zijn 35e verjaardag. Hij was vrolijk; het lijkt goed te gaan met mijn jongste zoon. Bas is een vrijbuiter, hij gaat zijn eigen gang zonder dat je er veel over weet. Je blijft zorgen houden over dat soort gasten. Na het telefoongesprek gaan we samen uit eten bij Restaurant La Piccola Italia vlakbij op het Damplein. We hadden een leuk plaatsje aan de muur (foto hier), sfeer en bediening waren OK en het eten ook met een lekker kruidige rode wijn uit Sardinië.
We koersen af op een tijdelijke verslechtering van het weer. Het weekeinde wordt koel en regenachtig. Daarom boeken we op het havenkantoor wat overnachtingen bij. Het wordt wat drukker in de haven, het vakantieseizoen staat op beginnen; volgende week heeft regio zuid van het land vakantie. Het weer lijkt volgende week woensdag op te knappen; dan gaan we door naar Vlissingen. Vandaag is het nog zonnig met hoge sluierbewolking, die het zonlicht wat dempt. Het wordt 25 graden met wind uit zuid tot zuidwest. Met ons boodschappenkarretje, al in 2007 gekocht in het Spaanse Ayamonte, lopen we naar de AH-supermarkt. Een kilometer of twee. We laden het karretje vol en lopen naar de markt voor koffie op het terras. Middag lezen in de kuip. Er komt een schattig jongetje beleefd vragen om een pincet. Op de ponton, waar we eerst lagen, heeft zijn vriendje een splinter in zijn voet gekregen. Anna haalt er een beneden. Later brengt hij hem netjes terug; de verwijdering van de splinter was gelukt.
Trump kwam vannacht na een telefoongesprek met Poetin tot de conclusie dat de Russische leider 'niet van plan is om te stoppen'. Met de bloedige bommen- en drone-terreur in Oekraïne, bedoelt hij. Hij noemde het een teleurstellend gesprek. Tja, ik had persoonlijk niets anders verwacht, de oorlog is na ruim drie jaar een bestaansvoorwaarde voor Poetin geworden; het sluiten van vrede zou de dood van honderduizenden soldaten zinloos en vergeefs maken en zijn regime doen wankelen. Of accepteren de Russen alles? Welke conclusie gaat Trump nu trekken? Hij reduceerde dezer dagen nota bene de militaire steun aan Kyiv. Trump levert minder munitie en raketten, waaronder luchtafweerraketten voor Patriot-systemen. Gaat hij die weer hervatten? Gaat hij het Kremlin nieuwe, eindelijk effectieve sancties opleggen? Ik vrees van niet; de man die beweerde vrede te brengen verliest gewoon zijn belangstelling en wendt zich tot andere zaken. Zijn handelstarieven bijvoorbeeld. Europa zal in het gat moeten springen.
Het is trouwens maar een raar verhaal met die stop op het leveren van raketten en munitie aan Oekraïne. Pete Hegseth, de nogal onbezonnen defensieminster van Trump, zou eerder deze week op zijn eigen initiatief dat besluit hebben genomen. Als reden gaf hij het slinken van de eigen wapenvoorraden, terwijl een analyse van het Amerikaanse leger uitwees dat daar geen sprake van was. Dat meldt de Amerikaanse zender NBC News op basis van bronnen bij de Amerikaanse regering. Het zet extra druk op het telefoongesprek dat Trump en Zelensky nog vandaag zullen voeren.
In elk geval ziet het ernaar uit dat Trump verder gaat met zijn handelsoorlog. De Amerikaanse president is begonnen met het versturen van brieven naar tientallen landen, waarin hij ze importheffingen van 20 tot 70 procent aanzegt. Die worden vanaf 1 augustus van kracht, meldde hij donderdagavond. Hm. Trump heeft de extra inkomsten intussen hard nodig. Zijn ‘Big Beautiful Bill’, die deze week door het Congres is goedgekeurd, voorziet in grootschalige belastingverlagingen voor bedrijven en particulieren, maar slaat tevens een groot gat in de begroting. Trump denkt dat grotendeels te vullen met de inkomsten uit de importheffingen. Wat zeker is: we hebben volgens De Volkskrant weer veel economische chaos voor de boeg. Naar het begin van dit kwartaal
Middelburg (25.08)
Zaterdag 05-07-2025
Nauwelijks gezakt sinds mei, de update over juni 2025 van de gemiddelde wereldtemperatuur in de lagere atmosfeer, sinds 1979 gemeten door satellieten. In mei stond het nog op +0,50 graden Celsius boven het gemiddelde van de periode 1991 - 2020, de vorige maand was het +0,48 graden. De tienjaarstrend van de opwarming staat sinds 1979 op +0,16 graden in iedere decade, te verdelen in +0,22 boven de continenten en +0,13 graden boven de oceanen.
Regelmatig verschijnen er wetenschappelijke studies, waarin haperingen worden aangetoond in de AMOC, de Atlantic meridional overturning circulation. Dat is de snelle, warme golfstroom die vanuit de Golf van Mexico over de noordelijke Atlantische Oceaan stroomt. De warme golfstroom die West-Europa een gunstig gematigd klimaat geeft, maakt er deel van uit. Als de AMOC tot stilstand zou komen, zou het klimaat bij ons dramatisch afkoelen, terwijl de rest van de wereld alleen maar warmer wordt. Een volkomen contra-intuïtief fenomeen, maar zeer serieus, ik schreef er herhaaldelijk over. Intussen is er weinig aandacht voor vergelijkbare veranderingen van de golfstromen in de zuidelijke Atlantische Oceaan. Een alarmerende, nieuwe studie op initiatief van het Spaanse ICM-CSIC Institut de Ciències del Mar wijst uit dat er alle reden is om ook de zuidelijke hemisfeer goed in de gaten te houden. De studie werd geleid door het Britse National Oceanographic Center en verscheen in het jongste nummer van het tijdschrift PNAS (The Proceedings of the National Academy of Sciences).
Kort gezegd: in de zuidelijke Atlantische Oceaan, waar nog weinig onderzoek was verricht, werd met behulp van satellieten vastgesteld dat de belangrijkste golfstroom daar zich aan het omkeren is. Het betreft de SMOC, de Southern Meridional overturning circulation, de tegenvoeter van de AMOC. Een volledige omkering werd in het actuele oceaanonderzoek nooit eerder gezien. 'While the world is debating the potential collapse of the AMOC in the North Atlantic, we’re seeing that the SMOC is not just weakening, but has reversed. This could have unprecedented global climate impacts', zegt Antonio Turiel, ICM-CSIC onderzoeker en co-auteur van de studie. In de meest zuidelijke zeeregio rond het continent Antarctica welt warm en CO2-rijk water op uit de diepten en versnelt het afsmelten van zeeijs in de zuidelijke oceaan. 'In the long term, this process could double current atmospheric CO2-concentrations by releasing carbon that has been stored in the deep ocean for centuries — potentially with catastrophic consequences for the global climate'.
Ondertussen is er in de Amerikaanse staat Texas sprake van grote overstromingen van de Llano- en Guadeloupe-rivieren door plotselinge hevige regenval. Daarbij kwamen 24 mensen om en worden nog 23 meisjes van een jongerenkamp vermist. Door zware regenval steeg het waterpeil in de rivier in de vroege ochtend razendsnel tot zo'n 8 meter en trad de rivier buiten haar oevers. Vandaag verwacht men nog veel meer regen in het gebied. Tot dusver waren er geen reacties van Trump of Het Witte Huis. Later op de dag reageerde Trump toch en zei dat hij 'geschokt' was. Texas kan rekenen op federale hulp.
Het Atlantisch orkaanseizoen 2025 begon ruim een maand geleden. Het is nog niet erg actief. Als onderdeel van het weersysteem boven Texas heeft een tropische depressie ten oosten van Florida zich nu kunnen versterken tot een tropische storm met de naam Chantal. De storm ontwikkelt zich nit verder en zal in de loop van morgen aan land komen in de staat South Carolina. En wie krijgt de schuld ervan? De National Weaher Service. Die hadden niet op tijd gewaarschuwd.
Gisteravond kwamen Wim T. & Angelique een glas drinken in de kuip. Het bleek dat Angelique meezong als sopraan in het koor bij de Cantatedienst die ik vorige maand in Veere bezocht. Inderdaad zag ik toen een vrouw in het koor zingen, die erg op haar leek, maar toch dacht ik dat ze het niet was. Wél dus. Dat is grappig.
Vandaag hebben we een dag met veel bewolking en een onrustige wind uit het zuiden tot zuidwesten. Het wordt niet koud; zo'n 24 graden. We hervatten onze dagelijkse routine van een wandeling door de stad en koffie op de Markt. Het is druk en er staan wat kramen op het Damplein met tweedehandsspullen. Vanavond gaan we uit eten met Wim & Angelique. In Gorcum is het jaarlijkse Hippiefestival aan de gang op Buiten de Waterpoort. Vanwege het vaarseizoen missen we het doorgaans. Morgen treedt de halve familie van Anna om 16.00 uur op in een tributeband voor The Eagles. Daar hebben ze een mooi affiche voor laten maken. Natuurlijk heb ik die op FB gedeeld. Naar het begin van dit kwartaal
Middelburg (25.09)
Zondag 06-07-2025
Wim & Angelique namen ons gisteravond mee naar een bijzonder etablissement: de Basiliek, een mix van bruine kroeg en restaurant op de hoek van de Koorkerkstraat. Leuke kaart en bijzondere wijnen. De kastelein probeerde een oude Rioja voor me te openen, maar de kurk bleek verrot. Dat liet hij er niet bij zitten en even later keerde hij terug met een andere Rioja, eentje uit 2013 die nog prima smaakte. Buiten vielen af en toe malse regenbuien, binnen was alleen maar gezelligheid en mooie discussies met Wim - zoals vroeger op de HBS in Breda - over de aard van het universum. Allebei hebben we een beetje spijt dat we niet natuurkunde zijn gaan studeren. Fijne avond; we waren pas om kwart over elf uur thuis. In de regen.
De hele nacht waren er flinke buien en ook vanmorgen blijft het regenen. Dat wordt een zondag in de kajuit. Welk een zegen dat ons schip niet meer lekt! Wat sneu trouwens voor Barbara en de anderen, die vanmiddag zullen optreden op een waarschijnlijk verregende laatste dag van het Hippiefestival in Gorcum. Later zien we op Buienradar dat het om die tijd droog is. Zal dus wel meevallen. We lezen de zondag weg. Nu en dan regent het, maar niet meer zo hard als vanmorgen. Het enige dat ik verder doe is het vullen van de drinkwatertanks. Naar het begin van dit kwartaal
Middelburg (25.10)
Maandag 07-07-2025
Het is een wat wisselvallige dag, bewolkt met regen en zon die elkaar afwisselen. En vrij veel wind - Bf 5 - uit het noordwesten. Samen halen we het rubberbootje en zijn bedekking los op het voordek. Om elf uur rijdt Wim T. voor met zijn Berlingo. Net zo'n handig model als onze Nemo, maar iets zwaarder. We laden het bootje erin voor zijn laatste reis, naar de gemeentelijke stortplaats voor groot afval, schier onvindbaar op een industrieterrein. Daar gaat ze - destijds gekocht in Ragusa, Sicilië en helaas na 13 jaar dienst poreus aan het worden - met een zwaai de bak in voor 'groot, brandbaar afval'. Wim blijft bij ons koffie drinken aan boord. Daarna boeken we op het havenkantoor nog twee overnachtingen. Woensdag zal het weer opknappen. Om kwart over negen zullen ze de Dokbrug open doen. Dan gaan we diesel tanken bij de watersportzaak van Jos Boone en om 10.37 uur met 'de blauwe golf' alle vijf bruggen over het Kanaal door Walcheren achtereen passeren naar de zeesluis van Vlissingen. Kost ruim een uur. Buitenom gaan we dan naar de Michiel de Ruijterhaven naast het centrum.
's Middags blijft het winderig en bewolkt. Hoewel de wind nu van voren invalt, is het achter de buiskap in de kuip koud en niet prettig. Ik verdiep me weer in de bijzonder spannende, dikke pil 'Deterring Armageddon. A biography of NATO' van de journalist Peter Apps (Wildfire, 2024).
In ons land bracht hevige regen gisteravond wateroverlast in de Noordoostpolder. 'De hoeveelheid neerslag was groter dan verwacht', zegt het waterschap tegen de regionale omroep. Wij zullen ons deel nog krijgen. Voor vanavond heeft het KNMI code geel afgekondigd voor de provincies Zuid-Holland en Zeeland vanwege zware regenbuien met onweer. Tijdens de buien kunnen windstoten van 65 kilometer per uur voorkomen. Het KNMI verwacht in korte tijd 20 tot 30 millimeter neerslag. Vanwege de kans op zware hagelbuien klappen we de bimini in met de hoes eroverheen. Ook ritsen we de hoes over de stuurwielstand.
Het is allemaal niets in vergelijking met de zware overstromingen na noodweer in de Amerikaanse staat Texas. In totaal zijn er tot op heden zeker 82 mensen om het leven gekomen. Verwacht wordt dat het dodental nog oploopt. In weerwil van alle bezuinigingen en massale ontslagen door Trump had de federale National Weather Service (NWS) op tijd gewaarschuwd voor de kans op verraderlijke flash floods, plotselinge overstromingen na zware regenval. Het gebied langs de Guadelupe-rivier staat lokaal bekend als flash flood alley, een plek waar het water snel kan stijgen. Langs de rivier stonden de kampeerterreinen echter vol. Vrijdag was het in de VS Independence Day. Naar het begin van dit kwartaal
Middelburg (25.11)
Dinsdag 08-07-2025
Nou, dat viel vannacht wel mee. Het bleef lang droog en windstil buiten. Pas tegen vier uur brak het onweer los. Ik was meteen klaarwakker en keek door de ramen van de kajuit naar de bewolkte hemel, die af en toe met grote tussenpozen werd verlicht door wat weinig imposante bliksemschichten. Ook gedonder en meteen regen. Na ieder weerlicht telde ik de seconden tot de klap; oplopend van 12 tot 20 seconden. Volgens de oude methode moet je dat door 3 delen. Dus op 4 tot 7 kilometer afstand. Het onweer trok dus langs de stad en na 20 minuten was het over. Geen hagel, de bimini had kunnen blijven staan.
Vanmorgen is het fris met wolken en zon en nog enkele korte buien. Door het wisselvallige weer van de laatste dagen daalt het neerslagtekort in Nederland iets, maar niet veel. Volgens Weeronline beginnen de eerste bomen inmiddels hun bladeren los te laten als gevolg van de aanhoudende droogte. De curve zit nu op die van de vijf procent droogste jaren, ver boven de mediaan. Omdat de buien erg lokaal waren, zijn er grote droogteverschillen in het land. Zeeland is momenteel een van de droogste regio's. Naar verwachting gaan we vanaf morgen een droge periode tegemoet en een mooi weekeinde.
Anna reserveert voor morgen een ligplaats bij de havenmeester van de Michiel de Ruijterhaven in Vlissingen. Voor twee weken. Morgen gaan we om 9.15 uur door de brug, dan naar Jos Boone om te tanken. Wim T. & Angelique zullen met ons meevaren in 'de blauwe golf' van 10.37 uur door het Kanaal door Walcheren. Vijf bruggen. Dan door de zeesluis en een stukje met tij mee over de Westerschelde, op tijd om over de drempel van de haven te kunnen varen. We verwachten te arriveren ergens tussen 12 en 14 uur.
We lopen op ons gemak door de stad naar Albert Heijn om de voorraden aan te vullen. En lekkers voor morgen onderweg. Af en toe vallen korte buitjes. Op het terras aan Plein1940 drinken we onze koffie. 's Middags meer zon, maar de vlagerige noordwester is nog niet echt geluwd.
Opluchting. De VS zijn alsnog van plan Patriot-luchtverdedigingsraketten naar Oekraïne te sturen. Dat melden bronnen aan de doorgaans goed ingevoerde nieuwssite Axios. Het zou gaan om tien Patriot-raketten, een deel van wat de VS oorspronkelijk van plan waren te geven voordat de Amerikaanse wapenleveringen werden gepauzeerd. De afgelopen tijd voerden de Russen de bombardementen sterk op. De VS zou teveel interen op de eigen voorraden. Of dat bij nader inzien nu opeens niet meer het geval is, is niet bekend. De onberekenbaarheid van Trump. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.01)
Woensdag 09-07-2025
Als om zeven uur de wekker afloopt, zijn we wakker. Zoals doorgaans als er gevaren moet worden. Het is stil weer met wat wolken en veel zon. We maken het schip vaarklaar en om kwart over negen opent de havenmeester de Dokbrug voor ons. Even later meren we af aan de bunkersteiger van Jos Boone. We tanken 147,5 liter diesel in de hoofdtank; altijd goed om je tanks vol te hebben. In het Kanaal verzamelen zich al jachten bij de Stationsbrug, maar wij pikken eerst nog onze gasten Wim & Jacqueline op van de meldsteiger bij het havenkantoor. Even later hangen we met tien jachten voor de brug om met 'de blauwe golf' de vijf bruggen tot Vlissingen door te gaan. Even na half elf draait de brug open, ook de tweede brug volgt snel, de Schroebrug die er vorige week tijdens de hiittegolf uit lag.
In een aangenaam tempo dokkeren we op de motor het lange stuk naar de brug bij Souburg, die volgens de kanaalleiding op VHF 22 om tien over elf zal draaien. Het wordt een zeer zonnige dag en daarom hebben we de bimini weer over de kuip gezet. Volgen de beide bruggen van Vlissingen, de Sloebrug en de Keersluisbrug. Nu op naar de zeesluis! De meeste jachten volgen ons dezelfde kant op. De sluis heeft voor beide kolken een rood signaallicht. Wachten dus. We zetten de marifoon op kanaal 18. In de grote sluis ligt een groot werkschip van Rijkswaterstaat; dat moet nog naar binnen. Na een kwartiertje vaart hij uit de sluis en motoren we als eerste binnen, meren af aan het eind van de sluismuur aan stuurboord. De grote zeesluis van Vlissingen is notoir lastig, de bolders liggen ver uit elkaar zonder kleine potjes er tussen voor de pleziervaart. Voorheen hing er een dik touw tussen, herinner ik me, maar dat is nu weg. Wim pikt eerst met de voortros de laatste sluisbolder aan terwijl ons achterschip van de muur wegdrijft. Het wieleffect. Als hij vast heeft gelegd beweeg ik de boot voorzichtig achteruit naar de voorlaatste bolder, waar de teruggekeerde Wim volleerd de lijn omheen werpt. Oude watersporter. Hier een sluisfoto met de dames.
Het schutten duurt een minuut of twintig. Dan varen we via de Buitenhaven het wijde water van de Westerschelde op. Een magisch moment na zoveel jaren! Veel grote schepen op de stroom; containerschepen, tankers en kustvaarders. Aan de overkant Breskens. Op de Rede van Vlissingen staat de tijstroom fors tegen, terwijl ik had becijferd dat hij mee zou staan. Elk jaar weer dezelfde fouten, ik moet er weer helemaal inkomen. In elk geval is er genoeg water boven de drempel. We varen langs de rode tonnen naar de invaart voor de loodsboten en direct ernaast voor de jachten (2 foto's hier). Als we door het nauwe gaatje binnen komen, roept de havenmeester van bovenaf dat we naar box 34b moeten. Dat is helemaal achterin! Die plek kennen we niet, daar hebben we nooit gelegen. Inderdaad, varend tussen de steeds kleinere jachten is er aan het eind bij de achtermuur, voor het Casino en het Theater en aan de andere kant het grote Griekse restaurant, een plek voor twee grote boten. Het lijkt niet persé een slechte plek. Verwonderd kijken we naar de grote hoeveelheid kwallen om het schip. Eerder lazen we al over een kwallenplaag in Zeeland, vanwege het steeds warmere zeewater.
We lunchen aangenaam in de kuip en dan loop ik met Wim & Jacqueline naar het havenkantoor in Brasserie Evertsen, op de hoge wal naast het keersluisje. Daar nemen we afscheid; ze lopen naar het station voor de trein terug naar Middelburg. Ik boek alvast voor een week en de havenmeester zegt ongevraagd dat hij later vanmiddag waarschijnlijk wel een leukere box heeft tegenover het sluisje. Daar lagen we alle andere keren. Dus halverwege de middag verkassen we naar box 6: leuker, dichterbij het centrum en levendiger, je ziet iedereen in- en uitvaren. Daar zijn we erg tevreden over; hier houden we het wel een tijdje uit. Het is ondertussen warm geworden: 26.5 graden bij een heel licht NW-windje. Nerveus en opgewonden kakelen de talrijke meeuwen. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.02)
Donderdag 10-07-2025
Vanmorgen wolken en zon, maar overigens geen koude nacht zoals de vorige. Anna laat de wasmachine draaien en ik word ingezet als de nieuwe sensor de extra afvoerpomp niet aanzet. Dat is de eerste keer niet nodig, dan drie keer wel en de laatste keer - na het centrifugeren - weer niet. Je ziet en hoort het gebeuren als er schuim in de afvoerleiding zit; dat registreert de sensor niet. Te laag soortelijk gewicht, is onze hypothese. Ik span een waslijn en hierboven zie je dat Anna hem in gebruik neemt. Je ziet ook aan de hoogte van de havenmuur dat het eb is. Op het laagste niveau zit er een laag met oesters op de muur. Het tijverschil is hier bijna vier meter en dat gebeurt twee keer in de 24 uur.
We genieten onze ochtendkoffie net als in eerdere jaren bij Brasserie Evertsen, hoog op de wal gelegen naast het sluisje. Je hebt daar een schitterend uitzicht over de monding van de Westerschelde. Het grote bolwerk naast de invaart met het beeld van Michiel de Ruijter er op ondergaat een flinke restauratie. Er staan steigers tot aan de waterlijn en de vuurtoren is tijdelijk weg. We lopen langs de boulevard, waar nogal wat appartementen in de verkoop staan. Een mooie plek om te wonen, zeker, maar niet voor ons, we wonen immers ook mooi in Gorcum naast de sluis. Verder voert onze wandeling langs de Sint Jacobskerk, waar we het programma van het cultuurpodium bekijken. Vanavond is er een concert voor panfluit met orgel; een combinatie die me niet aantrekt. Op de Kleine Markt vinden we het beschaduwde terras terug, waar we altijd graag zaten. Nu dus weer. Het voelt haast als thuiskomen.
In de middag zijn de wolken grotendeels verdwenen. Het wordt warm; in de kajuit zelfs 29 graden. Af en toe vertrekt iemand of komen er jachten binnen. In Peter Apps' biografie van de NAVO lees ik dat de VS al begin jaren 80 Duitsland en andere Europese landen, waaronder Nederland, waarschuwde tegen de bouw van een gaspijplijn door de Oostzee naar Rusland. Dat zou een te grote, strategische afhankelijkheid scheppen. Bovendien wilde Washington graag zijn eigen olie en gas aan Europa leveren en er goed aan verdienen. Voor de Europse leiders stond de kans op détente en vrede op het eigen continent echter centraal. Détente or deterrence. Hoe anders is alles gelopen, de toekomst laat zich niet voorspellen. De pijplijn kwam er voor heel veel geld, twee pijplijnen zelfs, Nordstream 1 en 2, en ze maakten ons inderdaad sterk afhankelijk van een alsmaar imperialer en agressiever Rusland. De pijpen werden tenslotte gesaboteerd en buiten gebruik gesteld - absoluut weggegooid geld. In de jaren 80 betaalden we nog 3 procent van ons BNP aan de NAVO en was er discussie of het niet 4 procent moest worden. Na de val van de Sovjet-Unie incasseerden we met groot genoegen het vredesdivident. De NAVO-contributie zakte beneden 2 procent. Nu moet het weer drastisch omhoog en is wereldvrede misschien wel verderaf dan ooit.
In het begin van de middag komt Ineke K. langs. De helft van het duo Piet & Ineke. Ze heeft Nina bij zich, een aardig hondje. In 2015, precies tien jaar geleden, zeilden we met hen van de Algarve langs de Atlantische kust naar huis, een prachtige tocht. Hun HR43 'Tartaan' wisselden ze later in voor een mooi motorjacht, de 'Stoer'. Regelmatig ontmoetten we elkaar, met name als we weer in Zeeland voeren. Nu hebben ze een camper en reizen er graag mee naar Normandië. We spreken af dat we morgen hun nieuwe appartment komen bekijken, hier vlakbij aan het Kanaal en de nieuwe jachthaven in het Dok. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.03)
Vrijdag 11-07-2025
Vanmorgen is het als we opstaan bewolkt. De restanten van een oud warmtefront trekken over het land. Ze bevatten geen regen meer, maar toch blijven een deel van de dag op grote hoogte bewolkingssluiers hangen. We brengen de zonbescherming aan voor de kajuitramen. Anna draait nog een keer de wasmachine om de lakens te wassen en ik volg met de afvoerpomp als er gespoeld moet worden. Later waaien ze op de lichte noordwestenwind snel droog. Koffie bij Brasserie Evertsen, kuier naar de AH-supermarkt en over de vrijdagse markt. Het leven kan zo eenvoudig zijn. Het wordt 26,5 graden. Morgen is er een kans op een regenbui, maar niet overal in het land. Het gaat om een 'koudeput' die uit Polen komt, waarbij op grote hoogte koude lucht samengepakt zit. Koudeputten ontwikkelen een centrifugale kracht waardoor ze zich afsnoeren van de straalstroom. Hierdoor houden ze zichzelf in stand: ze zuigen warme lucht tot op grote hoogte aan waardoor ze afkoelt en het vocht erin condenseert, hetgeen de kou doet toenemen. Het grote temperatuurverschil met de grond vergroot de kans op regen. Het is geen ongewoon verschijnsel, maar soms zorgt het voor wateroverlast als er heel veel regen vrijkomt. Enfin, daarna zet volgende week het zomerse weer zich voort. We boffen.
Het Engelse zeiljacht naast ons vertrekt bij de wisseling van het tij. Terug naar huis. Hun buurman, een Nederlandse HR40, schuift naast ons. Mogelijk komt de eigenaar van de box terug. Rond half vier arriveren vijf jachten; duidelijk uit de zeesluis gekomen. Later komen er wat Belgen bij, uit het zuiden waarschijnlijk. De haven raakt aardig vol. Ons wacht een leuke avond: we gaan mosselen eten bij Piet & Ineke en herinneringen ophalen aan exact 10 jaar geleden, toen we met twee boten van de Algarve naar Nederland voeren. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.04)
Zaterdag 12-07-2025
Gisteravond liepen we tegen vijf uur naar het appartementengebouw waar Piet & Ineke sinds twee jaar wonen aan het Kanaal door Walcheren, op de plek waar je aan stuurboord de nieuwe VVW Jachthaven Scheldekwartier kunt invaren. Aan de zuidzijde van de brede havenkom is de Vlissingse scheepswerf van Damen Shipyards, met drie mega-jachten aan de kade. Een fraai en levendig uitzicht. Ze hebben daar een mooi en ruim appartement. Piet had mosselen gekookt en slibtongetjes gebakken. We herbeleefden de oude gezelligheid uit de tijd, precies tien jaar geleden, dat we met onze boten naar huis terugvoeren vanuit Lagos in de Algarve. Pas tegen middernacht liepen we naar Dulce terug. Ik probeerde nog enige foto's te nemen van een sinaasappelkleurige maan, die laag in het zuiden boven de Westerschelde stond. Helaas onscherp.
Vanochtend is het kil en bewolkt. Anders dan verwacht. Geen wind. Warm gekleed drinken we onze koffie bij Brasserie Evertsen De Scheldemond is grijs en saai. Daarna lopen we de stad in voor een bezoek aan Boekhandel 't Spui. Ik koop het nieuwe (vertaalde) boek van de door mij zeer gewaardeerde Indiase auteur Pankaj Mishra, 'De wereld na Gaza' (Atlas Contact, 2024). Een scherp en bitter boek. We halen bij Bakker Bart een half gesneden pompoenpittenbrood en drinken nog een keer koffie op de Oude Markt met de rug tegen de verweerde muur van de Sint Jacobskerk (foto hier).
Als 's middags eindelijk de zon doorbreekt maak ik met mijn camera jacht op een van de vele kwallen, die door het opgaand tij keuzeloos de haven in spoelen. Het zijn er nogal wat. De kwal is een oeroude, levende structuur die al meer dan een half miljard jaar succesvol is. We zien oorkwallen, kleinere kompaskwallen en vooral veel zeepaddenstoelen (Rhizostoma pulmo, foto hierboven), ook wel bloemkoolkwallen genoemd. Ze zijn er van groot tot klein en steken niet, dus zelf gaan zwemmen in de haven blijft een optie, maar je moet wel uitkijken voor de kompaskwal. Die kan gemeen steken.
Trump lijkt steeds meer in de war te raken. Zijn vrienden Poetin en Netanyahu doen niet wat hij wil. Ze gaan niet in op zijn vredesinitiatieven, Poetin bombardeert Oekraïne zwaarder dan ooit en het bezoek van de Israëlische premier aan Het Witte Huis leverde niets op. De Nobelpijs voor de Vrede zit er voorlopig niet in. Nu moet hij zelfs weer wapens en munitie aan Kyiv leveren. Gisteren kondigde Trump een 'grote bekendmaking' op aanstaande maandag aan over Rusland. Nieuwe sancties? Verder dreigt hij de EU en Mexico met importheffingen van 30 procent per 1 augustus. Ach, eerst was het 50 procent. Het instrumentarium van 's werelds grootste supermacht is niet zo eenvoudig te hanteren. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.05)
Zondag 13-07-2025
We aten gisteravond zeer genoeglijk en romantisch boven op de kade bij Restaurant 'De Gecroonde Liefde', waar onze boot bijna recht achter ligt. Leuk tafeltje aan de muur, heerlijk eten, prima wijn en uitermate vriendelijke bediening. Bijna exact drie jaar geleden aten we hier voor het eerst, toen met Floor & Jason, die aan boord bleven slapen.
De hemel is vanmorgen nogal bewolkt. Er zou een bui kunnen vallen, maar dat gebeurt niet. Wel roepen de kerktorens met beierend klokgelui de gelovigen op ter kerke te gaan. De wind is west tot noordwest en matig. Ik vul de watertanks. Na de koffie bij Brasserie Evertsen lopen we over de boulevard naar het westen. Dan loop je vlak langs de vaargeul voor de grote scheepvaart, waar twee werkschepen naderen van zee. Komen die van booreilanden of windparken? Ze geven een korte signaalstoot; we weten natuurlijk sinds onze vaarbewijzen dat het 'ik verander mijn koers naar stuurboord' betekent. Dat doen ze dan ook en varen richting overkant. Het is weinig druk op het strand. Een groep kinderen krijgt zwemles; ze hebben allemaal een ballon aan een voet en zwemmen tegen het tij in. Het gebouw van de vroegere zeevaartschool is pas een hotel geworden, we hadden het al gehoord van Piet & Ineke. Ziet er erg aantrekkelijk uit. Bij Hotel Arion komen we op bekend gebied; hier hebben we ruim twintig jaar geleden wel eens gelogeerd. Ik meen vanwege een samenkomst van mijn medisch directeurengroepje. We drinken nogmaals koffie op het terras van Arion, met ruim uitzicht op zee: Breskens, Cadzand, Zeebrugge, je ziet het allemaal liggen. Over een tijdje gaan we die kant op. We lopen achter de boulevard terug langs de watertoren uit 1894, waar je kunt logeren, langs de megabioscoop Cinecity XL en door de binnenstad terug naar de boot.
De wolken verdwijnen grotendeels voor veel blauwe hemel. We genieten van een rustige middag lezen en kijken naar arriverende jachten, maar de idylle wordt ruw verstoord door nieuwe gebitsuitval. Een van de kwellingen van de oude dag: hoe ouder je wordt, hoe meer je kakement een kerkhof wordt. Ditmaal valt de vulling opeens uit een van mijn bovenste voortanden. Er blijft een goed zichtbaar en weinig sierlijk gat over. Gul lachen is geen optie meer. Morgenochtend dus meteen een tandarts bellen. Gelukkig doet het geen pijn, anders had ik ook nog naar een spoedpost gemoeten.
Citaat van de dag: 'Behalve het kolonialisme en de Holocaust heeft het Westen ook positieve zaken voortgebracht – zoals het humanisme, de scheiding der machten en een flinke bijdrage aan wat we mensenrechten zijn gaan noemen en internationaal recht. We hebben het dus ook over de neergang van dát Westen'. Arnout Brouwers in De Volkskrant 13 juli 2025.
Voor de zoveelste keer extreem weer in Spanje. Gisteren werd de regio Catalonië getroffen door zware regenval. In een paar uren viel 100 mm, waardoor rivieren opzwollen en overstroomden. In de buurt van Barcelona zoeken reddingswerkers naar twee mensen die mogelijk zijn meegesleurd door het hoge water. Het tweetal viel gisteren in een rivier toen een houten brug het begaf. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.06)
Maandag 14-07-2025
Vanmorgen is het bewolkt met (gelukkig) noordenwind. Gisteren dreef de westenwind de hele middag de vettig-vieze lucht van de kibbelingkraam van Henk Marijs aan de rand van de haven naar ons toe. We bellen de dichtstbijzijnde tandartsenpraktijk voor hulp aan mijn afgebroken voortand, maar die nemen geen nieuwe patiënten en spoedgevallen aan. Ze verwijzen ons naar een spoedtandarts in Oost-Souburg, waar ik eind van de middag terecht kan. Piet K. wil ons wel even rijden. Aan de telefoon vragen ze mijn BSN-nummer en om online toezending van een ingevuld, uitvoerig anamnese-formulier. Vooruit maar.
Het wordt vandaag niet koud. Om twaalf uur is het 23 graden in de kajuit. Een rij buien trekt van noordwest naar zuidoost over het land, maar ze blijven ten noorden van Zeeland. Wel is het winderig. Het is het gevolg van de koudeput die over ons land beweegt en een paar dagen wat minder goed weer brengt. In het begin van de middag trekt de wind verder aan tot Bf 5 à 6. Bij de lunch in de kuip waait de kaas van mijn brood. Gefluit in de wanten en geklapper van vallen tegen masten. Enkele vertrokken schepen keren terug naar de haven. Ik bind onze vallen wat strakker en knoop de bimini vaster met een extra lijn. Achter ons trekt een kudde van donkere regenwolken over de Westerschelde, maar bij ons blijft het tot dusver droog. Straks naar die spoedtandarts.
Paniek heerst in de aartsabdij van Pannonhalma, de oudste abdij in Hongarije. Door de opwarming van het klimaat heeft hun bibliotheek last van een plaag van broodkevers, die de kostbare, oude boeken opvreten. De hogere temperaturen maken de kevers actiever. Boven twintig graden planten ze zich tweemaal zo snel voort. De kevers en hun larven vreten zich een weg door de collectie van zo'n 400.000 boeken, waaronder een bijbel uit de dertiende eeuw en honderden boeken van voor de uitvinding van de boekdrukkunst in de vijftiende eeuw. De bibliotheek heeft ook duizenden boeken uit de zestiende eeuw. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.07)
Dinsdag 15-07-2025
Gisteravond reed Piet K. ons naar de tandartsenspoedpost Dental 365 in Oost-Souburg. Ik werd er snel en goed geholpen door onder meer een Tsjechische tandarts met de naam Kateryna en een administratieve medewerker uit Syrië. Waar zijn we zonder migranten? Vanmorgen wil ik de rekening van 170 euro declareren bij de IZZ, maar dat kan niet vanwege onderhoud van de site. Gisteravond en vannacht bleef het winderig, vanmorgen wisselen wolken en zon elkaar af. Nog steeds is er veel wind Bf 5, eerst uit het zuidwesten, later ruimt hij wat. Schoonzoon Michel heeft onze brievenbus thuis geleegd. Er waren geen onaangename epistels of zaken waar we onmiddellijk iets mee moeten doen.
Als ik de koffie bij Brasserie Evertsen wil betalen, merk ik opeens dat tweederde van mijn pasjes uit mijn telefoonetui zijn verdwenen. Waaronder de bankpas en mijn rijbewijs; de rest is minder erg maar wel vervelend zoals de OV-pas en de museumkaart. Hoe kán dat nou? Het zweet breekt me uit. Gisteren heb ik de behandeling van de spoedtandarts nog met die pas betaald. Dat was om kwart over zes. Samen piekeren, maar we komen er niet uit. Ze moeten uit het etui zijn gevallen na de tandarts. We bellen Piet die ons reed. Maar bij hem in de auto liggen ze niet. Bij de bank is niets ongebruikelijks afgeschreven. Preventief laat ik de bank mijn pas blokkeren. Dan lopen we naar de politie; die zitten vlakbij het Bellamypark. Maar het gebouw is verlaten. In dat geval moet je op de intercom drukken voor contact. Daar reageert ook niemand op. We bellen het meldnummer 0900-8844. Een halfuur luisteren we naar 'al onze medewerkers zijn in gesprek' en geven het op. Anna vindt uit dat je voor verloren en gevonden voorwerpen tegenwoordig niet bij de politie moet zijn, maar bij de gemeente. Op de site van Vlissingen staat een lijst gevonden voorwerpen. Geen bankpassen e.d. sinds gisteren. We zoeken binnen en buiten het schip af. Zijn ze in het water gevallen? Blijven pasjes drijven? Zo ja, dan hebben eb en vloed ze allang meegevoerd.
Tenslotte toch maar middagdutje. Ik lig op de bank. Daarachter zit in de hoek een stopcontact. In een impuls bedenk ik dat ik daar vanochtend mijn telefoon heb opgeladen. Die zakte van de rand van het kussen af. Ik grijp achter me in de strook achter de kussens. Meteen voelen mijn vingers de kaartjes. Ze zijn er allemaal. Het lot keert zich 180 graden. Ik bel de bank voor déblokkage van mijn pas. Ook het declareren van de spoedtandarts bij IZZ gaat opeens vlot. Alleen de harde wind dartelt nog steeds over het schip, ruimt wat verder naar noordwest en haalt af en toe aan tot Bf 6. Net als gisteren.
De fronten in Oekraïne bewegen nauwelijks meer, ondanks hevige strijd en tienduizenden doden en gewonden aan beide zijden. Voor Poetin blijft niets anders meer over dan terreurbombardementen om de bevolking murw te maken. Al twee maanden negeert het Kremlin de pogingen van Trump tot een bestand. De Amerikaanse president is na het bezoek van NAVO-SG Rutte nu eindelijk boos genoeg om de wapenleveranties te hervatten, waaronder Patriot-luchtverdedigingssystemen - overigens zonder dat het de VS iets kost, want de andere lidstaten van de NAVO moeten ze betalen - en tevens boos genoeg om een ultimatum te stellen. Een tamelijk mild ultimatum: Rusland krijgt nog eens vijftig dagen de tijd voor een staakt-het-vuren. Zo niet, dan volgen er secundaire sancties tegen landen die de Russische olie illegaal kopen, zoals China en India. Die kunnen importheffingen van 100 procent verwachten. 'Dreigen met sancties heeft hier (in Moskou) nooit veel indruk gemaakt en zal zeker op de korte termijn niet leiden tot gedragsverandering van Rusland', zegt NOS-correspondent Geert Groot Koerkamp nuchter. Ondertussen lijkt de Russische economie wel in het slop te raken en daalt de steun van de Russen voor Poetin tot 79 procent. Rutte: 'Als ik Poetin zou zijn, zou ik onderhandelingen overwegen'. Hm. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.08)
Woensdag 16-07-2025
Vannacht vielen er veel buien. De dagenlange harde westenwind striemde de regen over dek en dak. Ook vanmorgen vallen er buien, maar 's middags is het minder. Op het Bellamypark en op de kade boven ons bouwt men de zomerkermis op. Een 'kermesse 'd'été', die we hier in Vlissingen ook in eerdere seizoenen meemaakten. De grootste van Zeeland. Drie jaar geleden ging ik nog met de dochters van Tessa & Jeff in een bakje zitten en rondgeslingerd op een gierend ronddraaiende schijf. Oef! Ik werd duizelig en licht misselijk. Voor mij geen tweede keer. Ik herinner me dat we ook in ons vertrekjaar 2007 op die kermis waren met Koos & Marjon. Toen sprong ik met een bungy-jump tot afgrijzen van Anna.
We zien vanaf de steigers dat de harde wind in de afgelopen dagen een verschuiving gaf in de populatie kwallen in de haven. Nu signaleren we opeens weer oor- en kompaskwallen - de laatste zijn giftig - en veel minder bloemkoolkwallen. Morgen zal ik er een foto van tonen. We zijn benieuwd of de laatste soort weer terugkeert. Bij Brasserie Evertsen constateren we dat de Scheldemonding nog flink wild is. Westenwind tegen afgaand tij. Schuim op de golfkammen. Geen weer om zee te kiezen richting België, dus we boeken bij de havenmeester nog drie overnachtingen erbij. Maken een kuier door de stad. In de loop van de middag nog een enkel buitje. De westenwind gaat eindelijk liggen.
Peinzen over passages in het nieuwe boek van de Indiase journalist Pankaj Mishra 'De wereld na Gaza' (Ned. vert. Atlas Contact, 2025). De titel verwijst ongetwijfeld naar de uitdrukking 'de wereld na Auschwitz'. Dat heeft ermee te maken dat voor velen de Holocaust de geschiedenis heeft veranderd. Althans, dat denken velen in de westerse wereld en ze zijn daarom niet of minder kritisch op Israël, maar volgens Mishra gaat dat voor de meeste bewoners van de wereld niet op. Voor de meerderheid in de zuidelijke wereld, met name de Aziaten en de Afrikanen, is de dekolonisatie de belangrijkste gebeurtenis van de laatste honderd jaar. Voor alle koloniale misdaden, de genocides, de slavernij, het racisme en de uitbuiting heeft het Westen de rekening nooit vereffend. Daarom hebben de meeste landen weinig affiniteit met Israël, de genocidale kolonisator in het Midden-Oosten, en ook voor het gewelddadige neo-imperialisme van Rusland in onder meer Oekraïne. In het collectieve geheugen van de meerderheid van landen staat het eigen koloniale leed en onrecht, door het Westen begaan. centraal. Het is niet het einde van de discussie, maar ik kan me dat wel voorstellen. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.09)
Donderdag 17-07-2025
Deze week schreef ik over de vele kwallen die in de haven drijven. De invloed van wind en windrichting op de aanwezigheid van kwallen is groot. Kwallen zijn in wezen passief en laten zich meevoeren door wind en zeestromingen. Bekend is dat er bij oostenwind een onderstroom aan de kust ontstaat, die kwallen massaal naar de stranden voert. In de afgelopen weken waren er vaak oostenwinden en waarschijnlijk daardoor zien we hier veel kwallen. Maar de laatste dagen woei de wind dagenlang hard uit het westen en je kunt je voorstellen dat dat tegenovergestelde effecten heeft. Op de kwallenradar zie je dat er momenteel weinig kwallen langs de kust zijn. In elk geval zien we er in de haven veel minder en is ook de samenstelling van de soorten veranderd. De foto hierboven demonstreert dat. Je ziet twee innig samen zwemmende kwallen, een kleine kompaskwal (giftig) en een oorkwal (niet giftig), soorten die we eerst nauwelijks zagen, terwijl er veel minder bloemkoolkwallen zijn (niet giftig). 'Een ontmoeting met de kompaskwal tijdens het zwemmen in de zee is geen aangename kennismaking', schrijft de Kwallenradar. 'De netelcellen bevatten een sterk gif, waardoor aanraking kan resulteren in een pijnlijke kwallenbeet'. Gezwommen heb ik nog niet in de haven.
Vanmorgen is het zonnig met stapelwolken en een lichte zuidwest tot westenwind. Veel jachten vertrekken vroeg met het tij mee, deels naar het zuiden en deels naar de zeesluis. Vooralsnog is er plaats genoeg. Na de koffie bij Evertsen lopen we voor wat boodschappen naar de AH-supermarkt. Op de kade boven ons en op het Bellamypark bouwt men de kermis op. Boven ons staan wat gokkramen en een schiettent. Aan het noordelijk eind van het Bellamypark komt een heus reuzenrad. Misschien toch...? Vanmiddag is het rustig. Er zijn minder stapelwolken en de hemel is bijna egaal blauw. Vanavond gaan we uit eten met Piet & Ineke in De Gecroonde Liefde, hierboven op de kade. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.10)
Vrijdag 18-07-2025
Culinaire genoegens en leuke gesprekken, gisteravond met Piet & Ineke in De Gecroonde Liefde aan de kade boven onze boot, waar de opbouw van de kermesse d'éte verder ging. Kijk hier voor een foto. Vandaag is het ondanks hoge sluierbewolking een vochtige, warme dag. Het wordt 28 graden en het waait niet of nauwelijks, wat het nog benauwder maakt. Al vroeg bij hoog water verlaten heel wat jachten de haven, waarschijnlijk met het tij mee op weg naar de Belgische kust. Wij gaan nog niet; we hebben het best naar ons zin hier in Vlissingen. Vanochtend na de koffie bij Evertsen lopen we voor boodschappen de stad in, maar om 12 uur gaan Anna en ik voor even uiteen. Ik bezoek de Sint Jacobskerk voor het reguliere concert van iedere vrijdag op het Flentrop-orgel. Vooraf klinken de tedere klanken van een fraai beiaardconcert op het carillon van de Sint Jacobstoren over de stad. Bij het binnentreden van de kerk zie ik dat er al heel wat mensen zitten, de meesten merkwaardig genoeg in rijen met de rug naar het orgel (zie de foto hierboven). Ik heb dat eens eerder meegemaakt, jaren terug, in Oostende. Voor mijn gevoel hoor je het orgel dan minder goed, maar gelukkig zijn er achterin nog wat rijen stoelen in de goede richting. Het programma mag er zijn, allemaal prachtige stukken uit de tijd rond de overgang van de 17e in de 18e eeuw, de tijd van de vroege barok:
Vlissingen (25.11)
Zaterdag 19-07-2025
Gistermiddag ging de kermis open. Het geluid ervan is niet overdadig; de mix van Nederlandstalige hits en schlagers is eerder een temerig en saai achtergrondgeluid. Een deun van André Hazes en Jan Smit en zo door elkaar. Op de wal boven ons zaten wat krengerige gastjes, die bij onze buurman - die andersom ligt met zijn kuip naar de kermis - pesterig zeurden om een glas water. De afstand is te groot en de buurman negeerde het. Ze bleven zeuren en klierige dingen zeggen. Even later verkaste de buurman met zijn boot naar de steiger aan de overkant. De havenmeester kwam bij ons langs om te zeggen dat we ook naar de overkant mogen als we overlast hebben. Dat hadden we tot dusver niet, ook gisteravond niet. Rond halftwaalf sloot de kermis. Naast Brasserie Evertsen staat een vervaarlijk toestel met twee lange, stalen armen die gillende mensen omhoog slingeren. Daarbij draait het bakje om zijn as en hangt even ondersteboven. Zie de foto hierboven. De attractie heeft de toepasselijke naam Hell Raider.
Ondanks de kermesse d'été slapen we vannacht rustig. Maar dat geldt niet voor iedereen, blijkt als ik op het havenkantoor drie overnachtingen bij boek. (Want er is slecht weer op komst). Vannacht gooiden na sluitingstijd van de kermis mensen bierflesjes, glazen, halflege zakken patat en vuurwerk naar de boten onder de wal, pisten naar beneden en vernielden en passant ook nog de sanitaire ruimtes van de haven onder Brasserie Evertsen. Zo! Daar hebben we dus doorheen geslapen. Bovendien hebben ze de sluiting van het hek naar onze steiger onklaar gemaakt, zodat iedereen erop kan. Op het motorjacht naast ons, waar niemand aan boord is, heeft een junkie, een graatmager meisje of vrouw, in de kuip geslapen. Over de railing hangt een gestolen vest, het prijskaartje van 60 euro zit er nog aan. We hebben genoeg gehoord en verkiezen ergens aan de overkant de kermis uit te zitten c.q. te liggen. Vanavond - zaterdagavond - kan het helemaal raak zijn.
We mogen een andere ligplaats kiezen en leggen zonder problemen aan in de eerste box direct rechts na de sluis (foto hier), een eind verder weg van de kermis en met een andere toegang, een leuke plek waar je ieder schip ziet langskomen bij aankomst en vertrek. Aan de overkant, bij onze vorige ligplaats, zitten weer gastjes die rotjes naar beneden gooien. Het is een zonnige, warme en benauwde dag met wat matige wind uit het oosten, maar gaandeweg trekt er uit het westen bewolking binnen. Volgens Buienradar zal het eind van de middag gaan regenen. Omdat het KNMI voor vandaag, morgenmiddag en -avond code geel heeft afgekondigd wegens stevige onweersbuien en kans op overlast door regen en wind, klappen we de bimini in en trekken de hoes over de stuurstand. De wind is naar het zuiden gedraaid en trekt aan. Donkere wolken rukken aan. Het front zal van zuidwest naar noordoost over het land trekken.
Peinzerijen over de vraag: hoe dicht zijn we bij oorlog? Komt er een einde aan de ongekend lange periode van vrede in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog (afgezien van de Balkan en Oekraïne)? Van de week was er in WNL Vandaag een NAVO-generaal - niet de eerste de beste - die zei dat we rekening moeten houden met een gelijktijdige, op elkaar afgestemde aanval van Rusland én China over twee jaar. Dus in 2027. Het jaar dat ik 80 word. De Russische supermacht valt Europa aan, waarschijnlijk in de Baltische regio, en tegelijk de Chinese supermacht in Taiwan. Een window of opportunity, omdat de kans groot is dat supermacht Amerika onder Trump weliswaar zal protesteren maar niet militair zal interveniëren en zich afzijdig houden, ondanks artikel 5 van het NAVO-handvest. Waar ontleent de brigadegeneraal - Han Bouwmeester, die vaak in talkshows zit - dat aan? Hieraan: het schijnt dat de Russische oorlogseconomie nu al veel meer wapens en munitie produceert dan het land nodig heeft in Oekraïne. Je kunt erop voortborduren: 2027 is het voorlaatste jaar van Trumps' tweede termijn. Het jaar daarop is in de VS een verkiezingsjaar. Het isolationisme, altijd al sterk in de VS, groeide met het aantreden van de nieuwe president. Welke kandidaat wil zich over twee jaar als president mengen in een buitenlandse oorlog? De inschatting van Bouwmeester kun je niet zomaar als pure speculatie aan de kant schuiven; het potentiële scenario komt 'van de inlichtingendiensten', aldus de generaal. Het scenario spookt de hele dag door mijn hoofd. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.12)
Zondag 20-07-2025
Dat viel allemaal hard mee gisteravond; er trokken weliswaar donkere wolken over, maar geen onweer, geen harde wind en geen regen behoudens enkele druppels. Het front trok snel over. Vannacht was het rustig en vanmorgen schijnt de zon krachtig vanuit een haast onbewolkte hemel alsof het zomerse weer ongeremd verder gaat. Toch handhaaft het KNMI zijn code geel voor vandaag. Nu beginnen de hondsdagen, gewoonlijk de warmste periode van het jaar. Vanmiddag en vanavond is er opnieuw kans op zwaar onweer met hevige regenbuien en hagel. Met het oog daarop haalden we gisteren de bimini in; je wilt er geen gaten in. In de haven is het vanmorgen HW. Er arriveren wat jachten, tijdig binnen voor het zware weer. Toch vertrekken ook enkele jachten, waarschijnlijk richting zuiden gelet op het tij. De kerkklokken beieren en roepen de gelovigen op ter kerke te gaan. We zijn benieuwd of de kermis vandaag open gaat of gesloten blijft, zoals in Gorcum op zondag. In dit geval voelen we wel iets voor het Gorcumse model.
Intussen raakt het na elf uur bewolkt. Het is benauwd en warm. Geen koffie bij Brasserie Evertsen, want Anna loopt erg moeilijk. Na het aanleggen op onze nieuwe liglaats stapte ze mis op de boot en verrekte een spier aan haar rechter bovenbeen. Na één uur start de kermis op en naderen donkere wolken. Daaruit vallen de eerste druppels, maar de regen zet niet door en het blijft benauwd. Na twee uur vallen er wat malsere buien. Wat een zegen dat het dek van ons schip niet meer lekt! Overigens blijven hagel en onweer ons bespaard, maar wie weet wat er nog komt? Dit: het wordt toch 24 graden en even voor half vijf breekt de zon door. De pijn in Anna's been is wat minder.
Vandaag lees ik tussen de dikkere boeken van Peter Apps over de geschiedenis van de NAVO en Pankaj Mishra over de wereld na Gaza door een dun boekje dat wat mij betreft over een nóg gewichtiger onderwerp gaat, 'De Wereld en de Aarde' van David van Reybrouck (De Bezige Bij, 2025). Van Reybrouck, van oorsprong Belg, schreef ook enkele dikke boeken over de koloniale geschiedenissen van de Belgische Congo en van Indonesië, die ik met veel waardering las. Recent - in maart 2025 - werd hij benoemd tot Denker der Nederlanden. In dit dunne boekje met het grote onderwerp zet hij de beperkingen van de nationale staten en hun raison d'état af als volledig ontoereikend om de fundamentele problemen van de huidige tijd aan te kunnen pakken. Daarvoor is een veel bredere aanpak onontbeerlijk, een supranationale benadering die hij samenvat als 'Raison de Terre'.
Van Reybrouck kwam tot dit - op zich weinig opzienbarende - inzicht tijdens een voettocht door de Pyreneeën enige jaren geleden. 'Ik had mijn tent opgezet tegenover de monumentale noordwand van de Vignemale, de hoogste berg aan de Franse kant. Bij het vallen van de avond werd de volmaakte stilte van het landschap plotseling ruw verstoord. Een stuk van de meest oostelijke gletsjer brak af en donderde in slow motion naar beneden. Het geluid - een rauw, donderend gebrul dat wel een halve minuut duurde - was onwerelds, triest en diep verontrustend'. Dat geluid bleef hem door het hoofd spoken, een aanwijzing dat er iets onontkoombaar mis was met een wereld, die hoofdzakelijk op nationale soevereiniteit gebaseerd is.
Na het falen van de Volkenbond in het interbellum en de Verenigde Naties na WO2 is de mensheid anders niet in staat de gigantische problemen van een snel opwarmende en vervuilende wereld op te lossen. Wie neemt verantwoordelijkheid voor het verlagen van de emissies, voor PFAS, voor stikstof, voor microplastics? Ondanks op zich goede initiatieven als de Parijse Klimaatakkoorden van 2015 en de jaarlijkse COP-conferenties van de VN, blijft de wereld doorgaan op het heilloze pad van groeiende emissies van fossiele broeikasgassen. 'De aardepolitiek die we moeten ontwikkelen zal diepere morele keuzes vereisen die niet louter aan nationale onderhandelaars en particuliere belangengroepen kunnen worden overgelaten'. Ook de Europese Unie, op zich een poging tot supranationale organisatie, blijft helaas steken in goede bedoelingen, krachtige bedrijfslobby's, misleidend rechtspopulisme en eng-nationale tegenstellingen van de lidstaten. Toch wordt Van Reybrouck niet helemaal somber. Ik wil niet cynisch zijn. Te gemakkelijk. Ik schreef ook wel eens over de wenselijkheid van een wereldregering. Onder meer hier in 2014, hier in 2016 en nog hier in 2020. Denkrichtingen voor de oplossing voor de menigvuldige pijn van de aarde. Lees dat boekje maar eens! Het is nog geen 80 bladzijden. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.13)
Maandag 21-07-2025
Het koufront dat gisteren aan het eind van de middag ons passeerde, bracht weinig regen, geen onweer en geen windstoten. We zagen de buien links en rechts voorbijgaan maar ze kwamen niet over ons heen. Wel ander malheur. Alsof de duvel ermee speelde verloor Anna toen ze een dropje nam een vulling uit een kies in haar bovenkaak. Wat volgde was dezelfde telefonische intake-procedure bij de spoedtandarts Dental365 als vorige week bij mij. Vanmorgen blijkt dat we maandag om kwart voor vijf terecht kunnen in Oost-Souburg. We bellen Piet K.; hij is zo goed ons de volgende dag erheen te rijden.
Vannacht verschillende regenbuien. Vandaag is een wisselvallige dag. Perioden met zon met nu en dan straffe buien. Het wordt 25 graden; de wind waait uit het zuiden met soms kracht 5. Omdat we eergisteren naar de overkant verhuisden hebben we hem nu op de kop met luwte achter de buiskap. Buitengaats woelt de zee onrustig en 's middags is er onweer. Er is weinig beweging bij de jachten in de haven. De zomerkermis gaat weer aan de slag met zijn vertier. Weer dreunen zijn vaderlandse deunen. Het lijkt me geen pretje op 40 meter hoogte bovenin de Hell Raider te zitten met al die bliksemslagen om je heen. Inderdaad zetten ze hem stil tot het onweer voorbij is. De pijn in Anna haar rechterbeen is minder en de kies doet geen pijn. Omdat ze nog slecht kan lopen ga ik met het boodschappenkarretje naar de AH-supermarkt. Straks komt Piet ons halen voor het tweede bezoek aan de spoedtandarts.
Het koufront bracht elders wel problemen. In het noorden van ons land zorgden onweersbuien en harde wind aan het begin van de avond voor ondergelopen straten, stroomuitval en schade door omgewaaide bomen. NOS.nl memoreert dat vandaag een jaar geleden noodweer met extreme regen in Enschede voor een ramp zorgde, die men nog niet te boven is. Veel huizen in de volkswijken Pathmos en Stadsveld zijn nog steeds onbewoonbaar door al het vocht dat tot diep in het isolatiemateriaal was getrokken en de schimmels en bacteriën die er welig tieren. Onderzoek wijst uit dat effectieve adaptatiemaatregelen niet mogelijk zijn. De gemeente kan dus niet meer een veilige leeefomgeving garanderen aan zijn burgers.
In De Volkskrant lees ik dat we er door klimaatopwarming een vogelsoort bij hebben gekregen, die zeker zo kleurig is als de ijsvogel: de bijeneter. Hij heeft een blauwgroene staart, gele keel, een donker oogmasker en hij komt uit Zuid-Europa, waar het te droog is geworden. In Nederland was hij een zeldzame dwaalgast maar is nu een vaste broedvogel bij ons geworden. De vogelliefhebbers zijn blij, de bijen (en de hommels, wespen en vlinders) niet. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.14)
Dinsdag 22-07-2025
Vannacht is het windstil. Dat is vandaag overdag anders; het is een winderige dag met veel zon en wolken. West Bf 5 met veel harde vlagen. Gisteren was Anna snel klaar bij de spoedtandarts in Oost-Souburg. Kies gevuld en klaar in tien minuten. Piet K. reed ons. We nemen geen abonnement, bezworen we hem. Er waren veel regenbuien in het land, dus voortgaande wateroverlast. Gisteravond liepen bij hoosbuien in Zandvoort straten onder water. Op sommige plaatsen stond het water een halve meter hoog. Opvallend: Zandvoort heeft een waterbassin aan de rand van het dorp gemaakt. Dat is speciaal aangelegd om de badplaats te beschermen tegen wateroverlast. Maar het bassin raakte overvol. Hulpdiensten hebben het water moeten wegpompen.
Environmental Research Letters publiceert een onderzoek waaruit blijkt dat extreme weersomstandigheden ertoe leiden dat voedselprijzen in korte tijd enorm kunnen stijgen. De onderzoekers analiseerden de prijsontwikkeling van voedselproducten in zestien regio's in de wereld. Klimaatgedreven prijsstijgingen kunnen tot politieke en sociale onrust leiden. Als voorbeeld noemen de onderzoekers de Arabische Lente, waarvoor gestegen voedselprijzen mede de aanleiding vormden. Recenter: tussen 2022 en 2024 bleek bijvoorbeeld de wereldmarktprijs voor cacao na extreme hitte in februari in Ghana en Ivoorkust twee maanden later met 280 procent te stijgen. In Japan steeg de prijs van rijst afgelopen september met 48 procent door een hittegolf een maand eerder. Ook Zuid-Korea had last van diezelfde hitte, waardoor de koolprijzen nog dezelfde maand met 70 procent stegen. Het gebeurt ook binnen de EU. Zo was de prijs voor olijfolie in de Europese Unie vorig jaar januari 50 procent hoger vanwege aanhoudende extreme droogte in Spanje en Italië in 2022 en 2023. De Britten betaalden in de eerste twee maanden van 2024 22 procent meer voor aardappelen door een natte winter. Dat is nog maar het begin.
Vanmorgen zie ik op FB een bericht van een oud-collega, nog uit de tijd dat ik in voormalig Ziekenhuis Oudenrijn in Utrecht werkte. Dat was van 1983 tot 1987. Auke K. was toen mijn collega van economische zaken. De jonge managers. Hij meldt dat hij en zijn echtgenote Agnes den H. een kunstgalerie in Vlissingen hebben, 'Walstraat 20' in de gelijknamige winkelstraat. Auke zag me gisteren voorbijlopen en rende naar buiten, maar ik was al weg.
De spierverrekking in Anna's rechterdij knapt snel op. daarom besluiten we tot een kalme wandeling na de koffie bij Brasserie Evertsen. Ditmaal oostwaarts met de wind in de rug langs het leegstaande gebouw van Het Arsenaal. Daar zijn ook de stranden waar in 1944 de geallieerde troepen landden tijdens de Slag om de Schelde. We lopen langs de windmolen en de opgezette Biber eenmansonderzeeboot uit de oorlog, het parkeerterrein met de caravans van de kermislui en het gebouw van de verkeersleiding van de Scheldemond (VHF kanaal 14). Op de terugweg lopen we langs de scheepswerf van Damen Shipyards. Ach, laten we even langs die Walstraat 20 lopen, zeg ik tegen Anna, het ligt op de route. Dus maken we kennis met Agnes, een levendige galeriehoudster, een aangename kennismaking (foto hier). Auke is golfen. We blijken zelfs verschillende gemeenschappelijke kennissen te hebben, nota bene in onze eigen straat in Gorcum. Vandaag al, om vijf uur komen ze een glas in de kuip drinken. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.15)
Woensdag 23-07-2025
Ondanks de wispelturige wind hadden we met mijn oud-collega Auke K. en zijn levenspartner Agnes de H. een gezellige borrel in de kuip. Er is een hoop te vertellen. Natuurlijk veel uitwisseling - na veertig jaar! - over personen uit onze verledens. Hoe is het met zus en zo? Hoe verging het hem of haar? Leeft die en die nog? Auke en Agnes zijn zeer betrokken in het Vlissingse leven, onder andere met een gerestaureerde ijsbreker uit 1964, de Jacob van Artevelde, die ze sinds 2012 inzetten voor rondvaarten en zeehondentochten op de Westerschelde in het bedrijf Zeeland Cruising. Agnes ontvouwt veelzijdige, artistieke activiteiten in en rond haar kunstgalerie Walstraat 20. Verder ondersteunen ze een Syrische vluchteling, die ze als een zoon hebben aangenomen.
We eten met zijn vieren in Brasserie Evertsen (eetfoto hier), waar ze vlakbij aan de boulevard wonen. Auke is in die veertig jaar weinig veranderd, maar in elk geval milder geworden. We constateren dat we in grote lijnen hetzelfde denken over politiek en samenleving, grote zorgen hebben over de verrechtsing, het klimaat en de groeiende oorlogskansen in de wereld. Het blijkt zelfs dat we bij de laatste twee verkiezingen allebei op dezelfde partij hebben gestemd: Volt. Europa moet zich sterk maken om te kunnen overleven.
Na het eten nemen ze ons voor een afzakker mee naar hun fraaie appartement op de boulevard. Daar raken we onder de indruk van het magnifieke uitzicht over de Scheldemonding. Alleen maar strand, branding, lucht en zee met af en toe een groot zeeschip dat als een voorwereldlijk monster vlakbij voorbijschuift door de vaargeul, die dicht langs de boulevard voert. De woonkamer lijkt een afgezonderde plek, een ruimte die afgezonderd ergens zweeft, alsof de rest van het gebouw niet bestaat. Een ruimte met uitzicht op een exotische zee zonder eind, zonder horizon op een vreemde planeet, waar soms enkele curieuze schepen langsvaren, slecht verlicht en langzaam oplossend in de wazige verte. Een essentieel landschap - of beter: zeeschap. Je kunt er uren naar kijken.
Als we tenslotte teruglopen is het donker. De kermis is bijna verlaten en biedt een welhaast lugubere aanblik met enkele zwart geklede figuren die met hun capuchons op om de attracties sluipen. Waar zijn ze naar op zoek?
Vannacht en vanmorgen regen, maar na half tien klaart het op. De westenwind is afgenomen en soms maken de stapelwolken ruimte voor wat zonneschijn. Het achterste toiletje trekt slecht door. Waarschijnlijk is er iets in de aanvoerslang opgezogen. Ik pomp het eruit: allemaal blauwe, doorzichtige stukjes van een klein bloemkoolkwalletje. Tja. We slenteren door de binnenstad, kopen vers brood en drinken koffie op een terrasje in de Walstraat. In Boekhandel 't Spui vindt Anna een vuistdikke thriller maar ik zie niets van mijn gading. Ik heb trouwens nog genoeg ongelezen boeken aan boord. Om vier uur zullen we naar het station lopen om naar Middelburg te reizen, waar we een lezing in de Sociëteit De Vergenoeging willen bijwonen van mijn schoolvriend Wim T. Het gaat over illusies. We zijn benieuwd! Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.16)
Donderdag 24-07-2025
Om vier uur gistermiddag lopen we langs het Arsenaal en de voormalige invasiestranden naar het oosten, de werf van Damen Shipyards voorbij en langs een wijkje met oude flats naar de zeesluis. Het is aardig, zonnig weer. Over de sluis ligt het NS-station van Vlissingen. Nogal excentrisch, waarschijnlijk vanwege het Kanaal door Walcheren. Men wilde mogelijk niet ook nóg een spoorbrug over het kanaal, waar al zoveel bruggen overheen liggen. Er rijden drie treinen per uur, die allemaal in Middelburg stoppen. De wandeling kostte ons een halfuur, maar de treinrit was slechts zeven minuten. We wandelen naar het centrum. Er zijn nu veel meer toeristen in de winkelstraten dan toen wij hier met de boot lagen. Op ons gemak eten we wat in het Italiaanse restaurant 'Il Senso', dat op een rustig binnenplaatsje ligt. We aten er jaren terug al eens met Wim & Angelique. De rest van de tijd doden we op een terras aan de Grote Markt. Juist dan fietst Wim T. langs, op weg naar zijn lezing in Sociëteit 'De Vergenoeging', even verderop in de Gortstraat. Er zijn zo'n vijftig mensen komen opdagen.
Hij houdt een prima verhaal, mijn oude HBS-kameraad, over illusie in onze waarneming en ons bewustzijn. Een bewustzijn, dat van onze totale hersenactiviteit maar een miniem deel uitmaakt, bij wijze van spreken slechts het topje van een pink. De rest is een onbewuste verwerkings- en verbeeldingsmachine, die ons niet de werkelijkheid toont maar een zo goed mogelijke interpretatie ervan. Die wordt vertekend door tal van factoren, die we niet in de hand hebben. Een 'geestig' verhaal, door Wim voorzien van talrijke grappige voorbeelden waarmee hij de lachers eenvoudig op zijn hand krijgt. Het is een leuke avond. Gelukkig hoeven we niet de hele tippel opnieuw te doen naar het station van Middelburg en vervolgens van NS-Vlissingen naar de boot. Een aardige, oudere kunstenares die in Vlissingen woont brengt ons even met haar auto. In een halfuur zijn we aan boord; anders had het bijna anderhalf uur gevergd.
Vannacht wat regen. Vandaag is het een klassieke, oudvaderlandse zomerdag met zon en stapelwolken. Het wordt ruim 25 graden. De westenwind is gering maar neemt later meer toe. We besluiten nog tot na het weekeinde in Vlissingen te blijven. Het tij staat overigens de komende dagen 's ochtends tegen voor de Belgische kust. We slenteren door de Walstraat voor koffie en beweging. Juist gelezen van een onderzoek in the Lancet, waaruit blijkt dat je voor je gezondheid niet dagelijks tienduizend stappen hoeft te doen. Zevenduizend volstaat. Dat halen we wel. Anna koopt voor haar mobiele telefoon een grotere bundel met tevens televisie bij aanbieder Odido. In Boekhandel 't Spui op de Oude Markt leren we boekhandelaarster Margreet de Haan kennen, een ondernemende dame met net zo'n betoverende lach als onze Emmy van Boekhandel De Mandarijn. Van boeken verkopen word je vrolijk, vermoed ik. Van boeken kopen trouwens ook. Ik bestel een boek dat zaterdag zal arriveren, belooft Margreet. Daarnaast koop ik van de Duitse filosofe Eva von Redecker 'Revolutie voor het leven' (Ned. vert. ISVW Uitgevers, 2025). Redecker schrijft over de nieuwe protestbewegingen zoals Extinction Rebellion en Black Lives Matter. Je moet ergens hoop uit zien te putten.
Goed nieuws en ook zorgelijk nieuws. Het goede nieuws is de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag over de klimaatverplichtingen van landen. Landen moeten het klimaat beschermen om burgers zo een schone, gezonde en duurzame leefomgeving te garanderen. Als ze dat niet doen door gebrekkig op te treden tegen de uitstoot van broeikasgassen, begaan ze volgens het internationaal recht een onrechtmatige daad. Het is een advies dat niet bindend is, maar dat een belangrijke rol kan spelen bij toekomstige klimaatzaken.
Zorgelijk vind ik de jongste ontwikkelingen in Oekraïne, waar eerder deze week het parlement instemde met een wet die de twee anticorruptiediensten onder toezicht van de procureur-generaal plaatst. Daarmee zou de onafhankelijkheid van de corruptiebestrijding worden ingeperkt, is mijn indruk. Voor het eerst sinds het begin van de oorlog in februari 2022 demonstreerden Okeraïeners tegen hun eigen regering. Onder die druk én de kritiek van de EU trok Zelensky de wet in om meteen met een nieuwe wet te komen, die de macht van het Oekraïense handhavingssysteem juist zou vergroten en tegelijk de onafhankelijkheid van de anticorruptiediensten moet beschermen. Wat een vreemd geschuif met bevoegdheden, welk spel wordt hier gespeeld? Ik voel me er niet gerust over.
In Gaza kunnen honger en ellende haast niet meer erger worden. Maar toch: het laatste stukje land waar Palestijnen relatief veilig waren, is nu ook door de IDF veranderd in oorlogsgebied. Dat betekent dat iedereen in Gaza, zo'n 1,8 miljoen mensen, op een gebied ter grootte van Vlieland op elkaar gepropt zit, terwijl vele honderden vrachtwagens vol voedsel en hulpgoederen vlakbij aan de grens worden opgehouden. In alle objectiviteit is duidelijk sprake van uithongering, dus van een oorlogsmisdaad van genocidale omvang door het ultrarechtse bewind van Netanyahu. Dat is erop gericht om de Gazanen tot vertrekken te dwingen en het gebied te annexeren. Op de Westoever is een soortgelijk beleid. Onze EU slaagt er niet in om tot eensgezinde actie te komen en de Tweede Kamer van ons land weigert van reces terug te komen om over de uitgelokte ramp in Gaza te debatteren.
Dan de uitsmijter: er wordt door investeerders grof geld verdiend aan klimaatrampen. Wel eens van catastrofe-obligaties oftewel cat bonds gehoord? Weten hoe dat zit? Lees via de link hierboven hoe het herverzekeren gaat. Beleggers lenen hun geld uit aan schadeverzekeraars om het na een periode van een paar jaar weer terug te krijgen, inclusief een hoge rente - tenzij een ramp daadwerkelijk plaatsvindt, dan verliezen beleggers hun inleg. Bizar: gokken met de omvang van ellende. Valt het mee, dan win je; valt het tegen, dan ben je je geld kwijt. Het gebeurt nota bene ook in Nederland. Sommigen beweren dat klimaatrampen anders niet meer verzekerbaar zouden zijn. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.17)
Vrijdag 25-07-2025
Vannacht wat lichte regen. Ook vroeg in de ochtend; daarna blijft het droog en zeer grijs. Dat duurt tot in de middag, als we boodschappen halen en ik naar het vrijdagse orgelconcert ga in de Sint Jacobskerk. Vooraf concerteert de stadsbeiaardier een uur lang vanuit de kerktoren. In de kerk zijn minder luisteraars dan vorige week. Mensen zijn gewoontedieren; ik kies opnieuw voor achterin, waar je tenminste niet met je rug naar het orgel zit. Ik denk overigens dat je daar de mooiste akoestiek hebt en zie: daar zitten ook dezelfde luisteraars als vorige week. Kenners. De organist is jong (2001) en trekt boven bij het klavier zijn colbert uit. Nu gaat het komen, denk je. Hij heet Steven Knieriem en koos een licht programma: de Aria in F BWV 587 van Bach en de Fuga in Bes BuxWV 176 van Buxtehude, korte stukken die een subtiele benadering vragen. Die past bij het moderne Flentrop-orgel, dat goed kan fluisteren, maar het spel van de organist brengt er wat te weinig reliëf in naar mijn smaak. De mooie 5e Sonate in D opus 65 van Mendelssohn begint met twee andantes en ontplooit zich dan met grote kracht in het allegro maestoso. Die speelaanwijzing zegt het al en orgel en organist kunnen het goed aan. Het laatste stuk is van Cornelis de Wolf (1880 - 1935), de Passacaglia, koraal en fuga over 'Wie maar de goede God laat zorgen..' Een moderner stuk, waarmee Knieriem zich duidelijk meer verwant voelt. Het is niet zwaar en ligt goed in het gehoor. De organist sluit het krachtig af. Mooi concert!
Ik tref Anna in de AH-supermarkt. Met een volgeladen karretje lopen we door de Walstraat terug naar de haven. Anna gaat de lakens wassen en ik zorg voor het startcontact van de afvoerpomp van de wasmachine, want daar zorgt de goede God niet voor. Op het havenkantoor zeggen ze dat de eigenaar van onze box vandaag terugkomt, maar we mogen blijven liggen. Het zijn zijn ouders en die nemen genoegen met een tijdelijke box elders. Dat is erg aardig.
Pas om kwart voor vier schijnt de zon. Het wordt 24 graden. De natte lakens drogen snel aan de waslijn. Vanavond komt mijn schoolkameraad Wim T. vanuit Middelburg bij ons eten.
Er is een bizarre hittegolf aan de gang aan de rand van het noordpoolbied. In Storforshei in Noorwegen - op de poolcirkel! - is het al meer dan twaalf dagen lang 30 graden. Hoogst ongebruikelijk en het gebeurt in de beperkte tijd die we nog hebben. En in Finland is het al veertien dagen op rij warmer dan 30 graden. Daarmee is het hittegolfrecord in het Noord-Europese land na 53 jaar gebroken, meldt het Finse Meteorologisch Instituut (FMI) vandaag.
Ook de temperaturen van het oppervlaktewater in de Middellandse Zee zijn van een alarmerende hoogte. Eind juni steeg het kwik van het zeewater al naar 27 graden in het westelijke Middellandse Zeegebied. Dat is bijna 4 graden boven het langjarig gemiddelde voor deze tijd van het jaar. Sinds 1980 is de temperatuur van het zeewater met gemiddeld 1,7 graden gestegen. Dat is bijna twee keer zoveel als de gemiddelde stijging wereldwijd. De afwijkende temperaturen hebben ook een grote ecologische impact, schrijft Anna Lisa Giesen, datajournalist van Nos.nl. 'Warmer water bevat minder zuurstof waardoor vissen en andere zeedieren moeite hebben met overleven. Sommige soorten trekken weg, andere sterven. Verdere tekenen dat de regio ecologisch uit balans raakt, zijn de meldingen van algenbloei en kwallenplagen. Vorig jaar teisterden duizenden parelkwallen de Spaanse kust, die gedijen in warme wateren. Wereldwijd is dit jaar onderweg om het warmste zeewaterjaar sinds het begin van de metingen te worden. Vorig jaar sneuvelden hitterecords in het begin van het jaar, het jaar ervoor vooral in de tweede helft.'
Wat me ook erg onrustig maakt is een update van de lijst van Amerikaanse economische sancties. Human Right watch heeft ontdekt dat daar opeens sancties zijn verdwenen tegen meerdere Myanmarese bedrijven met nauwe banden met de moorddadige dictatuur van het land. Volgens HRW laat de stap zien dat er een bedenkelijke verschuiving gaande is in het Amerikaanse beleid. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.18)
Zaterdag 26-07-2025
Gisteravond vroeg de schipper van een Duitse Jeanneau 36 naast ons of ons schip te koop was. Vielleicht in einigen Jahre, zei ik, aber jetzt noch nicht. Of hij toch even mocht kijken? Want een 43DS vond hij een van de mooiste jachten van Jeanneau. Mijn schoolvriend Wim T. was juist op bezoek, maar toch leidde ik de man en zijn partner even rond. Per slot weet je nooit of hij misschien een hoog bod uitbrengt. Tja, en dan? Maar dat gebeurde niet. Ik gaf hem ons visitekaartje mee en vanmorgen zwaaide hij en vertrok naar Cadzand. Wie weet? We lopen weer de stad in voor koffie in de Walstraat. Anna gaat op zoek naar cadeautjes voor haar kleinkinderen. 's Middags staat er een onrustige westenwind. Ondanks de zon is het niet gerieflijk in de kuip. We lezen in de kajuit. Het is de voorlaatste dag van de kermis. Later halen we bij Margreet de H. in Boekhandel 't Spui een boek dat ik besteld had: Cyrille Offermans, 'Een koord boven de afgrond' (Arbeiderspers, 2024), waarin de oorlog in Oekraïne de rode draad vormt.
Ik start de lectuur van de Britse militair expert Keir Giles' 'Who Will Defend Europe?' (Hurst, 2024). Goede vraag over een Rusland dat ontwaakt is in een slapend continent. De kans dat de VS onder Trump dat zal doen, is duidelijk afgenomen, en sinds de inname van De Krim in 2014 en 2015 lieten de Europese landen zich bij herhaling met een kluitje in het riet sturen, onder meer met de mislukte Minsk-akkoorden. Die slappe houding bleek een aanmoediging voor het Kremlin om tot een daadwerkelijke invasie van Oekraïne over te gaan. Voor Giles is het duidelijk dat Moskou de vernietiging van Oekraïne nastreeft en eerder vroeg dan laat voort zal gaan om met agressie en oorlog zijn voormalig imperium te herstellen en de Baltische staten en delen van Polen er weer bij te voegen. Als het Westen Oekraïne laat verliezen, zal Europa zelf de eigen, directe grenzen moeten verdedigen tegen de Russen.
Door de opwarming van het klimaat kampen we sinds een paar jaar met de Aziatische hoornaar. Die, afkomstig uit Zuidoost-Azië, in 2004 zou zijn meegelift in een lading Chinees aardewerk. Door de zachtere winters is de exoot in staat zich in ons Land en in België te vestigen en te handhaven. Hij kan mensen gemeen steken en is dodelijk voor honingbijen, hommelsoorten en andere bestuivende insecten. Op Walcheren zijn imkers nu begonnen om met behulp van zendertjes de hoornaars naar hun nesten te volgen, om die vervolgens te verdelgen. Dat gebeurt bijvoorbeeld in het duingebied bij Domburg, waar de exoot steeds meer overlast veroorzaakt. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.19)
Zondag 27-07-2025
Hittegolven en bosbranden teisteren al een maand het zuiden van Europa. In Turkije, Griekenland, delen van Spanje en Frankrijk woeden hevige natuurbranden. Afgelopen vrijdag werd in de Turkse stad Silopi, bij de grens met Irak en Syrië, een recordtemperatuur van 50,5 graden gemeten. Dat meldt het Turkse ministerie van Milieu zaterdag op X (zie hierboven). Het vorige Turkse warmterecord was 49,5 graden en dateert van augustus 2023. In de uitgestrekte boreale wouden van Canada woeden eveneens hevige bosbranden. De aarde wordt een oven door fossiele brandstoffen.
Toen de temperaturen wereldwijd in 2023 en 2024 recordhoog waren - het werden de heetste en natste jaren ooit gemeten - vroeg iedereen zich af wat daarvan de oorzaak kon zijn. Ik schreef er een paar keer over. Genoemd werden een vulkaanuitbarsting (ik weet niet meer welke), de schonere brandstof van de zeevaart (minder zwaveluitstoot, minder reflectie, meer absorptie van zonnewarmte) en nog een paar andere opties, maar nu beweren wetenschappers dat het aan iets heel anders ligt: de verminderde CO2-opname van ecosystemen op land, zoals bossen. Dat gebeurde voor het tweede jaar op rij. Normaliter nemen ecosystemen veel CO2 op uit de atmosfeer. Men noemt dat een sink. Maar in 2024 stootten ze echter evenveel CO2 uit als ze opnamen, zodat de netto sink nul was. Er bleef veel meer CO2 in de atmosfeer achter met het sterk opwarmende gevolg. Dat is ernstig. Een versnelling van de klimaatopwarming. Het verschijnsel werd door klimatologen pas later verwacht, wanneer over tientallen jaren de bossen e.d. op de continenten veel heter zijn geworden. Niet nu al. Dat zou verdomd ernstig zijn.
Na tien uur gisteravond viel de eerste regen en sedertdien werd het nauwelijks meer droog, tot vanochtend het gebeier van de kerkklokken een droge maar grijze ochtend inluidden. Tot om half elf de zon doorbreekt. Zolang het 's nachts regent, vinden we het prima. We maken er een lange zondag van lezen van. Het is gelukkig de laatste dag van de zomerkermis. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.20)
Maandag 28-07-2025
Vannacht werd ik wakker van gestommel en mannenstemmen op de hoge kade achter de boot. Even kijken wat er aan de hand is. Aha, werklui zijn bezig de kermisattracties af te breken. Ze hebben lampen op hun voorhoofd bevestigd en roepen naar elkaar. Niks aan de hand, ik ga weer slapen.
Vanmorgen is het eerst grijs, maar al gauw breekt de zon door. Het wordt een dag van Hollandse wolkenluchten en zon, met de wind uit noordwest Bf 4. Toch nog 25 graden in de kajuit. We berekenen samen wanneer we het best uit Vlissingen kunnen vertrekken. Anna vindt de zee nog te ruw en bovendien kunnen we, met het oog op het tij, beter overmorgen weggaan. Hoog Water is dan om 6.32 uur. Volgens de HP33 getijden- en stromingenatlas is het dan slim om twee uur later over te steken, daarna krijgen we urenlang het tij mee langs de Belgische kust.
We willen het even per dag bezien en boeken nog een overnachting en gaan dan voor boodschappen en koffie naar de Walstraat. Meer om een loopje te hebben; in Oostende zijn ook genoeg supermarkten. Na terugkomst zijn bijna alle kermisattracties weg, behalve de schiettent. Wie is die vergeten? Nu genieten we van de rust en zon in de kuip.
Veel peinzen over 'Who Will Defend Europe?' van de Brit Keir Giles (Hurst, 2024). Voor hem is er geen twijfel: na Oekraïne zal Poetin een NAVO-land aanvallen. Lees voor alle argumenten zijn boek. Rusland heeft met succes een Sovjet-stijl massaleger opnieuw opgebouwd. Die inspanning kan het volhouden zolang de sancties van het Westen zo lek als een mandje zijn en het olie kan blijven leveren aan derde landen, zoals China en India en zelfs sommige NAVO-lidstaten (Hongarije, Slowakije). Ook aan steun van de eigen bevolking ontbreekt het Moskou niet. Rusland is in staat gebleven om na het échec van zijn blitzkrieg in 2022 bij Kyiv, zijn legermacht te hervormen en weer op te bouwen. 'The reason why Russia invaded Ukraïne is the same reason it will attack other countries too, if it feels it can do so at a cost that it finds acceptable. And that is the simple fact that Vladimir Putin and many other Russians feel, that the borders that bound Russia today are incorrect, unjust, and need to be put right, by force if other means fail'. Zijn we daarop voorbereid? Hoe sterk is het bondgenootschap? Blijft het bij elkaar bij een aanval? En blijft Amerika aan onze kant? Het lijkt me duidelijk: een verdeelde en verzwakte NAVO levert onvoldoende afschrikking. In hoeverre staat artikel 5 uit het handvest nog overeind?
Hoe ziet zo'n aanval door Rusland eruit? De NAVO kent vele scenario's. Een bekende - 'one of the classic scenario's' - is dat de Russen een van de Baltische staten binnendringen, maar niet meer dan 30 kilometer, zich daar ingraven en met kernwapens dreigen als de NAVO reageert met een tegenaanval. Voor de toepassing van artikel 5 is conscensus vereist. Hoeveel landen willen dat artikel 5 van toepassing is? Het artikel dat zegt dat een aanval op één lidstaat een aanval op alle lidstaten is. Zo simpel is dat echt niet. Waagt Trump zijn troepen aan zoiets gerings? Troepen die hij liever reserveert voor China en Taiwan? 'The actual text of Article 5 provides plenty of leeway for any memberstate that might wish to avoid Russia'. Kortom, zegt Giles, Poetin en Rusland begrijpen dat ze de NAVO militair niet kunnen verslaan, maar ze kunnen met reden wel geloven dat ze het bondgenootschap politiek kunnen verslaan, door artikel 5 de facto onwerkzaam te maken. Naar het begin van dit kwartaal
Vlissingen (25.21)
Onderaan de zeedijk achter ons, naast het zeesluisje naar de haven, ligt een oude scheepshelling, naar ik aanneem uit de tijd dat dit nog de Vissershaven was. Vissers konden er hun schip laten droogvallen voor reparatie en onderhoud. Aan het uiteinde liggen wat oude, verroeste ankers. Ervoor groeien planten met lichtpaarse bloemetjes. Het lijkt op Zulte ofwel Zeeaster, geloof ik, een zoutminnende plant die op de vloedlijn van kwelders en andere getijdengebieden gedijd. Daar is hier zeker sprake van: bij vloed staan ze helemaal onder water. Bij neergaand tij blijven soms ongelukkige kwallen tussen de struikjes achter. De bladeren van het plantje zijn eetbaar, lees ik: de bekende lamsoren.
Vandaag is het een aardige dag met wolken en veel zon. We rekenen de komende overnachting af en bereiden ons voor op de dag van vertrek. Anna belt de havenmeester van de RNSYC Oostende - nog steeds de man die we kennen van drie jaar geleden als Simon - of er plekken vrij zijn aan de ankerballen. Simon denkt dat de kans groot is. Maar op 7 augustus moet de haven ontruimd worden voor een evenement. Een regatta of zoiets. Mochten we langer willen blijven, dan kunnen we terecht in de naastliggende Mercatorhaven.
Anna gaat voor de vierde maal langs bij de Odido-vestiging in de Walstraat. Haar mobiel heeft nog steeds kuren: geen G4-netwerk, geen toegang tot NPO1, e.d. Na dat bezoek lijken de problemen opgelost. 's Middags halen we de waslijn binnen en spannen de bimini weer over de kuip. Morgen de hele dag in de zon op zee is teveel van het goede. Ook de hoes gaat alvast van de stuurstand. Ondertussen raakt de hemel meer bewolkt. Vanavond gaan we uit eten bij Grieks Restaurant Poseidon op de kade. Morgen op tijd op! Het is HW om 6.32 uur. Anderhalf tot twee uur erna kunnen we weg om de stroom mee te hebben langs de Belgische kust. Naar het begin van dit kwartaal