Logboek 2013/1 Gorcum+Kreta

Kaart: Wim van Heel

Direct naar

het laatste

verslag

2013: Er ligt een volledig nieuw jaar voor ons. Wat zal het brengen? In elk geval hopen we medio februari met Fons naar Ayíos Nikoláos te vliegen, mits er dan plaats is en de boot de wal op kan. Er zijn een aantal klussen te doen: o.a. de vervanging van de vastzittende afsluiters van beide toiletten, de installatie van de nieuwe koerscomputer, de contrôle van het roer (dat piept), het servicen van de boegschroeven en zo nog het een en ander. Ook moet het onderwaterschip gedaan: nieuwe offeranodes, smeren van de vaanstandschroef en het aanbrengen van nieuwe antifouling. Mogelijk vinden we iemand die dat laatste tegen een redelijke vergoeding wil doen.

Daarna laten we de boot op de wal staan en vliegen terug. We blijven in Gorcum tot medio april. Dan hopen we verder te varen langs tal van Griekse eilandjes en om de Peloponnesos heen naar de Ionische zee. Daar zien we wel weer verder.

Ondertussen hoop ik dat er een of meerdere delen van mijn boek in 2013 uitkomt/komen. Dat kan de plannen nog doen veranderen, want dan moet ik me inzetten voor een promotiecampagne. Afwisseling genoeg dus, in 2013!

Dinsdag 01-01-2013, Nieuwjaarsdag

Nieuwjaarsdag, recuperatiedag, na een leuke oujaarsavond bij Wiger & Arina. Wiger had een lekkere, ouderwetse erwtensoep gemaakt. Buiten regende het als een oordeel. In mijn mooie smoking gevoelde ik mijzelve een ietwat overdressed. Na twaalven ging ik nog even kijken op de 3e Waterkering, waar de KNAKE-borrel plaatsvond. Toen was het een beetje droog. Halverwege de avond pakte de harde wind de beide tenten op en kwakte ze tegen de grond. Overbleef een staketsel van verwrongen en geknakte buizen en doornatte tentzeilen.

Toen ik op de borrel tenslotte drie Zuidkoreaanse meisjes ontmoette, kreeg ik het vermoeden dat ik al behoorlijk in de olie was. Op weg naar huis zag ik Ans bij onze voordeur. Thuis heb ik mijn kinderen gebeld en kreeg ze alledrie aan de lijn. Het was inmiddels ongeveer half drie, dus niet zo erg laat.

Vandaag wat uitgeslapen en zelfs de hele dag mijn kleren niet aangetrokken. De nieuwe scheurkalender opgehangen (zie hiernaast) Het is zoals ieder jaar de wetenschappelijke scheurkalender van het blad Natuurwetenschap & Techniek. Samen kijken we knus op de bank liggend naar de speelfilm Nova Zembla, over de beroemde overwintering op het gelijknamige eiland. De film is redelijk boeiend maar er zitten storende fouten in. Zo ziet men in de maand augustus een sterrenhemel met het sterrenbeeld Orion. Maar in de zomer is het op Nova Zembla permanent licht, er is geen ster te zien. Terug naar boven

De Merwede is verder gezakt. Links vaart de veerboot naar Woudrichem. (foto Dries de Zwart)

Woensdag 02-01-2013

Alles is vandaag weer gewoon, als anders. De kop is van het nieuwe jaar af. We ruimen samen de kerstboel op, de beide boompjes, de verlichting in de serre, enzovoorts. Alles kan weer voor een jaar in de kelder.

Op Buiten de Waterpoort blijkt het rivierwater verder gezakt. De foto hierboven is in de ochtend gemaakt; hij is van Dries de Zwart van De Stad Gorinchem. Ik werk een aantal uren aan het maken van een fotopresentatie; op 18 januari a.s. moeten we namelijk een voordracht houden voor de plaatselijke Watersportvereniging De Merwede over onze reizen door de Middellandse Zee. Het roept veel herinneringen op; wat hebben we mooie jaren achter ons liggen, die kan niemand ons meer afnemen!

Later schrijf ik wat verder aan mijn nieuwe boek. Met aarzeling, want ik weet nu al niet goed hoe ik verder moet. Nu 1300 woorden over drie bladzijden. Terug naar boven

De “oermodellen” van global warming, dertig jaar later: vergelijking van modelberekeningen van Hansen uit 1981 met daadwerkelijke waarnemingen

Donderdag 03-01-2013

De lezer die dit weblog al lang, al jaren dus, volgt, denkt wellicht dat mijn belangstelling voor klimaatverandering en opwarming van de aarde wat is weggezakt. Inderdaad, in het jaar dat ik mijn eerste boek schreef, was mijn aandacht daar vooral op gericht. Maar ondertussen gaat de global warming door en sneller dan dertig jaar geleden door klimaatwetenschappers werd voorzien. Dezer dagen vond ik bijgaand plaatje in een gastblog van Hans Custers. Je schrikt daar wel even van. Het laat zien dat de werkelijk gemeten globale temperatuurstijging over de achterliggende 30 jaar de modelberekeningen van de bekende klimatoloog James Hansen overstijgt en tot dusver zelfs meer is dan het meest alarmerende model (van toen). Je ziet in de (paars gekleurde) lijn van waarnemingen wel de afvlakking, waarvan sedert een jaar of tien sprake is en op basis waarvan klimaatsceptici zeggen dat van verdere opwarming geen sprake is. Dat is een stelling die strijdig is met de jongste modellen. Die zijn een stuk beter. Het wereldklimaat is uiterst ingewikkeld en grillig. Sinds de jaren '80 zijn de modellen sterk verbeterd en de voorspellingen accurater geworden (zie b.v. hier). Daar luidt de conclusie:

'Tropospheric warming is mainly driven by human-caused increases in well-mixed greenhouse gases. The multidecadal cooling of the stratosphere and warming of the troposphere, which is evident in all satellite datasets and simulations of forced climate change examined here, cannot be explained by solar or volcanic forcing, or by any known mode of internal variability.'

Vandaag ga ik voor het eerst naar de diabetescontrôle naar de praktijk van onze huisarts. De contrôle wordt verricht door praktijkassistent Harrie. We kennen elkaar nog van de tijd dat we allebei in het ziekenhuis werkten. Hij heeft alle gegevens en uitslagen verzameld en is dik tevreden. Alleen mijn niet-nuchter bloedsuiker is hoog, drie kwartier na het ontbijt: 12,8 mmol/l. Mijn bloeddruk is goed en ik moet over een maand terugkomen.

We hebben de hele dag kleinkind Esri in huis, omdat haar moeder Barbara werkt. Ans gaat met haar boodschappen in de stad doen en daarna bruinebonensoep maken voor vanavond. Ik werk verder aan de fotopresentatie voor ons optreden op 18 januari a.s. en peins verder over mijn boek. Er komt echter geen letter op papier. Wel verdiep ik me in twee contracten, die Eva van TenPages me mailt: het Titelcontract (TenPages - Uitgever - Schrijver) en de Samenwerkingsovereenkomst (Tenpages - Uitgever) De laatste maakt deel uit van de eerste. Samen met de Modelovereenkomst (Uitgever - Schrijver) zijn er dus drie contracten te tekenen. Een paar dingen worden duidelijk, onder andere dat wat de royalties van TenPages, de aandeelhouders in mijn boek en ikzelf betreft, straks alleen het eerste deel (Boek één) van mijn boek van belang is. De andere twee delen vallen daarbuiten. Ik vermoed dat er een aanvullende bepaling nodig is over de royalties van die laatste delen.  Terug naar boven

Vrijdag 04-01-2013

Ditmaal op tijd: de update van de maandelijkse ontwikkeling van de gemiddelde wereldtemperatuur in de lagere troposfeer van Roy Spencer (hierboven) Over de maand december blijft hij in de plus.

Lezers. In de kerstvakantie heeft mijn broer mijn manuscript gelezen. Hij was er erg enthousiast over. Nu leest mijn dochter Floor het, vast benieuwd naar haar vaders' jeugdzonden. Inmiddels heeft ze een stomme fout gevonden, een naamsverwisseling.

Het is een stille, grijze dag met een temperatuur van liefst 11^o. Ik ga even bij Rijk langs om nieuwjaar te wensen. VVD-wethouder Trix van der Torren is afgetreden, zegt hij, een belangrijk functionaris voor de Poëzieroute. Ze kon haar ambtenaren niet aan, lijkt het. 'Ik kan niet tegen de bedrijfscultuur in het stadhuis', zegt ze in een interview. Haar terugtreden zal de realisatie van de route niet schaden; de politieke en ambtelijke beslissingen zijn al eerder genomen.

Ik verdiep me verder in de drie contracten voor het uitbrengen van mijn boek. Gisteravond zond ik al een reactie met een aanvullende bepaling aan TenPages.

PS: Op de terugweg van een bezoek aan Inge in Heukelum hoor ik op de radio dat Ernst Jansen Steur gesignaleerd is in een ziekenhuis in het Duitse Heilbronn. Hij zou daar al een paar jaar werken als neuroloog. De ontdekking werd gedaan door RTV Oost, waarschijnlijk door Rob Vorkink. Verbluffend feit, Ernst leeft nog steeds in zijn eigen wereld, waarin alles om hem draait en waar hij het voor het zeggen heeft. Een andere wereld dan de onze.  Terug naar boven

Ernst Jansen Steur, anno nu.

Zaterdag 05-01-2013

Op  de terugweg uit Heukelum, gisteren aan het eind van de middag, gebeuren er een hoop dingen in korte tijd. Allereerst ontvang ik uit het niets opeens een ingeving over hoe ik verder moet met mijn nieuwe boek, inclusief een beginzin. Auto aan de kant en genoteerd. Ik had Radio 4 aan. Om zes uur hoorde ik met stijgend ongeloof op het nieuws dat Ernst Jansen Steur opnieuw in een Duits ziekenhuis aan het werk was. In Heilbronn. Ernst leeft in een eigen wereld, schreef ik gisteren, een wereld waarin hij heer en meester is. Volstrekt buiten de werkelijkheid. Ik vermoed dat hij misschien helemaal niet snapt waarom 'ze' hem alsmaar moeten hebben.

Zo denkend rijd ik Gorcum binnen. Op de Appeldijk schuift, ter hoogte van de lokale coffeeshop, opeens een grote SUV de weg op. Vlak voor mijn auto. We staan vast. In feite heb ik gewoon voorrang, dus ik blijf staan in de verwachting dat de SUV terugschuift in de parkeerplaats. Dat kun je net denken. Aan de passagierszijde gaat het raam open en een jonge griet begint me uit te schelden, terwijl naast haar de bestuurder uitstapt en naar me toeloopt. Ik draai mijn raam open. Of ik aan de kant wil gaan staan, vraagt hij. Achteruit rijdend verkeer moet altijd voorrang geven, zeg ik. Haveloze jongens met baseballpetjes op, klanten van de coffeeshop, staan op de stoep en gaan er zich mee bemoeien. Ze gebaren me achteruit te gaan; de chauffeur zal wel hun maat zijn. Een belangrijk moment: ga ik op mijn strepen staan, met de kans dat het een hele agressieve toestand wordt? Bovendien heb ik enige glazen wijn gedronken, niet veel, maar toch. In een seconde neem ik mijn beslissing en zet mijn autootje achteruit. Ieder gaat zijns weegs. Beschaving is een dun schilletje over een samenleving waarin het recht van de sterkste vlak onder de oppervlakte ligt.

Thuis kijk ik naar de nieuwsuitzendingen en zoek de berichten op Internet over Jansen Steur op. Daar vind ik bovenstaande foto, die in de hal van de kliniek waar hij werkt hangt. Ik bestudeer het portret, verdraaid, de wilde haardos is weg maar het is inderdaad Ernst. 'Facharzt für Neurologie'. Hij overtreedt geen enkele wet met zijn aanstelling, blijkt. De directie van de kliniek heeft nergens referenties opgevraagd. 'Wij hadden vertrouwen in het bemiddelingsbureau', zegt een woordvoeder.

Wonderlijk, waarom kan Ernst het niet laten? Niet om het geld, dunkt me. Dokter-zijn is een onmisbaar element in zijn zelfbeeld, vrees ik. Onlangs bij de pro-forma zitting aan het begin van zijn strafproces, zei zijn advokaat dat hij zeer teruggetrokken leeft, als een kluizenaar. Dat is evident niet zo. Dat kan Ernst klaarblijkelijk niet. En hij heeft er geen idee van wat hij teweeggebracht heeft.

Vandaag blijkt dat de Duitse kliniek hem heeft ontslagen. Het is een zachte, grijze dag. Nét niet miezerig. We doen samen boodschappen en drinken koffie bij Sweet Ima op de Langendijk. Merkwaardig genoeg zitten er aan de grote tafel in het midden van de zaak alleen maar zeilers: iemand uit Hardinxveld die komende zomer voor zes weken naar de Hebriden wil, een jonge vrouw die met haar man in een Bavaria 37 voor het eerst gaat oversteken naar Engeland en een ouder echtpaar dat op het IJsselmeer zeilt. 's Middags gaat Ans naar haar moeder en daarna naar Kate, Liam en Caelan, die gisteren uit Tsjechië terugkwamen. Ik krijg onverwachts mijn oude zeilvriend Erik en zijn Thea op de thee. Er moet hoognodig een vergadering komen van de 'Watersportvereniging Deil', constateren we. Erik zal het initiatief nemen. Vanavond gaan Ans en ik naar een Frans chanson avond in Theater 't Pand. Morgen zal ik verder werken aan mijn nieuwe boek. Terug naar boven

Trio Joliecoeur in Theater 't Pand

Zondag 06-01-2013

Dat was een leuke avond, gisteravond in Theater 't Pand. Het kleine zaaltje was goed gevuld; men luisterde ingetogen naar al wat oudere chansons, die werden vertolkt door het Trio Joliecoeur (foto hierboven). De bassist en de accordeonist kwamen we voor de jaarwisseling al eens tegen bij een proeverij in De Franse Winkel in de Tinnegietersteeg. Nu leren we ook Esther Bax-Knijft kennen, de zangeres. Zij is de zus van Saskia Knijft, de blueszangeres die wel eens met Ans' dochter Barbara optreedt. Kleine wereld, daar in Gorcum. Natuurlijk komen 'La Mer' van Charles Trenet en 'Les Feuilles Mortes' voorbij. De twee begeleiders spelen fraai, de accordeon (Hans Dubbeldam) teer en melancholiek terwijl de donkere tonen van de contrabas (Willem Wijnbelt) accentueren het ritme. Op het toneel was een Frans cafeetje nagebouwd. Erg mooi allemaal.

Later, in het knusse theatercafé, is het gezellig. Ik ontmoet een dichter uit Werkendam, Marcel Vaandrager, die notabene een neefje blijkt te zijn van de gedoemde Rotterdamse dichter-junk Cor Vaandrager (1935 - 1992). Een jaar of wat geleden las ik diens biografie 'Vaan', geschreven door Menno Schenke (De Bezige Bij, 2005). Zangeres Esther geeft nog een paar toegiften in het café, begeleid door haar accordeonist, nu aan de krakkemikkige piano van het theatercafé (zie foto hier).

Gisteravond om half twee thuis. We slapen uit en doen niet veel. 's Middags komen zwager Cees, schoonzusje Mieke en hun zoon Bob langs. Daarna peins ik verder over mijn nieuwe boek, maar er komt geen letter op papier. Morgen bij TenPages in Amsterdam verder onderhandelen over de uitgeefcontracten. Terug naar boven

Poseidon windvoorspelling voor dinsdag 9.00 uur UTC

Maandag 07-01-2013

Regen en harde wind, vannacht in Ayíos Nikoláos. Noord Bf 7. Dat blijft zo tot morgenochtend (zie kaartje hierboven). Er ligt een depressiekern boven Israël en die schuift enigermate naar het westen. Dan gaat het nog wat harder waaien, vooral in de zeestraat tussen Kreta en het oostelijker liggende eiland Karpathos.

In het Gastenboek wordt ik (anoniem) beknord door iemand, die zich 'Onverbeterlijk' noemt. Hij/zij signaleert dat ik onlangs met een glaasje op achter het stuur zat. Dat klopt. Weliswaar had ik, al proevend in Wijnhuis Heukelum, alles opgeteld niet meer dan twee glazen wijn op en had, zo ik aangehouden was door politie, vol vertrouwen kunnen blazen, maar niettemin heeft 'Onverbeterlijk' natuurlijk het grootste gelijk van de wereld.

Vanochtend lijkt het wel weer even Sinterklaas. Een bode brengt een pakje met twee boeken van Amazon.com en tien minuten later brengt een andere bode nog een pakje, een prachtige CD. Ook van Amazon.com. Alles nog geen week geleden besteld en nu al hier! Vergenoegd pak ik het uit. De CD is 'Sogno barocco', waarop de mezzosopraan Anne Sophie van Otter smartelijke barokarea's zingt met het Ensemble Capella Mediterranea. De mooiste vind ik tot dusver het 'Lamento de la regina di Suezia' van Luigi Rossi (circa 1597 - 1653).

Bij de boeken gaat het om het jongste boek van Jared Diamond, 'The World Until Yesterday. What Can We Learn from Traditional Societies?' (Viking, 2012) Van Jared Diamond las ik tot dusver alles, ondermeer het beroemde 'Collapse' uit 2005. het andere boek is 'Edge of the Universe. A Voyage tot the Cosmic Horizon and Beyond' (Wiley, 2012) van de Amerikaanse astrofysicus Paul Halpern. In het laatste laatste raak ik meteen verzonken. Hij schrijft over begrippen als 'donkere materie' en 'donkere energie', begrippen waar ik al eerder mee in aanraking kwam, maar ook over 'donkere stroom'. Dat kende ik nog niet.De dark flow werd in 2008 ontdekt in de onafzienbare hoeveelheid gegevens van de WMAP-satelliet door de astronoom Alexander Kashlinsky. Hij ontdekte dat honderden sterrenclusters zich eendrachtig als een snelle rivier door de ruimte bewegen met een snelheid van miljoenen mijlen per uur, naar een gedeelte van de sterrenhemel tussen de stelsels Centaurus en Vela. Binnen de context van het waarneembare heelal is daar geen verklaring voor, dus de speculatie is dat de stroom wordt veroorzaakt door de aantrekkingskracht van enig massaal object in het niet-waarneembare heelal. Fascinerend!

Het loopt tegen enen. We vertrekken zometeen naar TenPages in Amsterdam, voor het vervolggesprek met de uitgever.  Terug naar boven

Het tekenen van de uitgeefcontracten. Vlnr. Jan-Willem Gerth, ikzelf en Eva de Visser van TenPages

Dinsdag 08-01-2013

Breaking news! Deze week hebben we bij TenPages in Amsterdam de contracten getekend voor de uitgave van mijn manuscript 'Soms priemt een lichtstraal'. Zie de foto hierboven en een tweede hier. Omdat het manuscript zo dik is, ruim 260.000 woorden, zal het worden uitgegeven als romancyclus: een trilogie. Drie delen dus, met als subtitels 'Lucas scholier', 'Lucas student' en 'Lucas dokter'. De hele cyclus zal bij elkaar circa 1000 bladzijden tellen en blijft de naam 'Soms priemt een lichtstraal' dragen.

De uitgever is Jan-Willem Gerth van Uitgeverij Van Brug in Nijkerk. Deel 1 zal al in april/mei 2013 uitkomen, de eerste oplage bedraagt 1000 exemplaren, de andere twee delen volgen in de loop van 2013 en 2014. De delen 2 en 3 worden los van TenPages door Van Brug worden uitgegeven voor eigen rekening en risico. In de opbrengst van die boeken delen de aandeelhouders dus niet mee. Uiteraard wel in de opbrengsten van Deel 1.

Ik ben erg trots dat mijn debuut in de wereld van de schone letteren meteen een trilogie zal zijn. Er is veel gebeurd in de achterliggende maanden. Er zijn drie correctierondes geweest en vier proeflezers (twee boekhandelaars, een docente Nederlands en een organisatieadviseur/boekenliefhebber) hebben met enthousiasme het manuscript doorgelezen. Van hun op- en aanmerkingen heb ik graag gebruik gemaakt. Ook in de komende weken en maanden moet er veel gebeuren, zoals vormgeving, redactie, promotie en boekpresentatie. Ook zal er een voorinschrijving komen, waarbij men Deel 1 alvast kan reserveren.

Na twee uur van enthousiast plannen maken zijn we klaar. Voorlopig. Met een feestelijk gevoel lopen we de Herengracht af naar ons autootje. We besluiten het te vieren door ergens in de Utrechtse binnenstad te gaan eten. We parkeren in de garage aan de Springweg en lopen de stad in. Ik krijg een idee: vlakbij was op 't Wed vroeger de kroeg 'De Vriendschap', met erboven het gelijknamige restaurant. De eigenaar/uitbater - ik praat over de jaren '70 - was vroeger meestal dronken. Soms stuurde hij iedereen weg, of je je eten op had of niet. Ik schreef er al eens eerder over in 2007. (Het komt overigens niet in mijn boek voor) Maar nu blijkt erin hetzelfde pand een ander restaurant te zitten: 'De 3 Vrienden'. het is niet druk; maandagavond, natuurlijk. Deswegen vinden we een leuk en passend plekje naast een kast met oude boeken (foto hier). Vergenoegd nemen we plaats en het eten is smakelijk en - geachte lezers! - de wijn is lekker. Ans, die niet meer dan twee glazen drinkt, rijdt ons later naar Gorcum terug.

Vandaag lever ik nieuwe teksten aan TenPages aan. Een tekst voor een mailing aan de aandeelhouders en een andere voor de TP-webpagina 'Uitgegeven manuscripten'. De oude tekst rept namelijk nog niet van een trilogie. Ook plaats ik berichten op Facebook en LinkedIn. Marketing, nietwaar? Morgen verder. Terug naar boven

Vijf van de pleurants, tentoongesteld in Brugge. De rechts lijkt vrijwel exact op de beeldjes die Bert & Mieke en ik bezitten

Woensdag 09-01-2013

Onze zeilvrienden Bert & Mieke mailen informatie en foto's van een tentoonstelling van zogenaamde 'pleurants' in het Sint Janshospitaal in Brugge. Wat zijn pleurants? Dat is een lang verhaal; ik schreef er driekwart jaar geleden over. Daar heten ze op zijn Engels 'mourners'. Ergens in de jaren '70 kocht ik zo'n gipsen beeldje van een treurende figuur op het Waterlooplein en sindsdien heeft het altijd een plek in mijn verschillende huizen gehad. De herkomst ervan was me nooit duidelijk, tot ik een klein jaar geleden precies hetzelfde beeldje zag op de schoorsteenmantel bij Bert & Mieke thuis. Maar dat was van hout. Volgens hen behoorden de treurende figuren oorspronkelijk bij een of ander praalgraf.

De tentoonstelling in Brugge was afgelopen zomer en is inmiddels voorbij. De aldaar tentoongestelde 'mourners' kwamen van het praalgraf van Jan zonder Vrees in Dijon. De beelden in Brugge zijn het werk van de Middeleeuwse beeldhouwers Jean de La Huerta en Antoine Le Moiturier. Elk beeldje, amper veertig centimeter groot, is verbluffend realistisch. Zelfs de gezichten die meestal in een kap van de monnikspij verborgen zitten, werden tot in de kleinste details uitgewerkt. De beeldjes van Bert & Mieke en van mij zijn replica's van hetzelfde formaat. Daarmee is het raadsel dus opgelost.

Vandaag een actieve dag. Er zijn veel felicitaties van aandeelhouders en anderen over het uitkomen van mijn manuscript. Uitgever Jan-Willem mailt een nieuwe versie van ons contract, nu aangevuld met een artikel over de uitgave van mijn manuscript als e-book. Dat was per ongeluk vergeten. Ik mail terug dat het in orde is; JW zal de papieren versie ter ondertekening opsturen. Daarna lees ik deel 3 van de Reve-biografie uit, doe boodschappen in de stad en zoek op verzoek van mijn jongste zoon Bas een paar gedichten uit, die hij op muziek kan zetten. Dat is een compositieopdracht van zijn school. Ik kies 'Thebe' en 'Droomballade' van Gerrit Achterberg, in de hoop dat hij er iets aan heeft. Er belt een journaliste van KRO-radio met de vraag om een live-interview over Ernst Jansen Steur morgenochtend. Ik wimpel het af; ik heb er geen zin in en heb ook niks nieuws te vertellen.

Tenslotte zak ik lekker achterover in mijn luie leesstoel met de laatste legal thriller van John Grisham: 'De Afperser' (Bruna, 2012). Terug naar boven

De statusbalk van mijn manuscript bij TenPages is aangepast

Donderdag 10-01-2013

Inmiddels heeft TenPages op de webpagina 'Uitgegeven boeken' de tekst bij mijn manuscript (nr. 60) aangepast. Tot dusver kon je namelijk nog niet lezen dat het om drie boeken, om een trilogie, gaat. Nu wel. Ook zie ik met trots dat ze de statusbalk hebben aangepast (zie hierboven).

Overigens is het malaise in de boekenbranche, schrijft de Volkskrant vandaag. De omzet daalde vorig jaar met 7,6 procent tot 544 miljoen euro. Vroeger waren er titels waarvan altijd wel een stuk of tienduizend verkocht werden. Nu zijn dat er nog geen duizend. Dan komt een uitgever niet eens uit de kosten. Er gaan straks uitgevers failliet, voorspelt men. Of er komen meer fusies. Natuurlijk is er de Vijftig tinten-trilogie, die misschien wel op weg is om het best verkochte boek in de historie te worden, na de Bijbel dan. 'Damesporno, de voetballers en koken, daar moeten we het van hebben. En dan houdt het ook op', zegt literair agent Paul Sebes. 'Als je alle andere verkochte boeken bij elkaar optelt, is die stapel kleiner dan die onvoorstelbare Vijftig tinten-hype. Midsellers bestaan steeds minder. Het is een megaseller, of het is bijna niks.' Niet erg bemoedigend als je net een uitgeefcontract hebt getekend. Het ziet er niet denderend uit voor mijn boek, mag ik veronderstellen. Maximaal een 'midseller', dat zou al een immens succes zijn.

Vanmorgen voer ik hier thuis een lang gesprek met een verslaggever van het televisieprogramma KRO-Brandpunt over de affaire Jansen Steur. Geen opname en geen interview dat uitgezonden wordt, anders had ik het niet gedaan, maar een achtergrondgesprek. De journalist heeft zich goed verdiept in de materie en het is een plezier om niet voortdurend geïnterumpeerd te worden en rustig alles door te lopen. Afspraak gemaakt met onze zeilvrienden Peter & Daniëlle van Second Lady, die in Holland zijn. Ze komen over vier weken ons opzoeken, 's Middags even de stad in en genoeglijke uren doorgebracht met de nieuwe Grisham. Terug naar boven

Afbeelding van het mega-quasarlint. Het kaartje beslaat ongeveer 29.4 by 24 graden van de hemel, waaruit de gigantische schaal van het nieuw ontdekte object blijkt

Vrijdag 11-01-2013

In de afgelopen tijd zijn er belangrijke ontwikkelingen in de elementaire fysica en de astrofysica geweest. Ik maakte al eerder gewag van de vondst van mogelijk twee Higgs-deeltjes bij CERN in Zwitserland. Nu heeft men aan de Universiteit van Arizona vastgesteld dat de versnelde uitdijing van het heelal, begonnen toen het 7 miljard jaar was, inderdaad werkt volgens de kosmologische constante (dark energy) die Einstein een kleine honderd jaar geleden per abuis invoerde in zijn algemene relativiteitstheorie. Alternatieve theorieën blijken niet van toepassing. En onlangs heeft een team van de University of Central Lancashire de grootste kosmologische structuur in het universum ontdekt. Het gaat om een lint van quasars - de meest heldere objecten in het heelal, die de superhete kernen vormen van ver verwijderde sterrenstelsels - met een lengte van liefst vier miljard lichtjaar. Deze enorme structuur is negen miljard lichtjaar van ons af.

Waarom is dat zo belangrijk? Dat is vanwege het zogenaamde kosmologisch beginsel, geformuleerd in 1933, dat postuleert dat het heelal er in alle richtingen hetzelfde moet uitzien. Berekeningen op basis van dit beginsel wijzen uit dat er geen structuren kunnen bestaan, die groter zijn dan maximaal één miljard lichtjaar. De vondst van het kolossale quasarlint is daar dus fors mee in strijd en de vraag is of het kosmologisch principe, dat tachtig jaar lang onaantastbaar was, nu op losse schroeven staat. Kortom: waar het ene beginsel (van Einstein) overeind blijft, is het andere mogelijk achterhaald. Onderschat het niet; dit zijn zaken die een heel wereldbeeld kunnen veranderen.

Het is een mooie, zonnige dag. Opnieuw wil een verslaggeefster - nu van de NOS, per telefoon - voor achtergrondinformatie inzake de kwestie Jansen Steur. Ik ben blij dat in elk geval sommige media kwesties willen uitzoeken, alvorens berichten uit te brengen en meningen te ventileren. Daarna maak ik een wandeling door de stad. Bij terugkeer ontmoet ik, verfkwast in de hand, Robert de Joode van HG Reclame. Hij gaat de muur van het gedicht van de Poëzieroute weer in de oorspronkelijke kleur verven. Is het daarvoor niet te koud? Nee, dat geeft niet, tijd genoeg om het te laten drogen. Oh. Voor mijn gevoel is de kleur opnieuw te licht, maar wie weet droogt het donkerder in. De rest van de dag besteed ik aan het uitlezen van de nieuwe Grisham. Heerlijk, zo'n dag, het lijkt wel vakantie! Terug naar boven

'Cold spot' in het omcirkelde gebied

Zaterdag 12-01-2013

Vanmorgen vroeg een SMS-berichtje van mijn dochter Floor: 'Heb je boek uit! Mooi hoor, met veel plezier gelezen. Prachtig einde ook, ontroerend.' Er is geen beter begin van de dag denkbaar! Die dag is trouwens ook mooi. Zonnig en lekker fris. De temperatuur is even boven nul. Het inspireert me tot een lange wandeling over de stadswallen.

Op de terugweg drink ik een kop koffie bij Sweet Ima in de Langendijk. Ans is met haar jongste dochter Tessa een BH kopen in de stad - daar kan ik geen bijdrage aan leveren.

Gisteren had ik het over vreemde vondsten in het heelal, die recent werden gedaan. Een hele vreemde is de ontdekking van het bestaan van grote, koude gebieden ('cold spots') in de opnames van de kosmische achtergrondstraling, zoals die werden gefotografeerd door de WMAP-satelliet. Hierboven zie je een uitvergroting van eentje. Nu is er sprake van een 'natuurlijke' variatie in de temperatuur van kosmische achtergrondstraling, het nagloeiend restant van de oerknal, of beter van de fase - 380.000 jaar na de oerknal - waarin het uitdijende heelal doorzichtig werd voor licht. Uit die 'natuurlijke' variaties ontstonden door clustering onder invloed van verschillen in zwaartekracht de eerste sterren en sterrenstelsels. Maar de cold spots zijn veel groter en kouder dan die natuurlijke variaties! Een verklaring van dit fenomeen is, dat het gaat om de resten van quantumverwikkelingen met andere universa, voor ze van ons universum werden gescheiden door de kosmische inflatie, direct na de oerknal. Het is een theorie die in 2007 ontwikkeld werd door de kosmologe Laura Mersini-Houghton.

Fascinerend! De theorethische fysica en kosmologie ontwikkelen zich snel. Ze zullen ons wereldbeeld opnieuw veranderen.

's Middags werk ik een uurtje aan het opzoeken van foto's voor onze presentatie a.s. vrijdag bij W.V. De Merwede. Of ik nog wel eens aan mijn nieuwe boek werk? Maak je geen zorgen; het is zelden uit mijn gedachten. Terug naar boven

Barbara zingt met 'Pleasure'. Let op Esri, die aan haar voeten zit

Zondag 13-01-2013

Gisteravond naar Café 'De Speelwaghen' in de Knipsteeg. Daar is een grote zaal met twee bars. Er treden afwisselend drie bands op, waaronder de band 'Pleasure' van Ans' dochter Barbara. De andere bands zijn Octo-Push en Stepback. Hoog gehalte aan muzikanten van onze leeftijd. Tijdens het zingen van Barbara zit haar jongste kind Esri aan haar voeten (zie foto hierboven). Ik vind dat Barbara's stem beter wordt; ze heeft meer volume en vibrato. Ans ontmoet veel oude bekenden. De atmosfeer in het etablissement is beroerd; om een of andere reden mag er gerookt worden en dat gebeurt volop. Ergerlijk. Overal staan asbakken. Na een tijd begint het op mijn keel te slaan. Waarom handhaaft men de wet niet? Zullen we weggaan of het maar doorstaan? Tja, we willen de rest van Barbara's optreden toch wel meemaken. Stomme dilemma's.

Vandaag weer een zonnige winterdag. We slapen uit tot bij tienen. We nemen de tijd voor het ontbijt. We zijn een beetje brak, natuurlijk. Verder is er geen nieuws, vandaag.   Terug naar boven

Maandag 14-01-2013

Het amateur-ensemble Flupia trad gisterenmiddag op in Theater Peeriscoop in de Boerenstraat. Het bestaat uit vier mensen, twee fluitisten en twee die piano spelen. vandaar FluPia. Een van hen is onze vriend Wil Funk, voormalig gynaecoloog in mijn vroegere ziekenhuis. De opbrengst van het concert, bijna duizend euro, is voor de Stichting ALS, ter bestrijding van de dodelijke spierziekte van die naam. Daarna is er een gezellige borrel met nog wat andere mensen in Dalem, bij Marjanne, de partner van Wil.

Een koude, deels zonnige dag. De temperatuur komt de hele dag niet boven nul. In Ayíos Nikoláos is het weer helemaal opgeknapt. Op het Sembach-plaatje hiernaast zie je dat mooi. Er ligt een Hoog direct oostelijk van Kreta, daat ondermeer het superkoude weer in Syrië en de rest van het Midden-Oosten veroorzaakt. Een ander Hoog, boven Scandinavië, brengt vrieskou naar ons land. Tussen die beide hogedrukgebieden ziten een aantal Lagen in, die mogelijk richting Kreta trekken en daar dan over enige dagen weer slecht weer zullen brengen. Ik stuur een mailtje naar het marinakantoor, met de vraag of ze al kunnen zeggen wanneer we de wal op kunnen. Helaas, het snelle antwoord is negatief: 'Unfortunately we can not lift your boat before end of March with the information that we have until today from mr Roussos. If something will be change we will inform you.' Roussos is de kraanmeester. Balen.

's Middags begint de hemel te betrekken. Vanavond en vannacht zal het sneeuwen. Ik breng het door mij ondertekende uitgeefcontract met Uitgeverij Van Brug naar de post (het contract van vorige week was tussen VanBrug, TenPages en mij). Onderweg valt me in hoe ik met mijn nieuwe boek verder moet. Terug thuis schrijf ik het snel op. Nu 1400 woorden. Daarna zoek ik een paar uur lang foto's uit voor de presentatie van vrijdagavond a.s. Ondertussen begint het al met sneeuwen. Terug naar boven

Vanmorgen ligt er een pak sneeuw in de haven

Dinsdag 15-01-2013

Er ligt een flink pak sneeuw, als we opstaan en de rolgordijnen optrekken (foto hierboven). En het sneeuwt nog. Volgens de buitenthermometer vriest het nog licht. De haven is echter niet dichtgevroren. Havenmeester Hans is al bezig sneeuw te ruimen om het pad over de sluis begaanbaar te maken. In het land staat meer dan 1000 kilometer file, een record naar het schijnt.

De hele dag ben ik bezig foto's uit te zoeken voor de presentatie van a.s. vrijdagavond. Een heel werk, want we hebben nogal wat fotobestanden. Uiteindelijk staan ze allemaal in de goede volgorde en ben ik tevreden. Het is wel aardig om alles een keer terug te zien. Sommige foto's kan ik niet vinden; misschien staan die op het kleine notebook-pc'tje.

Het sneeuwt nog steeds. Geen van ons heeft zin om naar buiten te gaan.  Terug naar boven

Zicht vanaf de Altenawal op de Dalemwal met molen De Hoop

Woensdag 16-01-2013

Een stralende, zonnige winterdag. Er ligt een dun laagje ijs in de haven. We zijn vroeg uit de veren, want de beveiligingsfirma komt al om acht uur voor de jaarlijkse contrôle van de alarminstallatie. Dus ook vroeg ontbijt en daarna trek ik er vroeg op uit. Ik loop over de Altenawal langs de gebouwen van het nieuwe appartementencomplex van Bastion 7. In het oosten straalt de zon over de rivier en over een mooi, oer-Hollands landschap met de korenmolen De Hoop in het midden (foto hierboven). Bij de gebouwen van Bastion 7 zijn bouwvakkers aan het werk, ondanks de vorst. Bestaat het vorstverlet niet meer? Een stratenmaker zit op zijn knieën te werken aan de aanleg van klinkerstraatjes, die tussen de panden door naar de stadswal voeren. Dat moet een koude klus zijn. Een ander trekt met een kleine shovel de struiken van de heg weg, zodat er doorgangen naar de wal ontstaan. Over een week of vier kunnen de bewoners het complex betrekken.

Op het Nonnenveld gooi ik een lege glazen groentenpot in de glasbak en loop verder over de Peterbrug naar de binnensstad. Bij de zaak van Handyman ('Handyman hééft 't') in de Arkelstraat deponeer ik een handvol lege batterijen in een daarvoor bestemde bak. Verantwoord afvoeren, nietwaar? Dan voor wat boodschappen langs de Marokkaanse groentenboer en de Citymarkt en weer terug. De stad heeft me vandaag verder niets te bieden.

Gisteravond zaten we te praten over wat we moeten doen, nu onze boot in Kreta niet eerder dan eind maart de wal op kan. Het heeft geen zin om er binnenkort heen te gaan, zoals we van plan waren. We hebben er nu niets te zoeken. We vinden het beter om er rond 25 maart heen te vliegen en dan ter plaatse te regelen dat hij op het droge kan, Fons in te vliegen, de klussen te doen en dan maar verder te zien. Als ik tegen die tijd terug moet voor de presentatie van mijn boek, laten we hem op de wal staan. En anders gaan we weer te water en verlaten Ayíos N. zodra het weer goed is.

In het afgelopen jaar zijn zeker 40.000 alleenstaanden het slachtoffer geworden van datingfraude, lees ik op de - nuttige - website van de Fraudehelpdesk. Cynische criminelen maken op grote misbruik van de eenzaamheid en de hunkering van voornamelijk weduwen en gescheiden vrouwen op leeftijd. De oplichter bouwt een hechte band op met zijn verliefde slachtoffer, soms tot en met een huwelijk toe, en eigent zich geld, pincodes etc. toe. Plotseling gaat hij er met grote bedragen vandoor. De slachtoffers blijven berooid en gedesillusioneerd achter. Wat een misselijke praktijken! Dat de vrouwen erin trappen kan je je nog voorstellen, maar ongelofelijk, hoe kan zo'n oplichter zichzelf langdurig zo voordoen? Daartoe moet je toch je ziel vervormen? Of was die dat al?

's Middags trekt de hemel dicht en het wordt zelfs nevelig. Vriest het nog? Ik kijk op de buitenthermometer: min 3 tot min 4. In mijn luie stoel zit ik, pardon, lig ik uren te lezen in Paul Halpern. Het boek is interesssant genoeg, maar minstens de helft van de tijd lig ik te maffen; het is vreselijk, niet normaal meer. Je kunt me zo in de conversatiezaal tussen de bewoners van een verpleeghuis zetten. Terug naar boven

Op de terugweg van boodschappen-doen. De haven ligt dicht

Donderdag 17-01-2013

Geen nieuws. Samen boodschappen gedaan (foto hierboven). Hele dag in het boek van Halpern gelezen. Wat minder geslapen dan gisteren.

Ik ben steeds op zoek naar aanknopingspunten voor mijn nieuwe boek. Vergeefs, tot dusver, maar ik moet gewoon doorgaan. Er komt wel iets op mijn pad.  Terug naar boven

Schematische weergave van het waarneembare heelal sinds de oerknal. NB: de versnelde uitdijing sinds 7 miljard jaar is niet weergegeven

Vrijdag 18-01-2013

Veel kosmologen veronderstellen tegenwoordig dat het heelal oneindig is. Dat betekent dat alles oneindig keer voorkomt. Zo is er bijvoorbeeld een oneindig aantal bewoonde aardes in het universum, met u en ik erin. En we winnen er ook de staatsloterij en de postcodeloterij. Niet één keer, maar een ontelbaar aantal keren. Oneindig is immers oneindig.

Ons blikveld is echter beperkt. Dat komt door de eindige snelheid van het licht. We kunnen (theorethisch) niet verder zien dan de afstand die het licht heeft afgelegd sinds de oerknal. Dat is 13,75 miljard lichtjaar. Eigenlijk is het nog iets korter, omdat het heelal pas na 380.000 jaar doorzichtig werd. Vanwege de uitdijing van het universum (Wet van Hubble) kunnen we echter veel verder zien. Hoe zit dat?

Onlangs werd de tot dusver oudste ster van het heelal ontdekt: HD 140283. Die is 13,2 miljard jaar oud, wat betekent dat hij 500.000 jaar na de oerknal is ontstaan. 'Oud' is identiek met 'ver' in het uitdijende heelal. Wij zien de ster dus zoals hij 13,2 miljard jaar geleden was. Het universum was toen nog lang niet zo wijd uitgedijd als tegenwoordig. Bovendien is de uitdijing ongeveer 7 miljard jaar geleden versneld, onder invloed van de raadselachtige donkere energie. Niemand weet wat dat is. In werkelijkheid staat HD 140283 dus veel verder weg dan 13,2 lichtjaar. Alleen zien we zijn huidige toestand niet. Hij kan wel weg zijn.

Het gedeelte van het oneindige universum dat wij kunnen zien heet 'het waarneembare heelal' (zie het plaatje hierboven). Naar schatting is de maximaal waarneembare afstand (voor ons) 45,7 lichtjaar. Het waarneembare heelal heeft dus een grootte van ongeveer 93 lichtjaar. Bijzonder is dat de uitdijing van heelal sneller is dan het licht. Hoe kan dat? Niets kan toch sneller dan het licht? Inderdaad, binnen in het heelal zelf kan niets sneller. Maar voor het universum zelf, dus ook voor het niet-waarneembare universum, geldt die limiet niet. Nooit zullen we kunnen zien wat er zich buiten het waarneembare heelal bevindt, wat er aan de andere kant van de grens is. Eenzelfde structuur als in ons heelal, veronderstelt men; dus sterrenstelsels, leegtes, gaswolken, etc. De grens wordt door sommigen heel prikkelend, onder verwijzing naar zwarte gaten, event horizon genoemd, maar dat lijkt me verwarrend. Het is immers niet meer dan een optische grens, zou ik zeggen. Het zou echter kunnen zijn dat objecten over de grens heen hun invloed op ons waarneembaar heelal uitoefenen. Bijvoorbeeld een superzwaar cluster van sterrenstelsels of een recordzwaar zwart gat. Zo kunnen we toch iets gewaar worden van wat daarbuiten is, ook al kunnen we het nooit zien. Ik kom hier nog op terug.

In het kader van mijn strijd tegen de slaap maken we vanochtend een fikse wandeling over alle wallen van de stad. Een venijnige oostenwind snijdt je door de kleren. Het open water langs de wal is nog niet dichtgevroren. Na twee uur keren we terug. Op het kleine notebook-PC'tje zoek ik nog een aantal foto's op voor de presentatie van vanavond voor de WV De Merwede. Daarna verdiep ik me verder in het boek van Paul Halpern en schrijf dit stukje. Terug naar boven

Tijdens mijn presentatie voor WV De Merwede. Links in beeld een foto van Ans in Cyprus, de dag na onze moeizame overtocht uit Egypte

Zaterdag 19-01-2013

Gisteravond de presentatie over onze zeilreizen bij WV De Merwede (foto hierboven). Aanvankelijk was ik wel wat zenuwachtig, maar ik weet nog dat dat erbij hoort. De kantine van het Botenhuis was aardig gevuld; circa vijftig mensen, schat ik. Ik heb zeker twee uur volgepraat, flink op dreef en ondersteund door Ans. Halverwege een pauze van een kwartier. De mensen volgden het met grote belangstelling, was onze indruk. Er was een beamer voor de fotopresentatie. We zijn geen fanatieke zeilers, vertelde ik, maar mensen die vooral houden van zwerven en het bezoeken van onbekende plaatsen. Ik had het verhaal in twee onderdelen verdeeld: eerst over de uitrusting van de boot en de voorbereidingen, daarna enkele pakkende verhalen zoals onze ontmoeting met een boot vol vluchtelingen uit Afrika tussen Lampedusa en Malta in 2009. Enfin, Iedereen was aardig en dik tevreden en we kregen een grote bos bloemen en een kistje met mooie rode wijnen.

Het vriest vandaag overdag een graad of twee. De haven ligt nu helemaal dicht. De barometer daalt echter, de komende dagen kan er weer sneeuw gaan vallen. Straks gaan we boodschappen doen, koffie drinken bij Sweet Ima en dan naar Amsterdam, waar Ans' zoon Derrick open huis houdt in de nieuwe woning van hem en zjn vriendin Nicky. Terug naar boven

House-warming party bij Derrick & Nicky. Vlnr. Jordin, Esri, Nikita, ik, Michel, Nicky (op de rug), Barbara, Derrick (op de rug), Jeffrey en Tessa. Midden op tafel baby Vajèn. Ans staat er niet op, die heeft de foto gemaakt.

Zondag 20-01-2013

De house-warming party van Derrick & Nicky was erg gezellig. Alle kinderen van Ans met aanhang en kleinkinderen bij elkaar aan de lange tafel, die ze in de keuken hebben staan. Derrick had voortreffelijke Indisch gekookt. Dat heeft hij vast van zijn moeder. Hieronder een grote foto, zodat je ze allemaal goed kunt zien.

Leuk huis hebben Derrick & Nicky, helemaal aan de noordrand van Amsterdam-noord met een mooi uitzicht over een nu dichtgevroren vliet.

Vanmorgen uitgeslapen. Tegen het middaguur begint de dicht sneeuw te vallen, die voorspeld werd. Een krachtige oostenwind jaagt de sneeuw over het ijs van de Lingehaven. Er zijn weinig wandelaars op de been; dekou en de snijdende wind houdt ze binnen. In Ayíos N. ondertussen is het mooi weer: 19^o en zonnig.

Op het nieuws: de 63-jarige wereldzeiler Alain Delord werd gered op 500 mijlen uit de zuidwestkust van Tasmanië. In ruw weer brak de mast van zijn 11-meter jacht. Volgens andere berichten was bovendien zijn romp beschadigd. Hij was nog in staat een distress-call uit te zenden en ik veronderstel dat hij ook nog zijn EPIRB kon activeren, voordat hij in zijn reddingsvlot stapte. Daarop dreef hij drie dagen rond voor hij gevonden werd door een cruiseschip, dat van Antartica kwam en het signaal hoorde. Over het jacht van de onfortuinlijke Fransman - of moet je zeggen: fortuinlijke? - wordt niets gemeld; mogelijk is het gezonken.

's Middags komt Tessa langs met baby Vajèn. Het kindje babbelt vrolijk in haar eigen taaltje, waarin je behalve klinkers steeds meer medeklinkers hoort. Het sneeuwt nog altijd. Niet goed voor de ijsvorming. Terwijl buiten de schemering invalt boven de witte sneeuw luister ik lekker op Radio4 naar Discotabel met het 2e Strijkkwartet van Mendelssohn in de vergelijking.  Terug naar boven

Walt Whitman in 1854, de tijd dat hij 'Leaves of grass' schreef

Maandag 21-01-2013

'To know the universe itself as a road - as many roads -

                                 as roads for travelling souls.'

Bij Halpern stuit ik op deze prachtige regels van de Amerikaanse dichter Walt Whitman (1819 - 1982), als motto voor een hoofdstuk over parallelle universa. De regels komen uit het gedicht 'Song of the open road'. Heb ik dat gedicht? Zoeken in mijn bibliotheek brengt de bundel 'Leaves of Grass', zijn magnum opus uit 1855, snel boven water en verdraaid, daar staat het gedicht in. Een lang gedicht, een ode aan het zwerven. Tenslotte vind ik de plaats waar die mooie regel staat, in het 13e couplet. Ik las Whitman in 1972, toen ik me verwant voelde aan het hippie-bestaan en Whitman was een favoriet van de generatie van 'bloemenkinderen'. Naast de pocketeditie staat er een Nederlandse vertaling in de kast. Hij heet 'Grashalmen' en is van ene Maurits Wagenvoort en verscheen bij de Wereldbibliotheek in 1956. Hij heeft maar een klein deel van de bundel vertaald. Al bladerend vind ik het gedicht terug, onder de titel: 'Het lied van de open heirweg', maar de passage met de mooie regel staat er niet in. Wagenvoort heeft een selectie gemaakt en niet alles vertaald. 'De dichter herhaalt hier en daar wat hij gezegd heeft: er was geen reden die herhalingen te vertalen; buitendien liet ik mij door mijn smaak leiden', schrijft hij in de inleiding. Een merkwaardige handelwijze voor een vertaler!

Enfin, vroeger is die mooie regel me nooit opgevallen. Hij ging onder in de megalomane stroom van beelden waarmee Whitman zichzelf, de mensheid en de wereld bezingt. Maar nu, in de context van een boek over de raadsels van de kosmos, springt hij eruit en past hij een deksel op de pot. Met geen mogelijkheid kon Whitman bevroeden welke extra visionaire betekenis zijn regel in een andere, latere tijd zou krijgen, zou je zeggen. Of toch?

Vanmorgen sneeuwt het heel licht. De hemel is egaal grijs. 's Middags komt de temperatuur op onze buitenmeter boven nul. Ik doe boodschappen bij de Marokkaanse winkel in de Westwagenstraat en Ans bezoekt haar moeder. Terug thuis wijd ik me aan mijn nieuwe boek: de stand is 2100 woorden over zes bladzijden. Vannacht vond ik trouwens een voorlopige (werk)titel: 'Het universum is een weg'. Naar aanleiding van Walt Whitman, natuurlijk. De titel past goed bij wat ik met het boek wil. Ik mail mijn uitgever op verzoek nog wat andere jeugdfoto's van mijn alter ego Lucas, voor de vormgever van de omslagen van mijn romancyclus. Er belt iemand op met de vraag of we voor de WV Noordschans - vroeger mijn eigen vereniging - net zo'n presentatie over onze reizen willen doen als afgelopen vrijdag bij WV De Merwede. Dat willen we wel. Terug naar boven

Via een wormgat zou je in een ander, parallel universum komen als je terug in de tijd reist

Dinsdag 22-01-2013

Tijdreizen blijft een interessant onderwerp, vooral reizen terug in de tijd. Binnen de relativiteitstheorie van Einstein is dat in beginsel mogelijk: neem een 'wormhole' en fixeer het ene uiteinde (lokatie 1) en breng het andere uiteinde met een snelheid dichtbij die van het licht vijftig jaar verderop (lokatie 2). Reis nu door de 'wormbuis' van lokatie lokatie 1 naar lokatie 2 en je kunt je leven opnieuw beginnen. Gewoon een kwestie van tijddilatatie van reizende klokken e.d. Je hebt dan een een soort cirkel in de tijd gemaakt, in het jargon: een 'closed timelike curve'.

Reizen terug in de tijd leveren paradoxen op: je zou bijvoorbeeld de moord op president Kennedy kunnen verhinderen of je eigen geboorte (de z.g. grootvaderparadox) En...je komt je jongere zelf tegen. Een vreemde ervaring! Maar volgens het boek van Halpern kan dat allemaal niet: het zou de wetten van de causaliteit schenden. Hm. Hoe zou dat in zijn werk gaan? Eén mogelijkheid is dat de tijdreiziger weliswaar in de tijd teruggaat, maar in een ander, een parallel universum terechtkomt (plaatje hiernaast) In dat universum kan hij de geschiedenis weliswaar veranderen, maar allereerst treft hij zijn jonger ik niet en in de tweede plaats heeft het geen effect in het universum waar hij vandaan komt. Ergo: causaliteit gered.

En als er nou geen parallelle universa bestaan? De bekende fysicus Stephen Hawking schreef eens 'dat de wetten van de fysica het optreden van 'closed timelijke curves' niet toestaan.' Als die zouden bestaan, dan zouden ze gebieden vormen die - hou je vast - dermate gedeformeerd zijn dat de richting van ruimte en tijd zouden worden verwisseld. Zo'n op-zijn-kop regio zou van de rest van het universum gescheiden zijn door door een soort grensgebied, dat een Cauchy-horizon genoemd wordt. Daardoor treedt er geen menging op, de beide gebieden blijven gescheiden en wederzijdse beïnvloeding is niet mogelijk. Geen tijdparadoxen dus, ook nu is de causaliteit gered. Merkwaardig, nietwaar?

Vanochtend breekt de zon aarzelend door de bewolking. Ik maak een wandeling door de stad en koop bij de Aldi in de Rosmolensteeg een zaklamp. Die hebben we hier nog niet. Ans is naar Barbara om haar te helpen de kat in het bad te doen. 's Middags schrijf ik wat, niet veel, maar er is enige voortgang: 2400 woorden over 7 pagina's. Ik ben er nog niet erg enthousiast over. Later gaat het gelukkig wat beter. Terug naar boven

Woensdag 23-01-2013

De zogenaamde Cauchy-horizon verhindert het ontstaan van tijdparadoxen bij reizigers, die teruggaan in de tijd, schreef ik gisteren. Maar hoe zou zoiets werken? Wel, de tijdreiziger wordt nadat hij in het verleden is gearriveerd, omgeven door een bubbel, waarin de ruimtetijd op-zijn-kop is gezet.  De bubbel neemt geen ruimte in, maar is tijdachtig van aard en strikt gescheiden van de ruimtetijd door een lichtachtige grens. Als de tijdreiziger beweegt, gaat de bubbel mee. Nu zijn er twee mogelijkheden, dunkt me. De ene is dat de tijdreiziger binnen zijn bubbel onzichtbaar is voor de mensen in het verleden. Misschien is hij uit fase of iets dergelijks. Hij kan niet met hen spreken of acteren, laat staan de moord op president Kennedy verhinderen of zijn eigen bestaan verhinderen door zijn grootvader te vermoorden. Hij is alleen maar toeschouwer.

Een andere mogelijkheid vind ik leuker, namelijk dat het verleden zich hardnekkig verzet tegen veranderingen door de tijdreiziger. Als hij de moord op Kennedy wil verijdelen, vindt hij tot zijn verbazing de schutter Lee Harvey Oswald niet op zijn plek. Die zit elders en pleegt de moord toch. Dit mechanisme komt ondermeer voor in de remake van de film 'The Timemachine', waarin de hoofdpersoon vergeefs probeert het leven van zijn verloofde Emma te redden, die door een rover gedood werd. Weliswaar weet hij de moord te voorkomen, maar maakt vervolgens mee dat ze diezelfde dag onder een paard-en-wagen terechtkomt en sterft. Het verleden is onveranderbaar, de wetten van de causaliteit staan geen tijdparadoxen toe.

Een derde mogelijkheid - ik schreef er gisteren al over - is dat de tijdreiziger in een ander universum terechtkomt, zeer nabij gelegen en verwant met dat van waaruit hij terugreisde. Maar dat oorspronkelijk universum is nu voorgoed onbereikbaar en in het nieuwe is alles weliswaar precies gelijk aan het oude, maar door zijn daden schept de reiziger er een nieuwe loop van de geschiedenis, waarin bijvoorbeeld Kennedy niet vermoord wordt, enz.

Het meest inrtigeert dat alle drie opties passen in de algemene en speciale relativiteit van Einstein.

Redelijk zonnige dag. Ik luister naar de utgestelde speech van de Britse premier Cameron. Een dubbelzinnig verhaal, dat helaas uitmondt in een te houden referendum over het Brits lidmaatschap van de EU in 2017 - maar alleen als hij de verkiezingen in 2015 wint én zijn zin krijgt over concessies van Europa. Het geheel lijkt vooral bedoeld om de huid van de premier zélf te redden. De Fransen en de Duitsers reageren ijzig; er is geen Europa-à-la-carte, zeggen ze. Eigenlijk erger ik me dood, alweer een volstrekt onnutte, politieke manoeuvre die tot verdere vertraging van de Europese eenwording zal leiden.

Al vroeg zet ik me aan het schrijven. Het gaat redelijk. Voor de lunch zit ik op ruim 2900 woorden over 8 bladzijden. Om half drie zullen we op weg gaan naar Amsterdam. Daar is de Nieuwjaarsborrel van TenPages, in Café-Brasserie Heffer in de Oudebrugsteeg, achter de Beurs van Berlage. Terug naar boven

Met Valentine van der Lande, bedenker en baas van TenPages

Donderdag 24-01-2013

Een leuke nieuwjaarsborrel van TenPages, gisteren aan het middag in Café Brasserie Heffer achter de Beurs van Berlage in Amsterdam. Ons autootje parkeren we vlakbij op de Geldersche Kade. Dat is vlakbij de zeekaartenwinkel van L.J. Harri in de Schreierstoren, waar ik jaren geleden voor ons vertrek pilots en kaarten haalde. Met moeite vinden we een werkende parkeerautomaat, de twee in de buurt zijn allebei stuk. De borrel is in de kelder van Heffer, meer specifiek in de zogenaamde Baantjerbar. Het is leuk om een aantal van de TenPages-auteurs nu eens persoonlijk te ontmoeten; ik ken ze eigenlijk alleen van de foto's op de  Facebook-pagina waar je de meesten bijeen vindt. Hiernaast een foto en hier twee andere. Hier bij TenPages staan ook foto's.

Ik kwam een aantal interessante dingen te weten. Zoals het gegeven dat slechts 2,5% van de geplaatste manuscripten de eindstreep halen van 2000 aandelen en 100 aandeelhouders. Dat valt tegen! Er worden in de drie jaren dat TenPages bestaat 77 manuscripten uitgegeven, maar het betekent dat er dus meer dan 3000 geplaatst zijn. Wat een desillusies en gefnuikte ambities voor al die mensen!

Bij het afscheid krijgen we allemaal een exemplaar van het TenPages-boek 'Twee wit en een halfje bruin' van René Brugman en Wolter Jagt (De Boekenmakers, 2012) Om half zeven zoeken we ons autootje weer op. Terug in Gorcum gaan we lekker uit eten in Grand Café Tax op de Groenmarkt. Het is erg gezellig druk. Ik geloof dat 'Tax' - eh - wel trendy is, om het zo te zeggen. De vier oesters, waarmee ik bij wijze van 'fingerfood' aanvang, zijn ronduit verrukkelijk. Ook de rest mag er zijn!

Vandaag alweer zo'n mooie, zonnige vorstdag. Ik overweeg de stoute schaatsen aan te trekken en ergens een toertocht te gaan rijden, maar als ik verneem dat die in Coevorden wordt afgelast omdat er teveel mensen op het ijs zijn, zie ik er maar van af. Op een aantal plaatsen staat er water op het ijs, dat lijkt me niks. Wel maak ik een wandeling door de stad, toch lichaamsbeweging nietwaar?

Thuis zit ik uren te grasduinen in de bijzondere goede biografie van Walter Moore over 'Schrödinger, Life and Thought' (Cambridge University Press, 1989) dat ik via een antiquariaat heb ontvangen. Erwin Schrödinger (1887 - 1961) was een belangrijk fysicus en een uiterst boeiend mens. Hij ontwikkelde de essentialia van de quantumtheorie, schreef poëzie en leefde langere tijd met twee vrouwen. Zijn echtgenote Anny en zijn geliefde Hilde. Om de week bestierde een van hen het huishouden en dat ging niet altijd in pais en vree. Moore schrijft er uitvoerig over maar het gaat gelukkig ook over zijn denken.

Ik breng een aantal aanvullingen aan in mijn nieuwe manuscript, om de samenhang ervan te verbeteren. Stand is: ruim 3000 woorden over 7 bladzijden. Terug naar boven

Nog een vorstdag. Vanmorgen verdwijnt de zon achter bewolking.

Vrijdag 25-01-2013

Vanmorgen om zeven uur wekt een piepend mobieltje ons. Het is de mijne, een SMS-bericht van mijn dochter Floor. Even de schrik: er zal toch niks aan de hand zijn met haar of haar kinderen? 'Ha pap, hoe is het? Las dat je voor de tuchtraad moet verschijnen. X' Dat wist ik al; gisteren was ik al gebeld door Lucien Baard van TCTubantia om commentaar (en het verzoek om nog niets op mijn weblog te zetten). Ik ben verbaasd, zei ik hem. Bijna een jaar geleden mailde letselschadeadvokaat Yme Drost me al dat hij een klacht zou indienen. Lees het hier. Hij heeft er ruim de tijd voor genomen. Eerlijk gezegd dacht ik dat hij het allang gedaan had. Het enige nieuwe is dat hij nu ook een klacht over Herre Kingma heeft ingediend. Niet - zoals ik had verwacht - over de collega-neurologen van Ernst Jansen Steur, die me in mijn drie MST-jaren steeds hebben gezegd dat er niets mis was met de kwaliteit van diens patiëntenzorg. Dat zei ook het toenmalig stafbestuur. Merkwaardig dat Drost hen allen buiten schot houdt.

'Ze stonden erbij en ze keken ernaar', hoor ik Yme Drost even later op het 8-uur Journaal zeggen over de ex-bestuurders van MST. Ergerlijk. In mijn geval weet hij beter: ik heb JS eind 2003 eruit gezet zodra ik mijn kans schoon zag. Enfin, zoals ik een jaar geleden zei: die tuchtzaak is vervelend, het kost allemaal tijd, maar ik zie hem vol vertrouwen tegemoet. Op de nieuwssite van de NOS lees ik dat de IGZ (de Inspectie) denkt dat ze aan de tuchtzaak kunnen ontkomen: 'De inspectie denkt overigens dat er geen tuchtklacht ingediend kan worden tegen inspecteurs en dat het tuchtcollege de klacht niet in behandeling zal nemen.' Waarop die schone wensdroom gebaseerd is, is niet duidelijk. 

De volgende vorstdag in successie begint zonnig. Mijn schaatsverlangen jeukt. Wat zou het mooi zijn om een Molentocht in de Alblasserwaard te rijden! Helaas: in de krant lees ik dat het bestuur van de Stichting Schaatsmolentochten Alblasserwaard meldt dat meer dan tachtig procent van het ijs nog ‘onbeschaatsbaar’ is. In de loop van de ochtend trekt de hemel dicht (foto hierboven) Ik lees verder in de biografie van Erwin Schrödinger. Zin in schrijven heb ik niet. Straks komt mijn oude vriend Herman me halen; samen zullen we een bezoek brengen aan het Wijnhuis in Heukelum. Terug naar boven

Rook uit het motoraakje in de hoek van de haven; de eigenaars zijn aan boord.

Zaterdag 26-01-2013

Gisteravond kijken we naar Kingma in Pauw & Witteman. Hij bijt fel van zich af en is duidelijk kwaad dat letselschadeadvokaat Yme Drost ook tegen hem een tuchtzaak heeft aangespannen. Ik kan hem wel begrijpen; hij heeft zich enorm ingespannen om de waarheid inzake Jansen Steur boven water te krijgen en de herhaling van zoiets te voorkomen. De aanklacht richt zich ondermeer tegen zijn veronderstelde inactiviteit als voorzitter RvB in de maanden na de zomer van 2006. Hij verdedigt zich met een beroep op persoonlijke omstandigheden: het ernstige herseninfarct van zijn vrouw en zijn eigen darmkanker met uitzaaiingen. Verschrikkelijk genoeg, maar ik weet niet hoe verstandig dat is; zonder twijfel was er onder zijn verantwoordelijkheid een vervanger in die periode. Kingma betwijfelt overigens zichtbaar of er iets terecht komt van de behandeling van de tuchtklachten.

Mogelijk heeft hij gelijk: de tuchtcolleges in Nederland 'bewaken de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de gezondheidszorg', staat op hun website. Daar is sprake van 'zorgverleners': Een zorgverlener moet zorgvuldig werken en kwalitatief goede zorg leveren. Dat geldt niet alleen voor handelingen maar ook voor het omgaan met patiënten en hun familieleden. Dit wordt getoetst via het tuchtrecht.' De vraag is natuurlijk of bestuurders en inspecteurs in het kader van de Wet BIG als 'zorgverleners' kunnen worden opgevat. 'Besturen' of 'toezicht uitoefenen' op zorgverleners is immers geen 'zorg verlenen', zou ik zeggen. In de Wet BIG zélf is steeds sprake van 'een goede uitoefening van individuele gezondheidszorg'. Cruciaal lijkt me de interpretatie van artikel 47, lid 1, van de wet:

Ik veronderstel dat je in ons geval bij sub b terecht komt, maar hoe interpreteer je de term 'in die hoedanigheid'? Daarmee wordt de BIG-geregistreerde zorgverlener bedoeld; dus de arts, de verpleegkundige, e.d. Maar handelen wij als ziekenhuisbestuurder in de hoedanigheid van arts? Dat is voor diskussie vatbaar. Er is bijvoorbeeld geen artsendiploma vereist om ziekenhuisbestuurder te worden. Nu herinner ik me dat er - jaren geleden - wel eens een ziekenhuisdirecteur is mede-veroordeeld omdat er in zijn ziekenhuis sprake was van nalatigheid bij het onderhoud van OK-apparatuur. Er staat me bij dat dat geen tuchtzaak was, maar een zaak voor de civiele rechter. Duidelijk is dat de behandeling van onze tuchtzaak interessante jurisprudentie kan opleveren.

Vandaag zal de dooi inzetten, maar eerst sneeuwt het nog. We lopen de stad in, naar de Marokkaanse groentenwinkel en de Citymarkt in de Westwagenstraat. Er is weinig volk op straat. De vlokken dwarrelen dicht om ons heen. Bij Eelco & Martine in De Franse Winkel drinken we een kopje koffie. We nemen een plat Frans knoflookbrood mee, voor bij de kaasfondue morgenavond. In het motoraakje in de haven schijnt een lichtje en er wolkt rook uit de schoorsteen; de eigenaars zijn aan boord (foto hierboven).

Thuis kijk ik op de buitenthermometer: twee graden boven nul. De dooi heeft ingezet. In Ayíos N. regent het en het is er maar 11^o. Op Radio 4 ontdek ik een nieuw fenomeen. Nieuw voor mij althans: webradio met themakanalen. Via Internet kun je er 7 x 24 uur luisteren naar diverse muzieksoorten, zoals eigentijdse muziek, religieuze muziek, onafgebroken orgelmuziek en barok 'around the clock'. Fantastisch! Dat ik dat nu pas ontdek.

Hevige onrust in Egypte. Bij de herdenking van de opstand van twee jaar geleden vallen in verschillende steden, ondermeer in Suez, Ismailia en Port Said, tientallen doden. De Moslimbroederschap van president Morsi houdt zich gedeisd. Tegelijkertijd maakt een rechtbank doodvonnissen bekend voor 21 verdachten van de voetbalrellen van een jaar geleden. Demonstranten bestormen de gevangenis in Port Said waar ze zitten. Daarbij vallen nog eens 16 doden. Goed dat we uit Egypte weg zijn, denk ik soms. Hoewel....ik had het ook wel willen meemaken. Dat is naïef en gevaarlijk, zei onze havenboy Karkar in Suez me steeds. De betogers gebruiken geweld zonder onderscheid, waarschuwde hij steeds als er onrust in de stad was.

Terug naar boven

Het klaagschrift van Yme Drost bij het regionaal tuchtcollege, een stapel van 20 cm. op onze keukentafel

Zondag 27-01-2013

Gisteravond brengt Tessa (nog steeds ons formele briefadres) een zwaar en dik pakket mee, dat als aangetekend stuk bij haar werd bezorgd. Ik maak het open. Het blijkt kopieën te bevatten van het klaagschrift van Yme Drost voor het regionaal tuchtcollege te Zwolle (zie foto hierboven). Voorlopig leg ik het weg op mijn studeerkamer.

Tot laat kijken we naar detectives op televisie. Dan gaat Ans naar bed maar ik heb nog geen slaap en nieuwsgierig naar het klaagschrift van Yme Drost. Het valt me mee; hij doet inderdaad een beroep op de Wet BIG, artikel 47, lid 1, sub b, zoals ik gisteren al dacht. Drost baseert alles op de drie beschikbare onderzoeksrapporten: Lemstra 1 en 2 en het rapport van staatsraad Hoekstra. Die zijn als bijlagen bijgevoegd. Verder is er niets nieuws. De rest bestaat uit lijvige dossiers van de gedupeerde patiënten. Het is drie uur, morgen verder.

Een paar uur slapen. Vanochtend vroeg ligt er nog sneeuw (foto hieronder), maar het begint te regenen. De regen valt op het ijs in de haven en zet het al gauw onder water. Al snel smelt alles weg; aan het eind van de middag ligt er nog nauwelijks sneeuw meer. Dan is de regen gestopt en breekt de zon door. Een snelle dooiomslag.

Na bad en ontbijt leg ik het dossier weer op tafel en blader het helemaal door. Het is zwaar en zeker twintig centimeter dik. Geleidelijk aan begin ik de zaak Jansen Steur weer terug op mijn innerlijk netvlies te krijgen. De dossiers van de gedupeerde patiënten zijn aangrijpend. Maar wat mijn eigen doen en laten betreft, is het me opnieuw helemaal duidelijk: mij valt in tuchtrechtelijke zin niets te verwijten.

's Middags gaan Ans en Tessa (met Vajèn) in de stad poffertjes eten met Esri. Dat is omdat haar moeder Barbara er vanmiddag niet is. Ze moet met de band optreden in Veenendaal.

Ik begin een van de nieuwe SF-romans van Stephen Baxter - een van mijn favoriete SF-auteurs - te lezen, die ik besteld had: 'Stone Spring', deel 1 van 'The Northland Trilogy'. Een verhaal dat zich afspeelt in Doggerland, een hypothetisch landsdeel in de Noordzee ter hoogte van de Doggersbank in het mesolyticum. Vijfhonderd bladzijden om zalig in weg te zakken. Later luister ik naar Discotabel met de 7e sonate voor viool en piano in c-klein, opus 30, nr. 2, van Beethoven in de vergelijking.  Terug naar boven

Ernst Jansen Steur

Maandag 28-01-2013

Vandaag vind ik een interessant nieuwsbericht op de website van het blad Zorgvisie inzake tuchtklachten tegen bestuurders die tevens arts zijn en een BIG-registratie hebben. Het betreft een casus bij het Centraal Tuchtcollege, dat onlangs deze uitspraak deed:

'Artsen in een bestuurlijke of leidinggevende functie, zoals die waarvan in het onderhavige geval sprake is, kunnen voor hun handelen tuchtrechtelijk aansprakelijk zijn. De tuchtnormen zoals neergelegd in artikel 47 lid 1 van de Wet BIG betreffen niet alleen handelen of nalaten in strijd met de zorg die men als beroepsbeoefenaar behoort te betrachten (de eerste tuchtnorm), maar ook enig ander handelen of nalaten in strijd met het belang van een goede uitoefening van de individuele gezondheidszorg (de tweede tuchtnorm).

Handelen in een bestuurlijke of leidinggevende functie kan op grond van deze tweede tuchtnorm tot een tuchtrechtelijke veroordeling leiden wanneer het handelen voldoende weerslag heeft op het belang van de individuele gezondheidszorg.'

(zaak onder nummer C2010.325).

Het gaat inderdaad om artikel 47, lid 1. sub b van de Wet BIG, zoals ik gisteren al schreef. De zogenaamde 'tweede tuchtnorm'. Daarmee weerlegt het Centraal Tuchtcollege in hoger beroep een eerdere uitspraak van een Regionaal Tuchtcollege over een ziekenhuisbestuurder, tegen wie een klacht in eerste aanleg niet-ontvankelijk werd verklaard: 'Dat de voorzitter tevens arts is maakt niet dat zijn handelen daarmee onderwerp van tuchtrechtelijke toetsing kan zijn, nu een voorzitter geen individuele gezondheidszorg verleent.' Toch heeft het Centraal Tuchtcollege het beroep vervolgens verworpen: 'De afstand tussen de bestuurlijke positie van de arts enerzijds en het verweten handelen of nalaten anderzijds is dermate groot, dat de arts voor dit handelen of nalaten niet tuchtrechtelijk aansprakelijk gehouden kan worden.' Waarom niet? Omdat er niet werd voldaan aan de voorwaarde dat 'het handelen voldoende weerslag heeft op het belang van de individuele gezondheidszorg.' Laat je niet verwarren: eerst dus een correctie, daarna een afwijzing van het beroep. Deze opmerkelijke uitspraak is zeer recent, namelijk van 10 januari jl.

Het gaat derhalve - ook in ons geval - om dat begrip 'voldoende weerslag'. Daar zal dus om gestreden gaan worden. En of het ook voor inspecteurs van de volksgezonheid geldt, lijkt me twijfelachtig. Die staan nog veel verder af van het individueel medisch handelen.

's Middags telefoon van mijn uitgever Jan-Willem. Hij legt het komende traject uit betreffende de uitgave van deel 1 van mijn romantrilogie:

• eind februari de cover gereed hebben

• rond 25 maart de inhoud van het boek hebben afgestemd en verwerkt

• en dat we rond 22 april de eerste boeken binnen krijgen

Voor die tijd komt er een voorinschrijving, waarbij bestellers het boek gratis toegestuurd krijgen. Jan Willem is accoord met een boekpresentatie in het Academiegebouw aan het Domplein in Utrecht. Nu ga ik aan het werk. Allereerst reserveer ik Zaal 1636 van het Academiegebouw; dat is de grote zaal direcht links naast de ingang. Hij is niet beschikbaar op 22 april, maar wel op donderdagmiddag 2 mei 2013. Daarna bel ik de persafdeling van de Utrechtse universiteit. Kan de universiteit de boekpresentatie faciliteren, door b.v. de kosten van de zaal en de catering voor zijn rekening te nemen? Per slot komen ze prominent voor in het boek. Ze verzoeken me contact te leggen met Leen Dorsman, hoogleraar in de universiteitsgeschiedenis. Als hij het een goed plan vindt, dan is er veel mogelijk. Ik bel hem maar hij is er niet; dus stuur ik hem een email. Daarna bel ik de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), want ik wil de uitreiking van het eerste exemplaar aan Yvonne van Rooy doen. Die verenigt als oud-voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Utrecht en als huidig voorzitter van de NVZ beide aspecten in het leven van mijn alter ego Lucas in zich. Haar secretariaat vraagt om een schriftelijke toelichting, die ik even later per mail opstuur.

Nog juist op de valreep lees ik het bericht dat vanavond om 19.00 uur koningin Beatrix haar aftreden bekend zal maken.  Terug naar boven

Dinsdag 29-01-2013

Gisteravond is de TV vol van de abdicatie en de troonsopvolging. Het is alsof er geen belangrijker nieuws is, geen crisis en geen burgeroorlog in Syrië, bijvoorbeeld. In Pauw & Witteman zit tenslotte een aantal lieden om het hardst elkaar te overschreeuwen met hun veronderstelde inzicht in de zielen van Beatrix, Willem-Alexander en Maxima. Allemaal dwaze inlegkunde. Op de valreep weet Job Cohen nog snel te zeggen dat hij eigenlijk republikein is, maar dat Beatrix het geweldig gedaan heeft. Dat is niet erg principieel. Hij komt ermee weg omdat niemand meer aan het woord komt.

Vannacht is er harde wind en regen. Vanochtend valt er miezerregen. In Kreta regent het ook. Ik ben even kort buiten om snel brood te halen. De rest van de dag ben ik zalig verdiept in 'Stone Spring' van mijn favoriete SF-auteur Stephen Baxter (deel 1 van 'The Northland Trilogy', ROC, 2010) Heerlijk, die dagen dat je niets anders nodig hebt dan een goed boek. Je begrijpt dat ik de beide volgende delen alvast besteld heb.  Terug naar boven

Een voorlopige voorkant met een mogelijke titel van mijn nieuwe boek

Woensdag 30-01-2013

Opnieuw regen en wind vannacht. In de loop van de ochtend klaart het voor een paar uur op. Ik loop naar de Appeldijk voor een bestuursvergadering van de Stichting Poëzieroute. Het weer heeft sedert de vorige vergadering - nog voor de kerstdagen - niet meegewerkt. Eerst te koud, nu te vochtig. Toch zijn er enige 'binnengedichten' gerealiseerd, zoals in het Hamelhuis aan de Kortendijk. A.s. dinsdagmiddag wordt een gedicht van K. Michel onthult op Buiten de Waterpoort. Dat gedicht is aangebracht op natuurstenen, die 's ochtends door een stratenmaker in het klinkerpad zullen worden aangebracht. Ziet er wel mooi uit, denk ik. Verder stellen we de jaarrekening 2012 vast en verlenen - ahem - décharge aan de penningmeester.

Weer thuis veel geregel rond de boekpresentatie op 2 mei a.s. Ik mail de eindversie van deel 1 ('Lucas scholier') van mijn trilogie aan de uitgever. Hij zal de redactie verzorgen. Daarna fröbel ik een provisorische voorkant van mijn nieuwe boek in elkaar (zie hierboven). 'Het universum is eens weg'. De oplettende lezer zal opmerken dat de titel met slechts één letter verschil diepgaand veranderd is, eigenlijk haast in het tegenovergestelde. Niettemin is hij uiterst voorlopig.

Later zet ik me aan mijn schrijfbureau. Rustig schrijf ik verder aan het boek. Stand: 3300 woorden over 9 bladzijden. Het is droog en zacht buiten en de zon schijnt. Samen doen we wat boodschappen in de binnenstad. Het voelt haast als lente. In Zeeland is een van de gedeputeerden - met een kind op de arm - beëdigd onder het uitspreken van de eed: 'Zo helpe mij God allemachtig'. Hoor het hier. Ik vind het wel mooi, maar het schijnt niet te tellen, ze moet het overdoen.   Terug naar boven

Sembach verwachting voor morgen. Mooi, rustig weer in de Middellandse Zee

Donderdag 31-01-2013

Het waait hard vandaag uit het westen tot zuidwesten. Soms valt er regen. Ons appartementje ligt in de luwte achter de panden naast de Waterpoort. Dat het waait merken we eigenlijk alleen aan het ruisen van de grote es op de wal en het klapperen van de vlag van Bon'Apart op de 3e Waterkering.

In alle vroegte ga ik naar de praktijk van onze huisarts voor een contrôlebezoek aan Harry, de praktijkassistent. Tevoren even snel mijn nuchter bloedsuiker geprikt: 6,2 mmol/l. Prima dus. Harry prikt het ook: 8,1 mmol/l. te hoog. 'Dat ding van jou klopt niet, Harry.'

'Nou, hij is nieuw', zegt Harry.

'Ja, maar niet geijkt, zeker', zeg ik

'Hm, er zit altijd een grote variatie in die metertjes.'

'Ja, zeg, wat heb je er dan aan?'

'Misschien moeten we het gemiddelde van beide uitslagen nemen', oppert Harry.

We besluiten dat ik in week 9 een uitgebreid bloedonderzoek krijg, inclusief de HbA1c. Het is alweer een jaar geleden dat die bepaald werd. Toen was hij goed. Voortaan krijg ik twee keer per jaar zo'n onderzoek en één maal jaarlijks een onderzoek van mijn ogen.

De weersituatie is Ayíos N. is rustig. Er zit een rij hogedrukgebieden boven de Middellandse Zee (zie hierboven). Het valt me vaak op dat het weer daar goed is als het bij ons slecht is, en omgekeerd.

Bij Rijk in de winkel drink ik koffie. We praten bij, want hij en Joke zijn een week of vier op vakantie in de Algarve geweest. Daar hadden ze ook geen goed weer; slechts vier zonnige dagen. De rest van de dag lees ik verder in Baxter. Vanmiddag brengt de post de delen 2 en 3 van zijn trilogie. Voorlopig heeft niemand last van mij.   Terug naar boven

De nieuwe VHF-antenne bij de cirkelvormige UHF-antenne op mijn modelduikboot (gezien vanaf de achterzijde)

Vrijdag 01-02-2013

De eerste maand van het nieuwe jaar is alweer voorbij. De tijd glijdt als los zand door je vingers. Buiten regent het al de hele ochtend. Een goede gelegenheid voor een knus klusje met strijkkwartetten van Mendelssohn en zijn zusje Fanny op de achtergrond.

Herinner je je dat ik een maand of wat geleden een cirkelvormige UHF-antenne had aangebracht op mijn geliefde duikbootmodel? Die was bedoeld om onder water te kunnen zenden en ontvangen. Maar als de boot aan de oppervlakte vaart, kan hij een gewone VHF-antenne gebruiken, een spriet-antenne zoals we die zelf ook in de mast hebben. Er moet dus een sprietje bij. Ik knip er een uit een flinke paperclip en breng hem provisorisch aan achter de UHF-antenne (foto hierboven). Voorlopig nog met een stukje doorzichtige tape, want eigenlijk moet hij op iets groter afstand vaan de andere antenne staan. Ik heb nog niet uitgevogeld hoe ik dat met doen.

Na het klusje lees ik deel 1 van Baxters' Northland-trilogie uit. Deel 2, 'Bronze Summer' (Gollancz, 2011) ligt al klaar. Het speelt zich duizenden jaren later af, in het Bronzen Tijdperk. Mensen weten zich door de aanleg van dijken en andere waterwerken te handhaven, tegen de voortgaande stijging van de zeespiegel in, in Northland bij de Doggersbank. De loop van de geschiedenis verandert.

Nog wat geschreven. Nu 3400 woorden over 9 bladzijden. Ik sluit af, straks komen Peter & Daniëlle uit Terneuzen langs. We ontmoetten ze afgelopen zomer met hun Maxi 38 'Second Lady' in het Turkse Finike en raakte bevriend. Dat kan gezellig worden.  Terug naar boven

Rijsttafelen met Peter & Daniëlle

Zaterdag 02-02-2013

Het was een lange, gezellige avond met Peter & Daniëlle, onze zeilvrienden van de Second Lady. Ans had uitgepakt met een verrukkelijke rijsttafel. Het was haast jammer dat ze weer weg moesten, helemaal terug naar Terneuzen. We waren juist klaar met de afwas, toen de bel ging: onze buren Wiger & Arina kwamen een afzakker halen. Toen werd het bij half twee.

Vandaag dus ietwat brak. We slapen uit tot bij tienen. In het Gastenboek corrigeert lezer Bert de Groot hetgeen ik gisteren schreef over de ontvangfrequenties van antennes op duikboten. Terecht, ik had het verkeerd. Eind vorige maand schreef ik het wel goed: een duikboot kan onder water zenden en ontvangen op heel erg lage radiofrequenties, inderdaad met beperkingen. Dus VLF en zelfs ELF (extremely low frequences). Boven water kan de duikboot wel VHF gebruiken, dunkt me.

Het is grotendeels droog als ik boodschappen doe in de stad, terwijl Ans haar dochters op bezoek heeft, met baby Vajèn, die nu los door de box loopt. Heel af en toe valt er wat lichte sneeuw. Later lees ik verder in 'Bronze Summer' van Stephen Baxter.  Terug naar boven

Vinder Ken Wilman en zijn boxer Madge met het stuk ambergris op Morecamb Beach.

Zondag 03-02-2013

Van de week vond een wandelaar met zijn hond op het strand in Lancashire, Engeland, een groot stuk ambergris (zie hierboven). Hoeveel geluk kan je hebben? De klomp zou liefst 50.000 euro waard zijn. Het is een wasachtige, niet-ontvlambare substantie met een grijsgeel tot zwarte kleur, die gevormd wordt in de ingewanden van potvissen, naar verluidt uit de verteerde rugschilden van inktvissen, het hoofdvoedsel van potvissen. Het spul stinkt nogal maar na jaren ontwikkelt het een zoete, aardachtige geur die in de parfumindustrie uiterst gewild is.

Verwar het niet met barnsteen, dat ook vaak 'amber' wordt genoemd. Het is de miljoenen jaren oude fossiele hars uit naaldbomen. In het begin van onze zeilloopbaan zochten we er naar op de stranden, toen we verwaaid lagen in het Deense Thyborøn. Het is een scène die in mijn nieuwe boek voorkomt en daarin een verderstrekkende betekenis zal krijgen.

We beginnen onze dag met een initiële ruzie die gewoon nergens over gaat. Tenminste, dat weten we later niet meer. Godzijdank leggen we het snel bij. Ruzie verdragen we allebei niet meer, geloof ik. Kom ons niet aan met vertogen hoe goed en hoe zuiverend ruzie is. Het is een regenachtige dag, die niet noopt tot iets buitendeurs. Toch gaan we aan het eind van de middag naar Theater Peeriscoop. Over wat daar voorviel vertel ik morgen.  Terug naar boven

Roy Grunewald zondagmiddag in Theater Peeriscoop

Maandag 04-02-2013

Gistermiddag met plezier geluisterd naar verhalen over 'de geheimen van Gorinchem', die Roy Grünewald in Theater Peeriscoop vertelde. 'Hoe de stad haar verhalen vertelt', smakelijk en soms griezelig en wreed, misschien ook wel eens uit de duim gezogen, maar zeer aanstekelijk. De verhalen gaan over Jan de Sterke, de Duveltjesgracht, het wonder van St. Barbara of het lot van gifmengster Goeie Mie. 'Verteltheater' wordt zoiets genoemd en wij hebben ervan genoten. De zaal was overigens vol, maar dat kwam misschien ook wel doordat de toegang gratis was.

Vandaag een droge, redelijk zonnige dag. Koud, dat ook. We hebben vanochtend een logeetje: Vajèn, de babydochter van Tessa, die moet werken. Wat een zonnig kind is dat toch! We gaan met haar in de kinderwagen naar het stadhuis, om bij de Gemeentelijke Basis Administratie ons briefadres (bij Tessa) om te zetten naar ons nieuwe adres op de sluis. Ja inderdaad, dat briefadres waar we zes jaar zo over hebben gestreden (dat is hier te lezen). Maar de reden is dat we niet langer bij buurman Wiger achter het huis kunnen parkeren. Zijn partner Arina trekt bij hem in en brengt haar auto mee. Dus moeten we een parkeervergunning hebben - en die kan je alleen aanschaffen als je officieel in de binnenstad woont. Omdat we de laatste jaren toch niet meer dan acht maanden buitenslands zijn, is dat geen bezwaar meer.

Terug thuis drinken we koffie terwijl het kleintje genadiglijk in slaap valt. Over de rest van de dag is niets anders te vertellen, dan dat ik verder in Baxter lees en een kleine aanvulling in mijn nieuwe manuscript aanbreng. O ja, en naar vluchten naar Heraklion heb gekeken. Deze week moeten we boeken. In de emailbox bericht dat Yvonne van Rooy op 2 mei a.s. niet in de gelegenheid is om het eerste exemplaar van mijn boek te ontvangen. Ik moet iets anders verzinnen. Terug naar boven

De stratenmaker veegt de stenen met het gedicht van K. Michel schoon

Dinsdag 05-02-2013

Een harde onweersklap wekt ons vannacht uit de slaap. Het blijft er bij eentje, dus slapen we weer verder. maar in Vlaanderen heeft een onweerstorm in dezelfde nacht aanzienlijke vernielingen aangericht.

Vanmorgen hakken we de knoop door en boeken een aantal reizen. Allereerst op 26 maart vanuit Brussel naar Heraklion, Kreta, via een tussenstop in Athene. Dan een terugreis naar Holland op 21 april, direct zonder tussenstop bij Transavia. We gaan ervan uit dat we in de tussentijd de boot op de wal hebben en de klussen met Fons kunnen doen. Tenslotte een retour naar Kreta op 21 juni, in de hoop dat we dan de promotie-aciviteiten voor mijn boek (voorlopig) achter de rug hebben. De maanden erop - de zomerperiode dus - willen we rustig eilandhoppen en om de Peloponnesos varen naar de Ionische Zee. Per email heb ik aan Marina Ayíos N. gevraagd alsjeblieft te garanderen dat we begin april het water uit kunnen.

Tegen de koude westenwind in loop ik naar Buiten de Waterpoort, waar de stratenmaker juist klaar is met het aanbrengen van de stenen met een gedicht van K. Michel in het plaveisel van een trottoir (foto hierboven) Dit onderdeel van de Gorcumse Poëzieroute wordt 's middags officieel onthuld. Tevoren is er een bijeenkomst in het auditorium van het Gorcums Museum onder leiding van Rijk (van Kooij). Een schoolklas van het gymnasium luistert er naar een voordracht van de dichter. Hoewel hij erg levendig vertelt dwaalt mijn aandacht steeds af naar iets buiten het raam. Net als vroeger! Mannen op een hoogwerker halen de kerstverlichting weg van het gebouw van de Hoofdwacht. Maar de leerlingen laten zich, anders dan ik, niet afleiden en luisteren kennelijk geboeid naar de dichter. Enkelen lezen daarna wat eigen gedichten voor.

Daarna lopen we en groupe naar Buiten de Waterpoort waar het gedicht wordt onthuld (zie foto hier). Het is nog steeds winderig en guur. Na afloop warmen we ons op bij thee en koffie in Le Bon'Apart.

Niet geschreven, wel gelezen in Baxter. Terug naar boven

Woensdag 06-02-2013

Vannacht ben ik even wakker en zie dat het buiten sneeuwt. Halverwege de ochtend is het grotendeels weggedooid tot grijze pap. De maandelijkse grafiek van de gemiddelde wereldtemperatuur in de hogere atmosfeer van klimaatscepticus Roy Spencer is er weer: de afwijking is hoger dan vorige maand, n.l. + 0,51^o Celsius. Ik lever er geen commentaar op.

Opnieuw een hele dag gelezen in Baxters' 'Bronze Summer', deel 2 van de Northland-trilogie. Ik heb het bijna uit, gelukkig is er een derde deel. Bij Rijk in de winkel een kopje thee gedronken en ideeën uitgewisseld over de opzet van mijn boekpresentatie, nu Yvonne van Rooy verhinderd is.

Terug naar boven

De enorme muur op de Doggersbank die duizenden jaren het achterliggende land beschermt tegen de stijging van de zeespiegel

Donderdag 07-02-2013

Regen, hagel, sneeuw, afgewisseld met felle, zonnige perioden. Het is maar een graad of vier, geen weer om naar buiten te gaan. Gisteravond las ik deel 2 van Baxters' Northland-trilogie uit, vandaag verdiep ik me de hele dag in deel 3: 'Iron Winter'.

Zoals ik eerder schreef, speelt er zich een alternatieve geschiedenis af in de trilogie. Een volk in een gedeelte van de huidige Noordzee, de regio die tegenwoordig de Doggersbank heet, slaagt erin de zeespiegelrijzing na de jongste IJstijd te keren door het bouwen van een enorme muur (tekening hierboven). De Noordzee zoals we die kennen, ontstaat dus niet. De torenhoge muur beschermt het achterliggende 'Noordland' en houdt millennia stand. Deel 3 speelt in het begin van de 14e eeuw, de periode van 'de kleine ijstijd', die bij Baxter veel kouder is dan hij in werkelijkheid was. Het is opnieuw een veelzijdig en rijk boek van de rasverteller Baxter.

De hele dag lang kom ik niet in de kleren. Ans ook niet. Verder gebeurt er helemaal niks. Onbevredigend eigenlijk, maar wat kan het me schelen?  Terug naar boven

Oma Steers. Overgrootmoeder met haar jongste achterkleinkind

Vrijdag 08-02-2013

Vanmorgen ga ik met Ans mee, haar moeder bezoeken in het verzorgingshuis. Ik was er al een hele tijd niet geweest. Het weer is fraai: zonnig, haast geen wolkje aan de lucht. Oma Steers is een broos mensje is van 93 jaar, dat bijna nooit meer van haar kamer komt. Maar het gaat de laatste maanden redelijk met haar, ze zou op deze, van het leven afgewende manier, nog jaren mee kunnen. Hierboven een leuke foto van haar met baby Vajèn, die een dag of wat geleden door Barbara gemaakt werd.

Terug op de sluis. De zon is weg, de hemel is betrokken geraakt. Het lijkt te gaan regenen. Ik lees uren verder in Baxters' Northland-trilogie, deel 3. Hij voert een Marco Polo-thema in. Mooi. Daarna peins ik een tijdlang over mijn nieuwe manuscript en dat levert uiteindelijk een aantal regels op, die ik in kan voegen. Regels die mijn hoofdpersoon meer reliëf geven. het zijn er weinig, maar ze zijn wel betekenisvol. Wonderlijk dat ik eigenlijk nog steeds niet weet welke kant het op moet, behalve dat ik een intuïtief gevoel heb dat er een richting is - een richting, die nog wel aan het licht zal komen. Stand: 3500 woorden over negen bladzijden. Intussen is het niet gaan regenen.

Straks gaan we naar de jaarvergadering van onze buurtvereniging KNAKE. Dat wordt gezellig! Inmiddels sneeuwt het buiten met dikke vlokken. Terug naar boven

George Groeskamp spreekt namens de kascommissie van KNAKE. Links achter hem voorzitter Ed Braad

Zaterdag 09-02-2013

Twee onderwerpen staan gisteravond centraal bij buurtvereniging KNAKE, die de jaarlijkse vergadering met stamppotmaaltijd houdt in De Groote Sociëteit op het Eind: de vraag of de bewoners van het nieuwe appartementencomplex op het 7e Bastion lid kunnen worden en de vraag of het Eind autovrij c.q. autoluw gemaakt moet worden. Om met het eerste te beginnen: sommigen vrezen dat de vertrouwde sfeer in de vereniging ontwricht kan worden als er ineens zo'n zestig nieuwe leden bij komen en....misschien hebben die mensen wel hele andere belangen. Tja. Na ampele discussie besluit men dat ze wel lid kunnen worden maar dat we niet actief gaan werven. Alleen een welkomstbriefje in de bus.

In 2003 besloot KNAKE ernaar te gaan streven om van het Eind een voetgangersgebied te maken, in het verlengde van de Langendijk. Zo ontstaat er een fraaie wandelpromenade naar Buiten de Waterpoort, met een rustig terras in het midden, op de 3e Waterkering. Maar nu, tien jaar later, staat niet iedereen nog achter dat besluit. De doorgaande route tussen boven- en benedenstad verdwijnt immers; dan is alleen nog maar het Heerenlaantje beschikbaar om van het ene naar het andere deel van de binnenstad te rijden. Of je moet buiten de wallen om langs het station. En zijn de winkeliers van de Langendijk het er wel mee eens? Opnieuw: tja. Hoe erg is dat? Het verkeer op de doorgaande route Eind-Peterbrug is immers weinig intensief. Ondermeer bestaat het de auto's van uitgaanspubliek, veelal jongeren, die vele malen op een avond op en neer rijden. Die kunnen we missen als kiespijn. Uiteindelijk besluit de vergadering het besluit uit 2003 intact te laten. Het is helaas zeer de vraag of de armlastige gemeente er het geld en de inspanning voor over heeft om het Eind te herinrichten. Enfin, in elk geval worden binnenkort de wanstaltige bollen, die hier de straatverlichting vormen, vervangen door stijlvolle, ouderwetse lantaarns uit de tijd van het gaslicht.

De vergadering van KNAKE kent vele hilarische momenten. Met name het verslag van de kascommissie ontlokt vele lachsalvo's. Na afloop is er een gezellige nadronk. De vraag is of de volgende vergadering nog hier zal zijn, nu het uitbatersechtpaar Petit met pensioen gaat en voor De Groote Sociëteit nog geen opvolgers heeft.

Vanmorgen is het redelijk droog maar waterkoud. Elders in het land valt veel sneeuw, maar hier niet. Samen doen we boodschappen bij de Marokkaanse groenteboer en de Citymarkt in de Westwagenstraat. Ans gaat naar schoondochter Kate, die morgen met Liam en Caelan weer naar Tsjechië zal vertrekken. Uit het raam van de kamer kijk ik meewarig naar de carnavalsoptocht die over het Eind voorbij trekt. Carnavalsverenigingen met versierde wagens. 'De Doorzakkers'. 'De Lingelallers'. Als ze voorbij zijn ligt er geen sneeuw op straat, maar een dikke laag papiersnippers uit de confettikanonnen. Ik word oud.

Straks gaan we naar de vernissage van een expositie in het notarishuis in de Arkelstraat van de kunstenaressen Annet Ardesch (Gorinchem) en Annelies Dölle (Nieuw-Lekkerland). Terug naar boven

Annet Ardesch - Het Kattenvrouwtje

Zondag 10-02-2013

Gisteren dus naar de vernissage van Annet Ardesch en Annelies Dölle. Het is een zogenaamde pop-up tentoonstelling, dat is een expositie die zomaar ineens voor een paar weken ergens opduikt, in leegstaande huizen, winkelpanden of waar dan ook. Leuk idee. Ditmaal is het te huur staande, voormalige notarispand op de hoek van de Haarstraat en de Arkelstraat aan de beurt. Een pand, waar overigens ook een van de gedichten in de Poëzieroute op prijkt (op de zijmuur aan de Haarstraat).

Met het abstracte werk van Dölle voel ik weinig affiniteit, maar de stukken van Ardesch zijn veel toegankelijker. Er zijn recente foto's en oudere werken in de van haar bekende, pointillistische stijl. De laatsten hebben een ietwat magische, onwerkelijke sfeer en een relatie met plaatsen in de stad. Hiernaast een voorbeeld: Het Kattenvrouwtje. Dat is de legendarische Truus van Baalen, die meer dan twintig jaren geleden langs de vuilnisbakken van de stad schuimde. Ze zou een gymnasiumopleiding hebben genoten en daarna een zware geestelijke knauw hebben gekregen van een ongelukkige liefde. Vanaf die tijd leefde ze als een zonderlinge, afgezonderd op de Appeldijk met een grote schare katten. Gorcumse verhalen.

Op de achtergrond zie je een stukje van het passantengebouw op de 3e Waterkering OZ en een glasbak, die er nu niet meer staat.

Ans en ik lopen terug. In de Arkelstraat treffen we een carnavalstafereeltje (foto hier). De drie feestenden lijken nogal verloren, alsof ze niet meer weten waar het feest is.

In de vooravond komt Jeffrey (tot voor kort ons briefadres) een grote doos brengen. Hij bevat een hoge stapel stukken betreffende mijn zaak voor het regionaal tuchtcollege in Zwolle inzake Ernst Jansen Steur. Dat is de tweede stapel. Er zit ook een aanvullend klaagschrift van letselschadespecialist Yme Drost bij. 's Avonds lees ik het door. Eerlijk gezegd vind ik het, voorzover het zich op mij richt, geen sterk verhaal. Ik laat me er nu niet over uit, want anders zou ik me in de kaarten laten kijken. Binnen vier weken moet ik een verweerschrift inleveren.

Vannacht is er sneeuw gevallen. Vandaag, zondag, een rustige dag met redelijk wat zon en weinig wind. Veel wandelaars over de sluis. Barbara komt 's middags haar moeder opzoeken. Ik lees een achtergrondverhaal over schaliegas, een ontwikkeling in de toekomstige energievoorziening die de machtsverhoudingen in de wereld op niet zo lange termijn volkomen zal veranderen. Ik kom er nog wel op terug. Daarna lees ik verder in Baxter, deel 3 van de Northland-trilogie. Daarna is er Discotabel. Lekker dat het buiten alweer zoveel langer licht blijft. Terug naar boven

De twee stapels stukken voor het tuchtcollege

Maandag 11-02-2013

De buitenthermometer komt vandaag niet boven nul. De snijdende oostenwind maakt het guur en onaangenaam. Ik lees uren door in Baxter deel 3, totdat ik het goed zat ben. Ik ben het hier in Gorcum trouwens ook zat en de winter, waar geen eind aan lijkt te komen, ook. Zaten we maar aan boord! In Ayíos N. was het ook slecht weer, de afgelopen week. Nu klaart het er een beetje op. Ik kan er slecht tegen om zo lang van mijn schip gescheiden te zijn. Natuurlijk ben ik blij dat Geert & Ine er goed op passen, maar het liefst was ik er zelf. Dan zou het gemakkelijker zijn om op het havenkantoor de datum te regelen dat we de wal op kunnen. Nu is het afwachten. Ze zouden nog melden of we definitief op 10 april uitgekraand kunnen worden, maar zoals steeds hoor je niks.

Uit ergernis over mijn eigen onbehagen loop ik met grote passen door de binnenstad. De rottige oostenwind giert door de straten. Hier is ook al niks te beleven. Op het 7e Bastion beginnen de bouwvakkers de rommel op het bouwterrein op te ruimen. Op de wal is het haast niet uit te houden in de ijskoude wind.

Weer thuis. Ans is naar Barbara. Ik zou iets moeten doen, maar wat? Ik heb nergens zin. Dan maar thee zetten. Uit het raam kijken. Achter de computer gaan zitten. "Bredase neuroloog op non-actief', lees ik op de website van de NRC. De IGZ laat na alle kritiek van de laatste jaren zijn ballen zien. Ze hebben de zaak zelfs met spoed bij de tuchtrechter neergelegd. Er is sprake van 'verkeerde diagnoses en onjuiste behandelingen'. De neuroloog werkte in De Lievensberg in Bergen op Zoom en daarvoor in het Bredase Amphia-ziekenhuis. Hier staat een verklaring van De Lievensberg. Uit een verklaring op de website van het Amphia blijkt dat de zaak al vanaf eind 2011 speelt. Pas toen de collega-neurologen hem wegens ziekte moesten waarnemen, kwamen de verkeerde diagnoses aan het licht. Zouden ze voor die tijd niets geweten hebben? Ach, hoe bekend klinkt het allemaal.

Later nestel ik me opnieuw in mijn leesstoel en lees Baxter uit. Het derde boek heeft een open einde, alsof er nog een vierde deel moet komen. De koude heeft de wereld in zijn greep. Grote delen van de continenten op het noordelijk halfrond zijn bedekt met een dikke ijskap. Een nieuwe ijstijd? De nog levende mensen vechten met elkaar om de laatste resten leefbare grond. Terug naar boven

Dinsdag 12-02-2013

Vandaag zullen we naar mijn dochter Floor in Amsterdam. Voorzien van cadeautjes voor de twee kleinkinderen rijden we af, maar dan geschiedt wat al wekenlang dreigde: onze linkervoorband - die allang 'kwakkelt' - is nu definitief lek. Gelukkig staan we juist bij de Opel-garage op Oost. Daar zetten ze gratis onze reserveband erop, zodat we naar de Fiat-dealer op Papland kunnen rijden. Die heeft onze maat niet op voorraad, dus moet hij besteld worden en dus gaat het tripje naar Floor niet door. Hopelijk a.s. donderdag wél.

Thuis zit ik genoeglijk te rommelen, nu ik na Baxter nog niet aan de lectuur van een nieuw boek begonnen ben. Een halfjaar geleden vond ik via het antiquariaat van Rijk een titel, die me intrigeerde: 'Twee wetten' van Jan Hendrik van de Berg (Pelckmans Agora, 1999) Blijkens de beschrijving handelde het over de beide hoofdwetten van de thermodynamica; dus de Wet van behoud van Energie en de tweede wet betreffende het feit dat alles in de wereld tendeert naar een toename van wanorde (wet van de entropie) Trouwe lezers herinneren zich dat die wet deel uitmaakt van het mijn ambitieuze 'Werkprogramma van 5 raadselachtige zaken' (waar ik niet altijd even hard aan werk en eigenlijk ver vanaf gedwaald ben) Rijk kon het voor me bestellen. Wie kent hem nog? De voormalige psychiater en hoogleraar J.H. van den Berg? Een nóg erger omgevallen boekenkast dan ikzelf ben. Hij was ooit vermaard vanwege zijn metabletica, een leer der veranderingen, waarbij hij een uiterst curieuze methode hanteert van gelijktijdige gebeurtenissen. Ik heb er nooit veel hoogte van gekregen, maar wat zijn boeken interessant maakte was de aansprekende manier waarop hij gebruik maakte van beeldmateriaal. In dat opzicht was hij zijn tijd ver vooruit.

Toen ik zijn boekje 'Twee wetten' kocht, zei Rijk dat hij nog leefde en - nota bene - hier in Gorinchem woonde. Op Wikipedia zie ik dat hij inmddels overleden is, 98 jaar oud. Het boekje is intussen een merkwaardig product van zo'n zestig bladzijden. Er staan rare beweringen in, zoals het 'inzicht' dat de oceaan warmer wordt bij storm: '....dat het de wind zelf was die aan de golven energie gaf, die zich meldde als warmte.' Dat wind de golven in beweging brengt, mag duidelijk zijn, maar die golven daarbij opwarmen is nog maar de vraag, lijkt me. Tegenwoordige weten we maar al te goed dat het oceaanoppervlak juist warmte afstaat aan weer- en windsystemen, die daardoor tot stormen en orkanen kunnen uitgroeien. Onvermijdelijk koelt de oceaan daarbij af.

Om vier uur komt Pieter, mijn opvolger bij de Rivas Zorggroep, een kop thee drinken. Dat is aardig van hem. We praten ondermeer over zeilen, onze gemeenschappelijke hobby, over de tochten die we in vroeger jaren ieder voorjaar maakten en over hoe Rivas er tegenwoordig voor staat. De bezuinigingen op de thuiszorg baren zorgen. Terug naar boven

De Merwede schittert in de zon. De uiterwaarden staan nog grotendeels onder water

Woensdag 13-02-2013

Een gezellige avond met Herman & Marian U. doorgebracht in Grand Café Tax (zie foto hier). Lekker eten en veel lachen. Later nog voor een afzakker bij ons thuis geweest.

Vandaag is het een rustige dag met een aangenaam, hoewel omfloerst zonnetje. Het voelt zelfs wat lenteachtig aan. Morgen zal het gaan dooien en dan komt er eindelijk een eind aan de lange winterperiode. Vandaag passen we op baby Vajèn, die ook al zo vrolijk en zonnig is. We doen met haar boodschappen bij de Aldi in de Rosmolensteeg. Daarna lopen we terug over de oostelijke stadswal. Bij de Altenawal schittert de zon door de wolken over de rivier, die nog gezwollen is van al het smeltwater uir Duitsland (foto hierboven).

Later rijd ik naar de Fiat-dealer voor de nieuwe voorband van ons autootje. Helaas hebben ze verkeerde aangeleverd gekregen, dus moet ik morgen terugkomen. Omdat we dan naar Floor in Amsterdam moeten, krijgen we gratis een wisselauto. Dat is aardig. Bij de Praxis vind ik op de terugweg een zogenaamde 'overgangsrubber'. Die plaats je tussen de afvoer van de wasmachine en de buis die naar het riool leidt. De rubber huls fixeert de afvoerslang, zodat hij niet los kan schieten. Dat gebeurde ons afgelopen week, zodat de badkamer blank stond. Die Sorge des Hausvaters. Terug naar boven

De Lingehaven vanmorgen terwijl het sneeuwt

Donderdag 14-02-2013

Op Ans' ontbijtbordje ligt een muzikale Valentijnskaart. Raadselachtig. Vanmorgen wordt ontraden om vandaag de weg op te gaan, als het niet hoeft. Er worden sneeuw en ijzel verwacht en het KNMI geeft waarschuwingscode 'Oranje' door. Hoe jammer! We bellen Floor dat het ons beter lijkt van ons bezoek af te zien. Volgende week dan maar. Ik haal nieuwe medicijnen voor de komende drie maanden. Daarna laat ik bij de Fiat-dealer op Papland de reserveband verwisselen voor een nieuwe linkervoorband en koop bij Praxis een 'ophangbochtje' voor de afvoerslang van de wasmachine. Dat moet je aan de wand bevestigen, de slang loopt er netjes omheen en kan nu helemaal niet meer uit de rioolbuis schieten. Gaatje boren in de groef tussen twee wandtegels, plugje erin, schroefje door gaatje van het bochtje en dan in de plug, slang in de de bocht klemmen, de installatie is zo gebeurd.

Even na elven gaat het sneeuwen. Een dichte sneeuwjacht; als nu de temperatuur omhoog gaat, dan wordt het inderdaad een glibberige kledderzooi met ijzel erbij. Goed dat we niet gegaan zijn.

Al glibberend doen we boodschappen in de stad. Er komt - eindelijk! - bericht van het havenkantoor van Marina Ayíos Nikolaos: 'I spoke with mr Roussos and he informed me that it will be possible to lift your boat 10th of April if the weather is ok , but you have to do all the necessary paper work and pay the taxes to the tax office and to the port authority before.' Dat laatste is nieuw: voorheen kon je zonder plichtpegingen de wal op. De Griekse crisis? Er zijn trouwens berichten over belastingverhogingen voor jachten in Italiaanse havens. Bijvoorbeeld hier, het zou jachten betreffen die langer zijn dan 10 meter. Ik bel Fons; hij gaat even bezien of de datum van 9 april hem schikt. Eindelijk actie! Terug naar boven

Een van de talrijke beelden van de meteoorinslag in Tsjeljabinsk

Vrijdag 15-02-2013

Een dag van enige importantie. Ik hoef namelijk geen nieuwe Zoladex-injectie; de drie jaren van hormoontherapie zitten erop. De effecten schijnen nog minstens een half tot een heel jaar na te werken. Belangrijk is wat mijn PSA in de toekomst doet.

Deze week werd bekend dat van duizenden Nederlandse bedrijven, ziekenhuizen, universiteiten, overheidsinstellingen en mediabedrijven de computernetwerken zijn gehackt. Gevoelige gegevens in handen gekomen van Oosteuropese cybercriminelen. Het gaat om het zogenaamde Pobelka-virus, dat gegevens opzoekt en doorgeeft als je computer besmet is. Vandaag stuitte ik op een website waar je kunt checken of je die besmetting hebt: https://check.botnet.nu In mijn geval is het resultaat goed: 'There are no entry's in the database for your IP-address.' Wel een waarschuwing: 'Please remember that this does not mean you have never been a victim of malware. It just tells you you are not part of this specific botnet.'

Om half vijf (Nederlandse tijd) slaat een meteoor in bij de Russische stad Tsjeljabinsk (foto hierboven). In de loop van de dag wordt duidelijk dat er maar liefst 700 mensen gewond raakten, vooral door versplinterend glas ten gevolge van de enorme drukgolf. Enkelen zijn er ernstig aan toe. Toeval: even voor half negen Nederlandse tijd zal vanavond op 27.600 kilometer een planetoïde (2012 DA14) langs de aarde scheren. Dat is in astronomische termen 'a very near miss'. Het rotsblok dat in Rusland neerstortte zou misschien een doorsnede van 10 tot 15 meter hebben gehad en een gewicht van 7000 tot 10.000 kilo. De planetoïde is veel zwaarder. Zijn geewicht wordt geschat op 130 ton en hij heeft een doorsnede van 45 tot 50 meter. Beide ruimtelichamen hebben - zegt men - niets met elkaar te maken. De bekende nationalistische idioot Vladimir Zjirinovski betoogde tegen het persbureau RIA-Novosti dat het helemaal geen meteoor was, maar een “test van een nieuw wapen door de Amerikanen”. Voor altijd heimwee naar de tijd van de Koude Oorlog.

Het is vandaag een mooie, haast lenteachtige dag. De resten ijs en sneeuw dooien weg in het matte zonlicht. Ik doe weinig. Ben begonnen met lezen in 'Dag Afrika' (De Bezige Bij, 2013), het het nieuwe boek van journaliste Marcia Luyten. Haar vorige boek 'Ziende blind in de sauna' (Lemniscaat, 2008) vond ik destijds goed. Helaas is haar nieuwe boek minder; ik vind het rommelig en weinig overzichtelijk. Terug naar boven

Zaterdag 16-02-2013

Het voelt buiten zacht aan als we vanochtend onze boodschappen in de stad doen. Nét niet zonnig, de zon verbergt zich achter een dunne wolkenlaag. Toch lijkt het nog even te duren voor de vermaledijde, lange winter voorgoed de aftocht blaast. Voor de komende weekverwacht het KNMI lichte tot matig vorst in de nacht, overdag ligt de temperatuur rond of iets boven het vriespunt. Pas in de laatste week van februari zouden de temperaturen wat op kunnen lopen. Bij De Franse Winkel in de Tinnegietersteeg halen we van dat heerlijke Franse knoflookbrood, voor vanavond bij de mosselen. Op de terugweg sla ik af op de Peterbrug, voor een kop koffie bij Rijk in de winkel.

Fons laat weten dat hij voor Kreta heeft geboekt van 9 tot 12 april. We kunnen dan op de 10e april de wal op met hem erbij. In Ayíos N. is het weer ondertussen ook niet best. Veel regen en lage temperaturen. Er hangt een depressiekern boven Kreta (zie kaartje hierboven).

Begonnen in de nieuwe thriller van Tomas Ross: 'Onze vrouw in Tripoli' (De Bezige Bij, 2012) Terug naar boven

Ans bereidt mosselen op een bakplaat op het fornuis. De foto is genomen vlak voor de aluminiumfolie erover gaat. De mosselen zijn nog dicht

Zondag 17-02-2013

Die mosselen van gisteravond, die had mijn geliefde voortreffelijk klaargemaakt. Niet op de klassieke wijze: aan de kook brengen in een smakelijk gekruid nat, maar op een bakplaat. Een bakplaat die in zijn geheel op het gasfornuis staat (foto hierboven). In de bakplaat zit een saus van olijfolie, harissa, veel knoflook, tomatensaus uit blik, 2 gezouten citroenen, saffraan en verse koriander. Daar gaan de nog gesloten mosselen er in. Aluminiumfolie erover. Na 4,5 minuut zijn alle mosselen open gegaan. We eten er het Franse knoflookbrood uit De Franse Winkel in de Tinnegietersteeg bij en drinken een mooie Muscat d' Alsace. Geen zoete wijn, maar een mooie kruidige die ik gisteren bij mijn vriend Inge in Heukelum haalde. Overheerlijk!

Vandaag een fraaie, zonnige dag. Buiten veel wandelaars over de sluis. Beneden ons is er weer een viswedstrijd. Alsof de duivel ermee speelt: als de wedstrijd is afgelopen, heeft een man met zijn twee zoontjes bij zich, een snoek van bijna een meter aan de haak. Geïmponeerd kijken de jochies toe hij de haak losmaakt. Die pappa, die kan pas vissen! De man laat de grote vis terug in het water zakken en laat hem vrij. Aanschouweijk onderwijs. Ik breng de oude kranten, de vuilniszak en de lege flessen weg en maak een slag over de Altenawal. Vitamine D! vanmiddag zullen mijn beide jongens langskomen. Ze blijven eten.  Terug naar boven

Bas (l) en Rommert op bezoek

Maandag 18-02-2013

Gezellig, met mijn beide jongens over de vloer gisteravond (foto hierboven). Het gaat goed met ze. Rommert zal in juni afstuderen en hij heeft meteen genoeg werk in het bedrijfje ThinkBright, dat hij met succes runt met een vriend. Bas heeft nog steeds veel plezier in zijn studie 'Compositie' aan het Haagsch Conservatorium. Onlangs las hij het Verzameld Werk van Franz Kafka, 'van kaft tot kaft' zoals hij zegt. Van zijn opa van bijna 95 (van moederszijde) heeft hij een mooie, 80-jaar oude mondharmonica gekregen.

Alleen is er een probleem met zijn huisvesting. Hij huurt zijn kamer van criminele Chinezen, die vervelend doen. Zo moest hij zijn paspoort inleveren en dat hoort natuurlijk niet. Voor de borg die hij moest betalen, kreeg hij geen kwitantie. Die zal hij wel kwijt zijn. Zijn dure spullen, zoals zijn gitaar, zijn laptop en die mondharmonica, sleept hij steeds met zich mee. Die durft hij niet op zijn kamer achter te laten. Hij moet er gewoon zo snel mogelijk weg. In de komende week werkt hij daaraan. Een baantje heeft hij helaas ook nog niet.

Vandaag een fraaie, zonnige dag. Maar verderop in de week gaat het weer licht tot matig vriezen. Ans gaat naar haar moeder en haar dochters.  Ik plaats oproepen voor een kamer en een baantje voor Bas op Facebook en LinkedIn. Mijn dochter Floor deelt de oproep over haar eigen netwerk. In de loop van de dag komen er wat reacties, die ik aan Bas doormail. Daarna loop ik naar de Praxis op de Spijksedijk en koop er sanitaire kit en een kitpistool (heet dat zo?) Er zitten namelijk kieren tussen de tegels en de rand van ons bad. Als je een douche neemt, loopt het er tussen. Kitten is niet zo moeilijk, in een kwartiertje heb ik het klaar. Terug naar boven

Rudolf Nureyev en Margot Fonteyn (1964?)

Dinsdag 19-02-2013

Margot Fonteyn. Een van de grootste balletdanseressen ter wereld. Zij leefde van 1919 tot 1991 en groeide uit tot een legende. Na diens vlucht uit de Sovjet-Unie danst zij in 1962 met die andere legende, Rudolf Nureyev. Hun samenwerking duurde lang. In 1988 dansten ze voor het laatst samen; zij was 69 en hij 50 jaar. Hij zei eens van haar dat ze danste 'met één lichaam en één ziel. Margot is alles wat ik ooit had, alleen zij'. Er waren altijd veel speculaties over hun verhouding; Nureyev, die zelf homofiel was, zei dat ze wat gehad hadden, maar Fonteyn ontkende het altijd. Zij was getrouwd met de Panamese politicus Roberto Arias. Samen waren ze betrokken bij een mislukte coupe-poging in 1959 vanaf het zeiljacht van Fonteyn. Arias was een geduchte womanizer, met name als Fonteyn op tournee was. Zijn belangrijkste minnares was Anabella Vallarino. In 1964, juist toen Fonteyn overwoog van hem te scheiden, werd Arias door een politieke rivaal neergeschoten. Hardnekkige geruchten wilden dat hij een affaire met diens echtgenote had. Arias bracht de rest van zijn leven verlamd door in een rolstoel, liefderijk verpleegd door Fonteyn. Een naaste vriend zei:

'People said it was such a tragedy, his being shot. Of course it wasn't a tragedy, because she got what she wanted. Someone to look after and love and lavish with all the devotion and strength of her marvellous character.'

Vanaf die tijd waren haar danstoernees in het buitenland bedoeld om het geld voor zijn dure behandelingen bijeen te krijgen. In 1989, twee jaar voor haar eigen dood, stierf Arias. Op diezelfde dag dronk zijn minnares Vallarino een fles chloor leeg en stierf. Fonteyn zelf overleed in 1991 aan kanker.

Boeiende levens. Voor WO II had Fonteyn een langdurige aan-uit relatie met de Britse componist Constant Lambert (1905 - 1951) Volgens vrienden van Fonteyn was hij de ware liefde van haar leven. Samen maakten ze een beroemd ballet genaamd 'Horoscope' (1937), dat de geschiedenis van hun getroebleerde relatie zou weergeven. Fonteyn danste als een van de belangrijkste karakters de premiére in 1938. Tot wanhoop van Fonteyn hield Lambert haar jarenlang aan het lijntje; tenslotte trouwde hij met een ander. In 1951 stierf hij aan een combinatie van longontsteking, een verwaarloosde diabetes en alkoholisme.

Vorige week ontving ik via Amazon.com een CD met een uitvoering van 'Horizon' door de English Northern Philharmonia onder leiding van David Lloyd-Jones, een opname van het label Helios uit 1990. Vandaag speel ik het stuk voor het eerst af. Vitale muziek! Ik kom er morgen op terug.

Vandaag bericht van mijn uitgever Jan-Willem. Het ISBN van mijn boek is 978-90-65233028. 'Script in goede staat ontvangen en wordt gereedgemaakt voor studioverwerking. Het geredigeerde document mag je in de 2e week van maart verwachten. Volgende week wil ik ook aan de slag met de omslag.' Er is dus enige achterstand op het productieschema. Later vanmiddag heb ik Jan-Willem aan de lijn. We nemen de planning door. Op 4 maart a.s. komt hij naar Gorcum. Terug naar boven

De componist Constant Lambert, vooroorlogs minnaar van de ballerina Margot Fonteyn, in een karakteristieke pose.

Woensdag 20-02-2013

Constant Lambert schreef de balletmuziek 'Horoscope' voor de ballerina Margot Fonteyn in 1937, met wie hij een langdurige, moeizame liefdesrelatie had (zie gisteren) Inmiddels heb ik een CD waar het stuk op staat. Christopher Palmer, zelf componist, schrijft in het booklet: 'There is surely no harm in suggesting that the last movement of 'Horoscope', 'Invocation to the Moon and Finale', the strength of their love is both attested and immortalised.'

Het ballet -  de titel wekt reeds die verwachting - is geheel gebaseerd op de astrologie. De twee hoofdpersonen zijn 'Man' en 'Vrouw'. Beiden hebben hebben de Maan in het sterrenbeeld Gemini, vandaar hun sterke aantrekkingskracht tot elkaar. Man heeft echter de Zon in Leeuw en de Vrouw heeft de Zon in Maagd. Die tegenstelling veroorzaakt een hevig antagonisme. Ik verzin het niet, het staat er echt. 'Astrologie is charmante onzin', vind ik al heel mijn leven, maar dat terzijde.

De muziek doet aan die van Lamberts' landgenoot Gustav Holst ('The Planets') denken. De volledige partituur ging verloren in Nederland, tijdens de Duitse inval in mei 1940. Het Vic-Wells Ballet was juist ermee op toernee en moest hals over kop vertrekken, waarbij ze decors, kostuums en de volledige partituur achter lieten. Vreemd genoeg is die nooit teruggevonden en - nog vreemder - kennelijk had Lambert zelf er geen volledige kopie van gehouden. Slechts negen delen resteerden. Meestal wordt er een concert-suite van vijf delen gespeeld en dat is ook de versie op mijn CD zo.

Nog veel vreemder is het volgende: Lambert beweerde altijd dat het thema van het eerste deel van 'Horoscope', 'Palindromic Prelude', hem vanuit het graf gedicteerd was door de Nederlandse componist Bernard van Dieren (1887 - 1936) Het stuk kan van voor naar achter en omgekeerd gespeeld worden. De muziek van Van Dieren is tegenwoordig in vergetelheid geraakt, maar Lambert vond hem destijds een van de allerbelangrijkste componisten, samen met Alban Berg en Sorabji. Velen vonden Van Dieren een mysterieus en bijzonder mens; men vergeleek hem met niemand minder dan Leonardo da Vinci, vanwege zijn haast universele belangstelling: van natuurwetenschap, taal en kookkunst tot revolverschieten. 'Aan het Nederlandse muziekleven is deze Rotterdamse componist vrijwel ongemerkt voorbij gegaan', lees ik op een website over vaderlandse componisten. Het kan verkeren; Alban Berg is nog steeds wereldberoemd, Sorabji wordt nog wel eens gespeeld, Van Dieren wordt nauwelijks meer gekend. Misschien kom ik binnenkort nog terug op deze merkwaardige man, want hij schreef een bundel omstreden essays onder de intrigerende titel 'Down among the Dead Man' (1935), die ik inmiddels heb weten op te scharrelen.

Een zonnige, koude dag, vandaag. Wind uit het oosten voert kou aan. De temperatuur komt nauwelijks boven het vriespunt. Er is van Bol.com een prachtige cassette met 6 CD's gearriveerd: 'Albert Schweitzer, Der Organist' (ifo-classics, 2010) Voornamelijk Bach en verder Mendelssohn en Frank, opnames uit de jaren '30 en '50 van de grote meester. Het grootste deel van de dag staat hij op. Terug naar boven

Vlnr. Lisa, Floor, Thijs en ik

Donderdag 21-02-2013

Vandaag naar Amsterdam, op bezoek bij mijn dochter Floor en haar kinderen Thijs (2) en Lisa (8 maanden). Er giert een snijdend koude oostenwind in de straten en om de hoeken van de gebouwen op IJburg. Bij de voordeur rent Thijssie al op ons af. Tegenwoordig noemt hij me 'Opa Kadootje'. Natuurlijk heb ik een cadeautje bij me: een doos vol houten rails, wissels en kruisingen van Thomas de Trein. Voor Lisa hebben we een badboekje meegenomen, dat 'piep' kan zeggen. Vindt ze heel interessant, meldt ze luidruchtig in haar woordenloze taaltje. Met Thijs ga ik met de nieuwe rails een spoorcircuit in elkaar zetten, maar veel geduld heeft hij vandaag niet. Zie foto hierboven en twee andere hier.

Om één uur vertrekken we. Het is altijd te kort, zo'n bezoek. Er is bovendien veel om te bepraten. Een uur later zijn we in Gorcum terug. Snel even zien hoe het weer in Ayíos N. is: niet best, een nieuwe depressie brengt in Kreta veel regen. Eerst passeerde het warmefront met temperaturen rond 17^o, nu is het er weer kil vanwege het bijbehorend koufront. Brrr, het is er niet aangenaam. Vanavond zijn we op het eten genodigd door Joke & Rijk. Terug naar boven

Regel van Fernando Pessoa op een winkelruit van Antiquariaat Gorinchem op de hoek van de Kriekenmarkt en de Robberstraat

Vrijdag 22-02-2013

Leuke avond met Rijk & Joke in hun mooie, gerestaureerde huis aan de Havendijk. Ans zat op haar praatstoel en vertelde smeuïge verhalen over het vroegere Gorcum. Later lieten ze ons hun bibliotheek zien, die de hele eerste etage beslaat. Zelden zo'n mooie, rustieke bibliotheek gezien! Hij is beduidend groter dan de mijne en bevat vele schatten. Ja, dat mag je natuurlijk verwachten van mensen die een literair antiquariaat hebben. Veel kunst in de gangen en het trappenhuis. Het kostte me moeite me ervan los te maken.

'Lezen is dromen aan de hand van een ander'. Die mooie uitspraak van de Portugese dichter Fernando Pessoa staat sinds deze week op een van de winkelruiten van het antiquariaat (foto hierboven). Het is weer een onderdeel van de Gorcumse Poëzieroute in wording en een treffende tekst voor een boekwinkel. Elders in de stad is nog een gedicht verschenen; die zal ik dezer dagen laten zien.

Het is een gure dag. De temperatuur ligt op het vriespunt. Eerst nog zonnig, later trekken grijze wolken de hemel dicht. Er dwarrelen wat verdwaalde sneeuwvlokken rond als ik in de stad wat boodschappen doe. Ans is naar haar moeder. Vanavond krijgen wij eters: Paul & Tine Andela. Vrienden van vroeger. Terug naar boven

Zaterdag 23-02-2013

Weer een dag waarop de temperatuur niet boven het vriespunt komt. Eerst zonnig, maar er schijnt vanuit het zuidoosten sneeuw te komen. Iedereen klaagt dat de winter zo lang duurt. Na de boodschappen neem ik de tijd om 'Edge of the Universe' van de Amerikaanse fysicus Paul Halpern (John Wiley & Sons, 2012) uit te lezen. Aan het slot van het boek komt het einde van het universum opnieuw aan de orde. Halpern voelt, net als de meerderheid van de kosmologen, het meest voor het scenario van de The Big Stretch, ofwel de hittedood van het heelal. Onder invloed van de Donkere Energie dijt het uit, de sterrenstelsels raken volkomen van elkaar geïsoleerd, tot dat alles in het universum gelijkmatig is geworden en de temperatuur het absolute nulpunt heeft bereikt. Het heelal verkeert in thermodynamisch evenwicht, de entropie is maximaal geworden. Alle materie, protonen, electronen en andere deeltjes, zijn volledig vervallen en de laatste zwarte gaten zijn verdampt. Alle informatie is verloren gegaan en het universum is in al zijn onvoorstelbare uitgestrektheid leeg en in alle richtingen hetzelfde. Los van die enorme omvang lijkt het identiek aan de toestand, waarin het eens begon.

Hoe lang dat allemaal duurt? Schattingen variëren van 10¹⁰⁰ tot 10¹⁵⁰⁰ jaar. Onvoorstelbaar lang. Toch is het merkwaardig dat ons universum een begin en een einde zou hebben. Zoals het evenzeer onvoorstelbaar is dat het dat niet zou hebben.

Het is bijna half vijf. De hemel is volledig grijs geworden. Ans heeft haar dochters op de thee en ik zit achter de laptop. Het boek van Halpern heb ik uit en tja, daar zit je dan met de onvatbaarheid van de werkelijkheid. Vanavond lekker samen televisie kijken. Youp van't Hek. Terug naar boven

Zondag 24-02-2013

Zo'n dag als vandaag, zondag, waarop niets moet en niets hoeft, totaal niets, nou ja , met uitzondering van mijn zondagse bad, slaperig doorgebracht met het badschuim over mijn lichaam als zachte zijde, knisperend om me heen alsof ik in een witte sarcofaag lig. Toch opgestaan, later zittend op mijn studeerkamer, buiten jaagt sneeuw langs de ramen, urenlang, de hele dag al, heb ik een hoogst aangenaam boek op mijn schoot - zo'n dag dus, aan alles ontsnapt, is het summum van straffeloos genoten escapisme. Ik lees de hele dag geconcentreerd de allernieuwste Stephen Baxter, 'Doctor Who. The Wheel Of Ice', (BBC Books, 2012) Het boek is geschreven naar aanleiding van een langlopende serie op de Britse televisie, maar heeft een eigen verhaallijn. Als je eenmaal op gang bent, leest het heerlijk weg. Buiten sneeuwt het nog steeds. Het is bijna vijf uur en ik laat het maar zo.

Nu dezelfde tekst als gedicht:

Zo'n dag als vandaag, zondag,

waarop niets moet en niets hoeft,

totaal niets, nou ja,

met uitzondering van mijn zondagse bad,

slaperig doorgebracht met het badschuim

over mijn lichaam als zachte zijde,

knisperend om me heen

alsof ik in een witte sarcofaag lig.

Toch opgestaan,

later zittend op mijn studeerkamer,

buiten jaagt sneeuw langs de ramen,

urenlang, de hele dag al,

heb ik een hoogst aangenaam boek op mijn schoot -

zo'n dag dus,

aan alles ontsnapt,

het summum van straffeloos escapisme.

Terug naar boven

Het gedicht 'Kroegvrienden' van Ro van Doesburg op de ruit van Café De Keizer.

Maandag 25-02-2013

Hierboven de beloofde foto van een ander, nieuw gedicht van de Gorcumse Poëzieroute in aanleg. Het is het gedicht 'Kroegvrienden' van de voormalige Gorcumse stadsdichter Ro van Doesburg. Het gedicht werd onlangs aangebracht op een weersongevoelige plaats, de ruit van Café De Keizer in de Keizerstraat. Wanneer komt nu eindelijk het gedicht op ons eigen huis? Dan moeten de buitentemperaturen eerst rond de 8 - 10 graden Celsius zijn en dat is deze week nog niet het geval.

Eindelijk is het gaan dooien. En hard. De grijze, plakkerige smurrie is aan het eind van de middag helemaal verdwenen. Het regent een groot deel van de dag. Met enige spanning wacht ik de uitslagen van de verkiezingen in Italië af. Het zal toch niet zo zijn dat men de onverantwoordelijke clown Berlusconi voor de derde keer aan de macht helpt? De eerste exit polls wijzen uit dat centrum-rechts gaat winnen. Bersani, de leider, heeft in de aanloop van de verkiezingen beloofd het fiscale programma van de huidige premier Mario Monti voort te zetten. Wat ik sneu vindt is dat Monti, de man die de noodzakelijke herstructurering van de openbare financiën in Italië ter hand nam, onder de kiesdrempel lijkt te blijven. Stank voor dank. Monti heeft het prima gedaan maar hij is geen politicus; de levende demonstratie van de stelling dat je het landsbestuur eigenlijk niet aan politici kunt overlaten. Zeker niet in Italië.

De dag door gelezen. De nieuwe Baxter heb ik bijna uit. Geen enkele zin om die miezerregen te trotseren. Ans wel, die is naar haar moeder. Verder geen nieuws. Terug naar boven

Dinsdag 26-02-2013

Kille dag, hoewel geen vorst meer. Overleg gevoerd met MST inzake het verweer in de tuchtzaak, die letselschadespecialist Yme Drost heeft aangespannen namens een aantal door de neuroloog Ernst Jansen Steur gedupeerde patiënten. Ik doe er geen verdere mededelingen over. 'Feind hört mit', nietwaar? Ho, stop! 'Feind', is dat wel juist? Per slot zijn die patiënten veel meer slachtoffer dan ik. Ja, ik bedoel hen dus ook niet, maar voor hun advokaat Drost heb ik weinig waardering, aangezien hij in mijn ogen zijn pijlen deels op de verkeerden richt. Niet op de collega-neurologen van Jansen Steur, die medeverantwoordelijk zijn voor het tegenover mij jarenlang ontkennen van diens disfunctioneren. Een ziekenhuisbestuurder is nu eenmaal allereerst afhankelijk van de informatie die hij krijgt van bezorgde leden van een maatschap of vakgroep. Zoals oud-collega Piet Batenburg vandaag zegt in het blad Zorgvisie: 'Maatschappen die toestaan dat een disfunctionerende dokter jarenlang schade kan aanrichten moeten collectief tuchtrechtelijk worden vervolgd.' Waarom het collectief moet, is me overigens niet duidelijk; ze kunnen immers nu al ieder individueel aangesproken worden. Daarvoor is een wijziging van het tuchtrecht niet nodig.

Onlangs stuitte ik via de ballerina Margot Fonteyn en haar vooroorlogse minnaar, de Britse componist Constant Lambert, op de in vergetelheid geraakte Nederlandse componist Bernard van Dieren (1887 - 1936) Van Dieren bracht het grootste deel van zijn kunstenaarsleven door in Engeland, waar hij door de (toen) toonaangevende componisten, waaronder Lambert en Peter Warlock, op handen werd gedragen. 'De eerste werkelijke contrapuntist sinds Bach', zei Warlock eens. Op YouTube vond ik zijn 6e Strijkkwartet uit 1927 of 1928 (luister hierboven). Ik vind het verrassend goede muziek. De invloed van Arnold Schönberg ('Verklärte Nacht') is duidelijk te horen, maar ook van de door hem bewonderde Frederick Delius. Op de website historici.nl vind je een goed biografisch artikel over Van Dieren en luister nogmaals op YouTube naar zijn intrigererende sonate voor soloviool (1928?) Werk op CD van hem kan ik nergens vinden. Zijn 'Chinese Symfonie' voor koor, 5 vocalisten en klein orkest, schijnt op het Holland Festival van 1983 voor het laatst te zijn uitgevoerd. Het werk dateert uit 1914 en is gebaseerd op Chinese gedichten, in het Duits vertaald door de dichter Hans Bethge. Invloed van Mahler? Diens 'Das Lied von der Erde' uit 1909 was eveneens geënt op Chinese gedichten van dezelfde vertaler.

Van Dieren was een ziekelijk mens. De beeldhouwer Jacob Epstein (1880- 1959), een van zijn beste vrienden, beschreef een van zijn laatste bezoeken aan de componist zo:

'He was very ill, and by turns hot and cold, and very faint, and yet he had a noble emperor's air which is in the bust. There is bitterness in the head, frustration. A genius neglected, misunderstood. One whose work will have to wait in the welter of vulgarity, noise and opportunism, before it comes to be understood, for qualities that our age does not care for.'

Epstein maakte een bronzen beeld, geïnspireerd op de figuur van van Dieren: 'The Risen Christ'. Dat zal ik een keertje laten zien.

Boeiende levens, maar wat moet ik ermee? Dat weet ik niet (nog niet).  Terug naar boven

De ijs-extent (rood) en de oppervlaktetemperaturen (blauw) in het Arctische gebied uit Kinnnard et al 2011.

Woensdag 27-02-2013

Nieuwe studies over de omvang van het zeeijs aan de Noordpool laten zien dat het ijs veel sneller verdwijnt dan voorzien in recente klimaatmodellen. Op de website van Bart Verheggen staat daarover een goed artikel, een gastblog van Jos Hagelaars. Ik ontleen er bijstaand plaatje aan, dat een geconstrueerd overzicht geeft van de omvang van het zeeijs en de gemiddelde temperatuur in het Noordpoolgebied over de afgelopen 1450 jaar. Je ziet dat er sinds de 19e eeuw sprake is van een radicale vermindering, tegelijk met een evenzeer radikale stijging van de temperatuur. Opvallend is dat die temperatuurstijging aan de Noordpool veel groter is dan de stijging van de gemiddelde wereldtemperatuur over dezelfde periode. Die opwarming is 0,47  - 0.53 °C/decennium voor het Arctische gebied (1979-2012) en 0.14 - 0.16 °C/decennium voor de wereldgemiddelde temperatuur. Drie keer zo snel, dus. Men noemt dat de 'Arctische Versterking'.

De afname ligt inmiddels buiten de grenzen van de natuurlijke variatie van de laatste decennia en waarschijnlijk buiten die van de laatste eeuwen, aldus Jos Hagelaars, en wordt vrijwel met zekerheid veroorzaakt door de stijging van broeikasgassen in onze atmosfeer. Het verdwijnen van het ijs kan grote effecten hebben op de weerpatronen in het hele Noordelijk halfrond, door verstoring van de straalstroom. Dat is de harde wind op 10 km hoogte die warme lucht ten zuiden en koude lucht ten noorden van elkaar scheidt. Een verstoorde straalstroom gaat meer kronkelen ('meanderen') waardoor koude lucht verder zuidelijk stroomt en strengere winters in onze gematigde gebieden kan veroorzaken, maar ook langdurige hittegolven omdat de straalstroom vaker geblokkeerd raakt. Extremer weer dus, zoals we dat nu al beginnen te zien, zoals de recente droogtes in de VS (2011) en de hittegolven in Frankrijk (2007) en Rusland (2010). Zie hier voor een studie van het Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK), die binnenkort verschijnen zal. 'Scientists were surprised by how far outside past experience some of the recent extremes have been', schrijft men in het persbericht.

Arctische opwarming leidt ook tot het versneld smelten van de Groenlandse ijskap, een proces dat al tientallen jaren aan de gang is. De zee- en oceaanspiegels zullen daardoor steeds sneller stijgen. Ook zal een versneld afsmelten van de permanent bevroren bodems, de permafrost, van de toendra's in Siberië en andere noordelijke gebieden nog meer broeikasgassen, waaronder het sterke broeikasgas methaan, in de atmosfeer brengen. Tenslotte bevrijdt een warmere Arctische zee versneld de methaanhydraten, die in kristalvorm op de zeebodem liggen opgeslagen. Daardoor zou nog eens zoveel broeikasgas vrijkomen als we zelf door het verstoken van fossiele brandstoffen in de lucht brengen.

Alarmerend, al die ontwikkelingen, maar hoe zeker is het? Tamelijk zeker, zou ik zeggen. Er zijn echter ook andere theorieën, net zo min aantrekkelijk, zoals de theorie van Ewing & Donn: een ijsvrije Noordpool leidt tot meer verdamping en meer sneeuwval op de landmassa’s van het Noordelijk Halfrond. Deze feedback zou (volgens Ewing & Donn) op de lange duur kunnen leiden tot afkoeling en het begin van een nieuwe IJstijd. Lees hier.

De tegenstelling tot de kalme, grijze dag buiten - ietsje minder koud dan gisteren - is groot. Maar het gaat om veranderingen die zich normaliter op lange geologische tijdschalen afspelen, en nu in ongewoon korte tijd ons klimaat beïnvloeden. Ontwrichten, moet je misschien zeggen.

Ik begin de debuutroman 'De Grasbijter' van Jan van Mersbergen, die in Gorcum is geboren, te lezen (Cossee, 2001)

Italië, als het niet zo treurig was zou het vermakelijk zijn: de clown Beppe Grillo weigert een minderheidskabinet van centrum-links te steunen ('onoirbare voorstellen') en ook niet een kabinet met Berlusconi erin ('een misdaad tegen de Melkweg'). Dus kan er geen regering worden gevormd en blijft een van de grootste economieën van Europa onbestuurbaar.

Straks rijd ik naar mijn zoon Bas in Den Haag, om samen een huurkamer te bekijken. Er zijn meer gegadigden. Hospiteren dus. Als we geluk hebben, kan hij hopelijk snel weg bij die halfcriminele Chinezen. Terug naar boven

Den Haag. Bij de groene pijl is de nieuwe kamer van Bas

Donderdag 28-02-2013

Gisteravond om kwart voor zes ben ik bij Bas in Den Haag. De wijk waarin hij woont, het Laakkwartier, is een naargeestige, vervuilde wijk. Zijn kamer is ook een janboel en het huis eveneens. Een rottig toilet met een krappe douche, een smerige keuken. De Chinese huurbazen hebben hem nog steeds niet de borgsom teruggegeven. Bas maakt koffie en we praten een uurtje over zijn muziekstudie. Dan rijden we naar een heel ander deel van de stad, een straat achter de Suezkade. Het valt meteen op hoeveel aardiger deze wijk is. Ik vond de kamer een paar dagen terug via een kennis van Facebook. We lopen door de straat door, we zijn te vroeg. Achter de ramen lichte, moderne interieurs waar kunst aan de muren hangt. Overal boekenkasten. Voor de huizen zijn boompjes en perkjes, alles totaal anders dan in dat Laakkwartier. We voelen ons opgelucht en bellen aan. Een meisje doet open. We moeten twee trappen op, de kamer is tweehoog. Een redelijk ruime kamer met een apart slaaphokje, formaat bedstee, waar nét een bed in kan. Wastafel, kast. We schudden de huisbewoners de hand, aardige, jonge mensen, studenten. Het meisje dat ons open deed neemt de leiding en zegt:

'De keuken, douche, toilet en de wasmachine zijn voor gemeenschappelijk gebruik. Je krijgt een huurcontract.' Dat is alvast heel anders dan dan bij de Chinezen, denk ik.

'De eigenaar is een heel vriendelijke Hindoestaan met twee linkerhanden. De borgsom is één maand huur; die mag je in gedeelten betalen', zegt het meisje nog.

Ik zie dat het klikt tussen hen en Bas. Het is duidelijk dat hijzelf het helemaal ziet zitten. Helaas is de huurprijs gepeperd. Dan moeten we al weer weg, want de volgende kandidaat - een meisje met een leuk gezicht - stommelt al de trap op. We zullen voor halftien gebeld worden over de uitslag. Ik zet Bas af bij zijn mistroostige kamer en we vrezen dat hij niet veel kans maakt. Ik ben al bij Rotterdam als mijn mobieltje rinkelt (Bas' toestel is nieuw, dus wist hij zijn nummer nog niet uit het hoofd) 'We hebben Bas gekozen', zegt de hoofdbewoonster. In mijn blijdschap vergeet ik te vragen waarom.

Thuis bel ik Bas, die een gat in de lucht springt. Later op de avond meldt hij dat hij nog eens gebeld heeft; een van de Chinezen zal hem morgenavond zijn borgsom brengen.

Vandaag opnieuw een rustige dag. Ietsje warmer dan gister en met zon in de middag. We hebben vanaf elf uur Jaap & Diana op bezoek, onze vrienden van Kiara. Hun schip staat voor de winter op de wal in het Griekse Preveza en ook zij vinden daat winter verdraaid lang duurt. Ze gaan overigens pas eind april terug aan boord. Mogelijk overwinteren we volgend jaar samen in Ragusa, Sicilië. Terug naar boven

Vrijdag 01-03-2013

Gisteravond 'De grasbijter' uitgelezen, het debuut uit 2001 van Jan van Mersbergen, die in Gorcum geboren is. De plattelandelijke sfeer van de roman. die zich afspeelt in een rivierenlandschap is me aangenaam bekend. De sobere schrijfstijl bevalt me ook goed. Vaak probeer ik zelf zo te schrijven, maar het lukt niet altijd en dan verzeil ik in uitbundigheid en lange zinnen. Van Mersbergen zegt dat hij zich heeft laten beïnvloeden door de manier van schrijven van de Amerikaanse auteur Cormack McCarthy. Dat klopt wel, maar in diens boeken gebeurt wel heel wat meer dan in 'De grasbijter'. Daar is weinig handeling. Een hond wordt doodgereden op de weg voor de boerderij van de hoofdpersoon. Ingehouden woede. De man lijkt wraak te gaan nemen, als hij in de vroege ochtend een staaldraad over de weg spant. Maar hij laat hem weer zakken. Toch blijft de sfeer van boerse traagheid en eindeloze verveling in het boek je bij. Ook de titel intrigeert. De 'grasbijter', wie wordt daarmee bedoeld? De hoofdpersoon? Eén van zijn schapen? 

Vanmorgen Bas aan de lijn. Gisteravond kwam een van de Chinese huurbazen langs om zijn borgsom terug te brengen, maar die wou niet alles terug betalen. 'Vijfhonderd', zei hij

'Nee, zevenhonderd!', riep Bas.

'Vijfhonderd!'

'Zevenhonderd!'

'Vijfhonderd!;, riep de Chinees. Hij maakte aanstalten om op te staan.

Toen ging Bas maar accoord uit vrees dat hij anders helemaal niets zou terugkrijgen. Tja, die borgsom hadden mijn ex en ik hem voorgeschoten. 'Krijg je wel terug, pa'. Nu laten we het hem houden; hij moet er natuurlijk een nieuwe borgsom van betalen en de rest kan hij goed gebruiken.

Later belt Bas nog een keer. Hij heeft de sleutel gehaald van zijn nieuwe kamer en de borg betaald. Morgen krijgt hij de huurovereenkomst en voor de verhuizing heeft hij een bakfiets gehuurd. Hij zal zijn broer Rommert vragen om morgen te helpen.

Vanmorgen breng ik een complete set stukken voor het tuchtcollege naar mijn advokate in Utrecht. Ze zetelt in twee deftige, samengevoegde panden in de Ramstraat. Naast het pand staat het studentenhuis, dat in mijn roman voorkomt. Schuin omhoog zie ik de dakkapel van de kamer, waar een van de hoofdpersonen woonde. Ik heb daar ooit met haar geslapen, het was toen 1971 (toevallig het jaar waarin Jan van Mersbergen werd geboren). Tijd om omhoog te staan kijken, neem ik niet. Wat valt eraan te zien? Ik bel aan bij het advokatenpand en struikel met mijn doos stukken over de drempel naar binnen. Rechts is een balie, waar ik de doos afgeef. 'Voor mevrouw Kastelein', zeg ik tegen een ietwat geschrokken secretaresse. Ze knikt en neemt de doos aan. Mission acomplished.

Vanmiddag even naar Inge's wijnhuis in Heukelum. Terug naar boven

Bas op de bakfiets voor het pand dat hij (gelukkig) gaat verlaten

Zaterdag 02-03-2013

Vandaag Bas verhuisd. Rommert kon helaas niet komen helpen, dus besloot ik zelf te gaan. Om half twaalf ben ik bij hem. Hij heeft inmiddels een bakfiets gehaald (foto hierboven). Het fietsen met een bakfiets is nog niet zo eenvoudig en je moet je behoorlijk inspannen, met name om hellinkjes op te komen. Bas weet het inmiddels ook; van de inspanning kreeg hij onderweg een bloedneus. Samen met Leon, een van zijn vrienden, laden we de bakfiets en het autootje in. Bas moet de bakfiets 's middags voor halfvijf terugbrengen; we schatten in dat we minstens 2 x 2 ritten nodig hebben om alles over te brengen. Godzijdank is het droog. De rit met de bakfiets door de stad duurt ruim een halfuur. Leon en ik arriveren dus ruim eerder bij de nieuwe kamer van Bas, maar stom genoeg hebben we de kamersleutel niet bij ons. We maken het autootje leeg, zetten alles voorzichtig op het trottoir, ondermeer de twee gitaren van Bas, sjouwen de spullen twee trappen op en zetten het voorlopig maar even op de gang voor Bas' deur. Daarna gaan we vanwege de kou zitten uitblazen in het koffietentje Lolapalooza op de hoek van de straat. Even later komt Bas aanfietsen. Een prachtig gezicht maar hij is wel uitgeput en krijgt ook koffie.

De bakfiets kunnen we daarna precies tegenover de deur van Bas' nieuwe huis parkeren. Opnieuw sjouwen. Ik merk dat mijn conditie beroerd is; na twee bestijgingen van de trappen ben ik volkomen achter adem en ik laat wijselijk het sjouwen van zware spullen aan de twee jongens over.

Tegen twee uur zijn Leon en ik weer terug op de oude kamer van Bas. Nu hebben we de sleutel wel meegenomen. We laden het autootje alvast weer vol. Als Bas er weer is, gaan de jongens iets te eten halen. Ze hebben nog niet eens ontbeten. Ondertussen begint de tijd te dringen. Grote zware dingen zoals een bed en een eikenhouten tafel, kunnen op de bakfiets. Laden vergt inzicht, een goede verdeling van het gewicht is essentieel, anders is de bakfiets onbestuurbaar en zelfs gevaarlijk om op te rijden. Tot onze opluchting kan een grote 2-persoonsmatras in het autootje gepropt worden. In de Van Bylandstraat laden Leon en ik weer uit, twintig minuten later arriveert Bas (foto hier).

Juist op tijd hebben we alles boven. Ik voel me gesloopt maar het tevreden gezicht van Bas maakt alles goed. Innig gelukkig kijkt hij naar zijn nieuwe plek. Hier heeft hij ook goed internet, dat had bij de Chinezen helemaal niet. Het is goed dat ik ben gekomen, bedenk ik, zonder het autootje was het nooit gelukt.

We nemen afscheid. Bas brengt de bakfiets terug, het verhuurbedrijfje zit bij hem om de hoek. Ik zet Leon af bij Station Holland Spoor en rijd terug naar Gorcum, naar de verjaardag van kleinkind Esri, die vandaag acht jaar wordt. Daar krijg ik soep, een belegd bolletje en een glas wijn. Maar Ans en ik maken het niet laat. Om half negen zijn we weer thuis. Later bel ik Bas nog even. 'Ik heb het al een beetje ingericht, pa.' Hij zit te internetten en drinkt ook een glas wijn. Goeie genade, wat ben ik blij dat hij bij die bedenkelijke Chinezen weg is en in een goed studentenhuis zit!  Terug naar boven

Skyrim. The graphics zijn prachtig.

Zondag 03-03-2013

Ik ontwaak met fikse stijfheid en spierpijn, vooral in mijn kuiten. Reden om me nog eens om te draaien in bed en uit te slapen. Het warme bad helpt later goed. Lekker twee eitjes bij het ontbijt.

De rest van de dag geef ik me over aan genotvol escapisme: het spelen van het game 'Skyrim', de opvolger van 'Oblivion' dat ik vroeger placht te spelen, toen we nog in Andel woonden. Het nieuwe spel lijkt er wel in grote lijnen op. Net als bij 'Oblivion' zijn de graphics prachtig. Het zijn allebei zogenaamde 'role-playing games', waarin jezelf een van de beschikbare rollen speelt en je avatar zelf vorm kunt geven. Je kunt een van de vele tientallen queestes op je nemen, maar ik geniet er alleen al enorm van om in de spelwereld rond te zwerven. En en passant volbreng ik dan een opdracht.

Buiten is het nog niet erg war, maar wel droog en er lopen veel wandelaars over de sluis. Vanavond eten we weer eens confit de canard uit de oven. De Franse Winkel in de Tinnegietersteeg had weer blikken binnen gekregen.  Terug naar boven

Werkbespreking met Jan-Willem, mijn uitgever, bij ons thuis

Maandag 04-03-2013

Bij het openschuiven van de gordijnen vallen helle banen zonlicht naar binnen. Reden om zelfs de zonneschermen een eind neer te laten. Is er eindelijk zon, sluiten we hem buiten. Met lichte tred loop ik in de stralende dag naar de bakker in de binnenstad om de bestelde drie gesneden pompoenbroden op te halen. Pompoenbrood is lager in koolwaterstoffen dan het meeste andere brood en dus geschikter voor mij.

Vandaag geen escapisme met Skyrim. Rond half twaalf gaat de bel. Dat is Jan-Willem Gerth, mijn uitgever (Wat klinkt dat deftig) We hebben een werkbespreking (foto hierboven), want de tijd begint te dringen. Een flink aantal afspraken passeert de revue: over de tekst en een foto voor het achterblad over het boek (moet ik aanleveren), idem een tekst over de auteur (maakt JW), een persbericht (maakt JW), over de cover (komt JW over een week mee), over het gebruiken van de social media, over de boekpresentatie op donderdagmiddag 2 mei a.s., over de start van de voorverkoop bij Uitgeverij Van Brug en bij TenPages (rond 1 april) en wat dies meer zij. JW levert een tiental ontwerpen voor de cover aan, waarover ik mijn voorkeur kan uitspreken.

Naar schatting gaat deel 1 van mijn trilogie 350 bladzijden tellen en verschijnt als hard copy en als e-book (PDF en Epub). De prijs van het boek wordt waarschijnlijk € 19,95. De eerste druk (mei 2013) wordt 1000 exemplaren.

De geredigeerde versie zal ik in gedeelten ontvangen om door te nemen. 'Veel redactie is niet nodig', zegt JW, 'je hebt een heel eigen stijl die we zo moeten laten.' Op 14 april gaat alles naaar de drukker; omstreeks 26 april is het boek klaar. Verder maken we afspraken over signeersessies, voorleesavonden, het maken van posters en misschien een boektrailer. Lekker concreet allemaal, ook nog over de lijn voor de covers van alle drie de delen van het boek. De overkoepelende titel 'Soms priemt een lichtstraal' zal prominent op alle delen staan, met eronder 'deel 1 + subtitel' in kleinere letters. Dus 'Lucas scholier', 'Lucas student' en 'Lucas dokter'. Prachtig.

Het is al bij tweeën als JW vertrekt. Aanvankelijk wilde ik de boekpresentatie van 2 mei in het Academiegebouw op het Domplein houden. Per slot komt de bezetting door studenten in juni 1969 in deel 1 voor. Maar daar is het knap duur; de kale huur van een zaal kost al € 360. Van een stamgast van Inge's wijnhuis in Heukelum, Rob Mutters, kreeg ik een tip: Bar Bistro 'Madeleine' op Wed 3a in Utrecht. Dat is tegen het Domplein aan. In de late jaren '70 kwam ik er toen veel; het heette toen ''t Wed' en werd gedreven door een echtpaar dat Thijs & Riekie heette. Het etablissement komt overigens niet in het boek voor. Vanmiddag bel ik de eigenaar. Ze zijn bezig de zaak te verbouwen, maar het is op tijd klaar. Ik reserveer voor 2 mei a.s. van 15.00 tot 18.00 uur en zal volgende week een begroting ontvangen.

Na al dat geregel kijk ik terug op een bevredigende dag. Er is bericht van Rijk dat, nu het zulk mooi droog weer is, het gedicht van Jozef Eijckmans voor de Poëzieroute waarschijnlijk morgen of overmorgen op onze gevel zal worden aangebracht. Zou het nu eindelijk gaan lukken? Terug naar boven

Het gedicht staat op onze muur

Dinsdag 05-03-2013

Net als gisteren een fraaie lentedag. Op de buitenthermometer lees ik 's middags 16^o Celsius af. In de ochtend stuurt Ans me naar de kapper; het is de hoogste tijd. Met dat lange haar zie je er zo oud uit, zegt ze altijd. Het Turkse kappertje op de Langendijk is snel met me klaar. Je gelooft niet hoeveel jonger ik er nu uitzie. Juist als we aanstalten maken om de stad in te lopen voor de boodschappen, arriveert het busje van HG Reclame. Die komen het gedicht op onze muur aanbrengen, dus ik ga niet mee boodschappen doen.

Het aanbrengen van het gedicht is nog een flinke klus, omdat de muur nogal bobbelig is. Eerst brengen ze een folie aan, waarin alle letters zijn uitgespaard. Dan trekken ze het dekvel eraf en drukken de folie voorzichtig aan, zodat hij alle oneffenheden vult. In de volgende fase verven ze er drie lagen over, waarbij de verf in de uitgespaarde letters moet kruipen. Eerst een blanke laag, daarna twee lagen donkergrijs. We hebben veel bekijks van wandelaars, huisgenoten en buurtbewoners. Ook twee illustere leden van de Werkgroep Poëzieroute Gorinchem (Bert en Rijk) en het personeel van de haven komen kijken. De commentaren zijn verrassend positief; eerlijk gezegd had ik meer kritiek verwacht op de keus voor het gedichtfragment van Jozef Eijckmans, ook al is hij dan ooit in Gorcum geboren. Vooral de 'lieve wrede vrouwtjes' scoren positief.

Zodra de laatste laag verf, geholpen door een föhn, voldoende droog is, trekken de jongens van HG de folie voorzichtig van de muur los. Helaas blijven er hele stukken zitten, vooral tussen de letters en in de e's, de o's en de p's. Die moeten we eruit peuteren. Met een aardappelmesje help ik een halfuurtje mee. Een van de HG-jongens heeft een vaste hand; met een klein penseel verft hij de laatste uitlopertjes en vlekjes weg. Het gedicht staat er fantastisch goed op (zie hier nog twee foto's van het werk). Ik vind dat het gedicht goed 'werkt' op deze plek. Je oog valt er meteen op als je vanaf de sluis komt aanlopen. Het aardige is dat de dichter in het fragment feitelijk zich afvraagt hoeveel heimelijke, gemankeerde dichters er onder de mensen zijn. Dat geldt in overdrachtelijke zin ook voor alle passanten, die het lezen. Mooi, mooi! 

Ik had vandaag alle stukken voor de aangifte Inkomstenbelasting 2012 bijeen willen zoeken, maar dat schiet er bij in. Tessa, Vajèn, Barbara en Esri komen op de thee en Rijk komt ook nog even langs. We spreken af dat hij zal fungeren als ceremoniemeester op de presentatie van mijn debuut, op 2 mei a.s. in Utrecht. Terug naar boven

Samen op een terras op de hoek van 't Wed en de Donkere Gaard in Utrecht

Woensdag 06-03-2013

Een dagje Utrecht. 's Ochtends zet ik Ans af in de binnenstad en rijd naar mijn afspraak met advocaat Willemien Kastelein. Haar kantoor is in de Ramstraat, toevallig naast een studentenhuis dat in mijn boek voorkomt. Willemien is gespecialiseerd in gezondheidsrecht en ze heeft een rijke ervaring met tuchtzaken. We hebben een grondige bespreking van mijn tuchtzaak, aangekaart door letselschadeadvocaat Yme Drost, inzake Ernst Jansen Steur. Willemien maakt op me een deskundige en adequate indruk; ik heb er wel vertrouwen in. We nemen de beide klaagschriften van Drost door en ontwikkelen onze strategie. Zoals ik eerder zei, doe ik over de strategie in deze uchtzaak geen mededelingen, maar ik heb vertrouwen in de goede afloop. Een curieuze omstandigheid is dat mijn vroegere MST-collega Ruud Ramaker om hem moverende redenen heeft besloten niet te zullen verschijnen bij de tuchtrechter. Ruud heeft tot dusver het overal, waar hij zich moest verantwoorden, laten afweten. Hij verscheen niet bij de commissies Lemstra 1 en 2 en ook niet bij de commissie Hoekstra. Enfin, dat moet hij zelf weten, het is niet mijn lijn. Natuurlijk is het een rare aangelegenheid, die tuchtzaak, omdat een veroordeling (het opleggen van een tuchtmaatregel) voor ons als bestuurders geen enkel effect heeft. We werken immers niet meer (Kingma bijna niet meer) Het is dus niet duidelijk wat Yme Drost ermee wil bereiken. Waarom ik me toch zal verweren? Omdat het simpelweg mijn eer te na is; ik vind dat ik goed en naar eer en geweten heb gehandeld in de zaak Jansen Steur, als bestuurder en als arts. Bovendien ben ik een dokter die met idealen is begonnen en die er ook mee wenst te eindigen.

Na afloop van het gesprek tref ik Ans bij Graaf Floris op de Vismarkt. We lunchen er en hebben een gezellige middag in de stad. We vinden een mooi cadeautje voor haar aanstaande verjaardag; dat cadeau is nog geheim. Ans kocht 's ochtends al wat leuke flodderjurkjes voor als we straks weer aan boord zijn. Voor mij vinden we bij V&D een nieuw lichtgewicht, donkerblauw colbert, een effen overhemd (ook donkerblauw) en een nieuw schipperspetje (ja, ook donkerblauw). Daarna bezoeken we de Bar Bistro 'Madeleine' op 't Wed, waar men druk bezig is met de verbouwing. Die moet op 15 maart gereed zijn. het is de plek waar ik mijn boekpresentatie op 2 mei a.s. wil houden. Anders dan ik dacht is het niet het voormalig Café 't Wed, waar ik in de jaren '70 vaak kwam. Dat ligt er rechts naast en daar weer naast is het vanouds bekende café (tegenwoordig eethuis 'De Vriendschap'. We zitten een genoeglijk uurtje op het terras op het hoekje van 't Wed en de Donkere Gaard (foto hierboven). Ach, wat is Utrecht toch gezellig! Het kost ons moeite om op te staan en terug te keren naar Gorcum. Soms denk ik: hadden we niet in de Domstad moeten gaan wonen? Nee, uiteindelijk niet - we hebben het prima naar ons zin op ons plekje naast de sluis. Terug naar boven

Donderdag 07-03-2013

De verjaardag van wijlen mijn moeder. Ze overleed in augustus 2001. Ze zou nu 92 jaar zijn geweest. Haar ouders noemden haar Engel (in het Fries: Ingel). Daar heeft ze zich haar leven lang voor geschaamd. Ze veranderde haar naam jarenlang in Engelien. Dat vond ik niet beter. In mijn roman speelt ze een voorname rol.

Eergisteren was het de warmste 5e maart ooit (sinds het begin van de metingen). In De Bilt mat men een middagtemperatuur van 15,9^o Celsius. Voor het komend weekeinde en de dagen erna lijkt de winter terug te keren, helaas. Men verwacht zelfs sneeuw en strenge vorst. Dat doet me eraan denken dat er weer een maand voorbij is en dat de update van de grafiek van de gemiddelde wereldtemperatuur in de lagere atmosfeer van dr. Roy Spencer waarschijnlijk weer beschikbaar is. Inderdaad, zie hierboven. De lijn blijft in de plus: + 0,18^o Celsius.

Vandaag een tekst geschreven voor de achterflap van mijn boek. Ik ben er niet tevreden over, dus zal ik hem nog veranderen moeten. Daarna de stukken voor de belastingaangifte 2012 bijeen gezocht en gedigitaliseerd. Eentje kan ik nergens vinden. Morgenavond zullen we een presentatie houden over onze zeilreizen voor WSV Noordschans. Ooit was ik er lid van en lag mijn boot er. Ik neem de fotopresentatie door en voeg nog enkele foto's toe. Terug naar boven

De verhuiswagen staat bij buurman Wiger voor

Vrijdag 08-03-2013

Vanmorgen alweer een verhuizing (foto hierboven) en wel van onze vriendin Arina. Zij heeft haar huis op Oost weten te verkopen en trekt nu bij haar vriend en onze buurman Wiger in. Wiger zelf kan niet meehelpen, hij heeft dienst in het ziekenhuis. Het uitladen stelt echter niet veel voor, de verhuizers zijn liefst met zijn vieren. Wat wel veel tijd kost - en nog gaat kosten - is het inruimen van alle spullen. In de keuken overleggen de dames (foto hier) Arina's dochter Loes is ook van de partij en later komt haar zoon Bart ook helpen. Ik ruim de wijnkast in en daarna heb ik het gevoel dat ik vooral in de weg loop. Daarom keer ik naar huis terug. Succesvol mijn snor gedrukt. Een keer belt Ans, als er gesjouwd moet worden.

Ik drink een kop koffie bij Joke in het antiquariaat en doe een boodschap in de stad. Het is een grijze dag. Soms slaagt de opalen zon er haast in om door de wolken te dringen. Ik begin te lezen in "Oscar', de kleine roman van Jan Siebelink uit 2012 (De Bezige Bij). Het thema van de driehoeksverhouding is boeiend, maar de ontwikkeling blijft wat oppervlakkig. De gevoelens van de beide mannen en de vrouw lijken hen minder te kwellen dan je zou verwachten. Naar mijn smaak althans.

Om vier uur loop ik naar de overkant om thee te drinken. De dames zitten uit te puffen bij een glas witte wijn. Ze hebben flink doorgewerkt. Straks rijden we na een lichte maaltijd naar Klundert voor de presentatie bij WSV Noordschans. Terug naar boven

Gedicht van J.A. Mijnlieff-Verschoor in de Tinnegietersteeg

Zaterdag 09-03-2013

Mijn voordracht van gisteravond bij WSV Noordschans was succesvol. De avond vond plaats in zalencentrum 'De Niervaert' in Klundert. Eerst nog even gedonder met de beamer, maar daarna praatte ik vlot twee uren vol (excl. een halfuur pauze) en hingen de leden aan mijn lippen. We ontmoetten er René & Angelique van Hoof van de Pimentão, die ik nog van vroeger ken. In juli zullen ze met hun schip uit Holland vertrekken, allereerst naar de Middellandse Zee. Alle kans dat we ze nog wel een keer tegenkomen. Als we Klundert verlaten, regent het. Om twaalf uur zijn we thuis.

Vandaag is het koud en het regent pijpenstelen. Voor vanavond worden sneeuw en ijzel verwacht. Daarom bel ik mijn broer Wiebe af, waar we op bezoek hadden zullen gaan. Onder de paraplu doen we boodschappen bij de Citymarket. Nog steeds bloeien er af en toe gedichten op op de muren en de ramen van de stad. De Poëzieroute ontwikkelt zich nu snel. In de Tinnegietersteeg is op de muur tegenover Boekhandel 'De Mandarijn' een gedicht van de Werkendamse dichteres J.A. Mijnlieff-Verschoor verschenen (zie foto hierbij) ik ken haar niet en het gedicht vind ik niet sterk, hoewel ik het gevoel dat ze erin uitdrukt wel waarderen kan. Maar 'elck wat wils'.

Voor het overige is het een saaie dag. Jammer dat we niet naar mijn broertje konden. Terug naar boven

Reconstructie van de gemiddelde wereldtemperatuur over de laatste 11.300 jaar

Zondag 10-03-2013

Deze week staat de bovenstaande grafiek in het klimaatblog van NRC-journalist Paul Luttikhuis. 'Een nieuwe hockeystick', schrijft hij boven zijn stukje. Dat slaat op de door klimaatsceptici veel bekritiseerde hockeystickcurve van klimaatwetenschapper Michael Mann, die aan het recente einde van zijn grafiek een steile temperatuurpiek toont die het gevolg is van door de mens teweeggebrachte opwarming. Mann's grafek is in de nieuwe grafiek opgenomen (helemaal rechts) De nieuwe grafiek werd afgelopen week in Science gepubliceerd door Shaun Marcott van de Oregon State University. Hij bestrijkt de afgelopen 11.300 jaar en het is de meest gedetailleerde reconstructie tot nu toe van die periode. Hij is gebaseerd op onafhankelijke proxydata van oceaan- en landsedimenten, ‘bore holes’, ijskernen, en dergelijke. De grafiek laat de ontwikkeling van de wereldtemperaturen zien sinds de laatste ijstijd. De auteurs concluderen 'dat er na een aanvankelijke periode van temperatuurstijging (zo’n 2.000 jaar) lange tijd weinig veranderde (4.000 jaar), voordat een langdurige periode van daling inzette (meer dan 5.000 jaar) waaraan pas zeer recent (150 jaar geleden) een einde is gekomen.' Sindsdien nadert de plotselinge snelle temperatuurstijging, zoals je gemakkelijk kunt zien, het maximum van die voorgaande elf millennia.

De warme periode tussen twee ijstijden, het interglaciaal, duurt ongeveer 10.000 jaar en wordt veroorzaakt door de regelmatige schommelbeweging van de aarde in zijn baan om de zon. De geleidelijk op- en aflopende curve suggereert sterk dat er een nieuwe ijstijd op handen is, ware het niet dat die plotselinge, ongekend snelle opwarming er is. Je zou kunnen zeggen dat de de door de mens veroorzaakte opwarming de komst van een nieuwe ijstijd verhinderd. Wat echter zorgen baart is dat het zo snel gaat: in slechts 150 jaar! Vergelijk dat eens met de langzame variatie in de voorafgaande periode; zo langzaam dat het leven op aarde er zich gemakkelijk aan kon aanpassen. Die tijd is er nu niet, de temperatuursverandering is welhaast explosief (en stijgt nog steeds!) en niemand weet hoe de levende natuur, het klimaatsysteem en overige fysische systemen daarop zullen reageren. Een van de auteurs zegt: 'We are heading for somewhere that is far off from anything we have seen in the past 10,000 years – it’s through the roof. In my mind, we are heading for a different planet to the one that we have been used to.' Er is iets aan de gang dat - voorzover we weten - nog nooit eerder is gebeurd.

Het is vandaag een waterkoude dag. De voorspelde sneeuw en ijzel zijn echter achterwege gebleven. Achteraf gezien hadden we gisteravond dus best naar mijn broertje kunnen gaan. We brengen de zondag lezend en scharrelend door in huis. 's Middag komt Tessa met baby Vajèn thee drinken. Daarna luister ik op Radio4 naar Discotabel. Terug naar boven

Maandag 11-03-2013

                      De haven op een gure dag in maart 2013. De lente is nergens te bekennen.

Vanmorgen sneeuwt het licht bij het opstaan. De buitenthermometer staat vlak onder nul. De hemel is grijs, maar er schijnt niet veel meer sneeuw te komen. De harde oostenwind is schraal en guur. Ik handel wat administratie af en stuur een document met mijn BIG-gegevens, opgevraagd bij het BIG-bureau, naar mijn advocaat. Het regionaal tuchtcollege in Zwolle heeft dat document nodig. Mijn advocate heeft imiddels vier weken uitstel gevraagd voor het inzenden van ons verweerschrift.

Op LinkedIn tref ik bij toeval, bij iemand anders die met hem een connectie maakte, de naam van een lang verloren gewaande vriend uit mijn studententijd. Hij studeerde ook geneeskunde en we woonden in hetzelfde studentenhuis aan de Oude Kamp in Utrecht. Hij komt ook in mijn boek voor. Het geval is dat hij Jaap heette, maar door mij altijd 'Bas' werd genoemd. Net als later mijn jongste zoon. Die eerste Bas noemde mij 'Wubbe', maar die naam is niet gebleven. Bas wel, mijn oude vriend noemt zich nog steeds zo. We leggen een connectie. Leuk.

Verder is het Skyrim wat vandaag de klok slaat. Dat mag. Ans is naar haar moeder en naar Barbara. Daar moet ze vanavond koken, want Barbara moet naar een cursus van haar werkgever. Ik zal mijzelve hier een diepvriespaëlla bereiden. Er is verder niets te beleven op deze dag. In het zuiden schijnt het nog dagen te blijven sneeuwen. Hier niet. Terug naar boven

Dinsdag 12-03-2013

Nog veertien dagen voordat we terugvliegen naar Kreta. Eindelijk! Het is er vandaag 20^o. Hier blijft de temperatuur de hele dag onder nul. In het zuiden en in België en Noord-Frankrijk zijn duizenden auto's gestrand in de sneeuw en zitten 70.000 mensen zonder stroom. Bij ons schijnt 's middags zelfs de zon.

Ans brengt het autootje naar de garage voor de jaarlijkse APK. De rest van de dag wacht ze bij Tessa tot het klaar is. Eigenlijk zit ik te wachten op de ontwerpen voor de cover van mijn boek, die mijn uitgever begin deze week zou mailen, maar er komt niets. Daarom maak ik uit arren moede de rest van onze belastingaangifte aan kant, speel wat Skyrim (waarin ik herhaaldelijk sneuvel) en begin te lezen in een magnifiek boek: 'De begraafplaats van Praag', de vertaling van het laatste boek van de Italiaanse rasschrijver Umberto Eco, de man die ook het beroemde 'De naam van de roos' (1980) schreef. Zijn 'Baudolino' (2000) vond ik destijds eveneens een topper. Ook in dit nieuwe boek kun je uren verzinken. In Rome begint vandaag het conclaaf; de geheimzinnigheid past wel bij de sfeer van Eco's boek.

De Volkskrant meldt dat er bijna een half miljoen 'spookburgers' in ons land zijn. Dat zijn niet zozeer illegalen, maar ondermeer mensen die zich niet hebben uitgeschreven bij de burgerlijke stand en toch het land hebben verlaten. Onder hen is ook de kleine categorie van wereldzeilers, hebben we op onze reizen gemerkt. Het schijnt dat het nu eerder wordt ontdekt 'door actief adresonderzoek en huisbezoek. De grote gemeenten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht doen daar veel aan.' Vanwaar die belangstelling? Kennelijk omdat men geen belasting, gemeentelijke voorzieningen en premies betaalt. Dat geldt niet voor de meerderheid van de wereldzeilers; omdat ze doorgaans hun inkomen in Nederland genieten, betalen ze wel belasting e.d.

Straks maakt de NASA de resultaten bekend van de eerste bodemboring van de Mars-verkenner Curiosity. Volg het vanaf 18.00 uur live op hun website. Misschien - wie weet? - zijn er aanwijzingen gevonden voor het microscopisch leven, dat ooit op Mars was. Terug naar boven

De plaats van de John Klein rots op de planeet Mars

Woensdag 13-03-2013

Zwavel, stikstof, waterstof, zuurstof, fosfor en koolstof, dat zijn de stoffen die de Mars Curiosity aantrof in het eerste bodemmonster van de planeet Mars, genomen uit de zogenaamde John Klein rots (zie hierboven). De NASA maakte het gisteravond bekend. De leeftijd van de rots schat men op minstens 3 miljard jaar. De gevonden stoffen zijn allemaal belangrijke chemische bestanddelen van leven, die min of meer bewijzen dat er ooit leven op de rode planeet was. Maar het ultieme bewijs, resten van dat leven zijn nog niet gevonden. Curiosity heeft nog minstens 17 maanden de tijd om ze wel te vinden. In mei zal er een tweede gat geboord worden, na een onderbreking van de radioverbindingen vanwege de posities van de aarde en Mars, ditmaal in een andere rots in de Gale Crater. Daar zal specifiek naar organische componenten van leven gezocht worden. Eerder werd daar al CO₂ aangetroffen.

Sommigen veronderstellen dat het leven op Mars, zo het er ooit was, veel eerder is ontstaan dan op aarde. De omstandigheden waren er in een vroeger stadium gunstig. Zelfs denken die wetenschappers dat brokken gesteente, door meteoorinslagen op Mars losgeslagen, het leven naar de aarde hebben gebracht. Andersom is minder waarschijnlijk. De religieuze impact van genesis op Mars zou niet gering zijn.

Vanmorgen valt er even heel licht wat sneeuw. De rest van de dag is het droog en overwegend zonnig. Over de Lingehaven ligt een dun laagje ijs, met het dode lijf van een waterhoen erin vastgevroren. Omdat de scherpe oostenwind is gaan liggen, voelt het beduidend minder koud aan als we samen boodschappen doen in de stad. Bij de Marokkaanse groenteboer zien we een onbekende thee: Verveine thee. Nooit van gehoord, thuis proberen dus. Maar eerst drinken we koffie bij Hugo op de Markt. Thuis toch nog belastingen; ik heb gisteren de door ons betaalde ANW-premies vergeten. Die kunnen we aftrekken. De verveine thee smaakt naar groene thee met citroen. Het zou een kalmerende werking hebben. Later drink een kopje thee bij Rijk in de winkel; die heeft gewoon Lapsang Souchong thee. Terug naar boven

Gisteravond sneeuw, vannacht sneeuw en vanmorgen sneeuw

Donderdag 14-03-2013

Gisteravond vallen er een paar fikse sneeuwbuien (foto hierboven). Vannacht en vanmorgen idem. Tussendoor schijnt de zon zó fel, dat we de zonneschermen laten zakken. In Syrië loopt het aantal vluchtelingen razendsnel op: vorige week kwamen er meer dan 120.000 bij. Straks kun je met recht zeggen dat dictator Assad het ongehoorzame volk heeft weggestuurd. Op Facebook raak ik in een discussie over de merites van Bergoglio, de nieuwe paus. De man is gewoon de zoveelste conservatieve kerkvorst, collaborateur met het moorddadige Videla-regime en tegenstander van het homo-huwelijk, abortus, en euthanasie. Maar twee dames geven hem het voordeel van de twijfel, omdat hij eruit ziet als een lieve man. Ach, en bij CERN in Zwitserland neemt de waarschijnlijkheid toe dat men inderdaad afgelopen zomer het fameuze Higgs-deeltje heeft gevonden. Grepen uit het nieuws. Welk van die drie items is nu eigenlijk voor de mensheid het belangrijkste en zal de meeste invloed uitoefenen op de toekomst? Niet de zoveelste bloedige burgeroorlog in de geschiedenis, niet de nieuwe conservatieve paus, maar wél de vondst van het Higgs-deeltje, vermoed ik. Je kunt nu nog niet voorspellen hoe, maar wetenschap is in mijn ogen de voornaamste motor van de geschiedenis. De rest is toeval. Bloedig toeval, dat wel.

Ans is met haar vriendin Jannie naar haar moeder. Ik leg het laatste boek van Umberto Eco ter zijde, tijdelijk, want zoals vaak lees ik tussendoor een ander boek. Dit keer het zeer leesbare boek over de Joegoslavische burgeroorlog in de jaren '90 van de historica en journaliste Mone Slingerland: 'Wie schiet daar toch? Getuigen van de laatste Europese oorlog' (Artemis & Co, 2012). Terug naar boven

Maarten Biesheuvel zingt 'Abide with me', gisteravond op TV

Vrijdag 15-03-2013

Ontroerd kijken we gisteravond naar het optreden van Maarten en Eva Biesheuvel bij Adriaan van Dis, in een eenmalige extra uitzending van het vroegere literaire interviewprogramma van Van Dis, in de context van DWDD. Biesheuvel, nog steeds zo gek als een deur (maar pas op!) zong eerst gloedvol 'Abide with me' (foto hierboven) en las daarna gedreven een brief aan zijn vader voor. Ook met de andere twee auteurs, de Duitse schrijfster Judith Schalansky en de Britse advokaat Clive Stafford Smith, voerde Van Dis boeiende gesprekken. Kwam het programma maar weer terug op TV! Ik had natuurlijk een bijzondere reden om apentrots te zijn, want het programma was voorbereid en mede in elkaar gezet door mijn dochter Floor, boekenredacteur van DWDD. Dat heeft ze knap gedaan! Meteen na de uitzending bel ik haar om haar te feliciteren. Daarna eten we de heerlijke verse mosselen, zoals Ans die tegenwoordig klaarmaakt op de bakplaat op het gas. Later op de avond gaat de bel en komen onze buren Wiger & Arina langs voor een glas. Zeer gezellig.

Vandaag, vrijdag, is er weinig te melden. Ik zit al bijna een week te wachten op de cover-ontwerpen voor mijn boek, die de uitgever zou mailen. Helaas, ook vandaag weer niets. Wel is er een brief met een aantal vragen van mijn advocaat inzake de tuchtzaak rond Jansen Steur. Ik zal ze in het weekeinde beantwoorden. Zometeen komt mijn oude vriend Herman langs; samen gaan we even langs bij Inge in Wijnhuis Heukelum. Terug naar boven

Mijn jarige geliefde met haar oudste dochter Barbara

Zaterdag 16-03-2013

De verjaardag van mijn geliefde. 63 jaar geworden, maar dat zou je haar niet geven. Ik sta vroeg op om de ontbijttafel te dekken, met het cadeautje op haar bord, en om haar thee op bed te brengen. Maar ze staat ook meteen op! Ja, zo krijgt een man het niet voor elkaar om zijn geliefde te verwennen. Ze wil echter aan het werk om alle hapjes en lekkernijen klaar te maken voor als straks, halverwege de middag de kinderen en kleinkinderen komen. We doen samen boodschappen bij de Aldi in de Rosmolensteeg. In de Botersteeg halen we gebakjes op bij Bakker Bart. In de Tinnegietersteeg hallen we een Frans stokbrood en een plat knoflookbrood bij De Franse Winkel. Gorcum barst van de stegen.

De rest van de ochtend wijd ik me aan een verbetering van de tekst voor de achterflap van mijn boek. Benieuwd wat Jan-Willem, mijn uitgever, ervan vindt. Daarna beantwoord ik zorgvuldig de vragen van mijn advokaat in de aanstaande tuchtzaak inzake Jansen Steur.

Dan melden de kinderen zich, de een na de ander. Leuk: ook mijn jongste zoon Bas is van de partij. Floor (nog wat brak van het Boekenbal) belde vanmorgen om Ans te feliciteren. Rommert is het vergeten. Ach en dan is het erg gezellig en warm, zo met zijn allen bij mekaar in ons kleine appartementje. Geen tekst, zie de foto's die voor zichzelf moeten spreken, één hierboven en de rest (4) hier. Terug naar boven

V.l.n.r. Derrick, Nicky en Ans

Zondag 17-03-2013

Wat brak na gisteren. Opnieuw studeren op de concept-tekst van de achterflap van mijn boek. De oplossingen die ik gisteravond met schoonzusje Mieke bedacht, voldoen voor mijn gevoel toch niet. Eens zal ik dat uitleggen, mocht het iemand interesseren. Knus ontbijt met de niet meer jarige, maar o zo geliefde. Lang in bad met een boek. De telefoon van Ans rinkelt: haar zoon Derrick. Is het leuk als Nicky en ik langskomen? Natuurlijk is dat leuk. Zo zitten we anderhalf uur later gezellig te kletsen (foto hierboven).

Buiten is het halfzonnig, later valt regen en nog later is het weer droog. We hebben een afspraak voor een borrel ten huize van onze vriendin Ria aan de Nieuwe Hoven. We besluiten te gaan lopen, paraplu in de hand. Veel hilarische herinneringen opgehaald aan onze ziekenhuistijd. Het Geheim Genootschap 'It', een zowel effectief als vrolijk instrument in een ingewikkeld fusieproces, en de kunstmanifestatie BRAIN/Internal Affairs in 1992. Gouden herinneringen, af en toe liggen we krom van het lachen over vroeger. Tijden die nooit voorbij hadden moeten gaan - maar zo werkt het niet.

Om half acht lopen we terug over de Nieuwe Hoven, de straat - een oude uitvalsweg - waaraan Ans geboren is. de avond is gevallen. Een enkele merel kondigt met aarzelende notenreeksen de lente aan. Op het Paardenwater slapen de eenden langs de waterkant. Nauwelijks iemand loopt in de winkelstraten van de binnenstad, waar steeds meer winkelpanden leeg en gesloten zijn door de economische crisis. Thuis zetten we ons aan de keukentafel, die Ans vol zet met alle lekkers dat er van gisteren overbleef. Terug naar boven

Maandag 18-03-2013

Vandaag lees ik het boek 'Wie schiet daar toch? Getuigen van de laatste Europese oorlog' van de journaliste Mone Slingerland (Artemis & Co, 2012) uit. Het is een somber boek. Het beschrijft de bezoeken over een periode van twintig jaar van de auteur aan de Balkan. Somber, omdat zelfs na die tijd landen als Servië, Kosovo en Bosnië, het vreemde wrochtsel van de internationale gemeenschap, nauwelijks toekonst lijken te hebben. De etnische gemeenschappen, die elkaar op de meest wrede wijze bestreden, lijken nog geen millimeter dichter bij elkaar te zijn gekomen. Er is geen werk, geen productie en de meest jongeren hebben de uitzichtloze situatie de rug toegekeerd en verblijven in het Westen of in de USA. Alleen de bovenlaag van corrupte politici en criminelen gedijd en vreet zich vol in een wereld die door alkohol, vrouwenhandel, drugs sigarettensmokkel bij elkaar gehouden wordt. De schrijfstijl van Slingerland is helaas moeizaam. Vooral beschrijvingen van landschappen, verwoeste steden en ontmoetingen gaan haar slecht af.

Misschien zullen we deze zomer zelf iets zien van dit uitzichtloze gebied als we naar de Adria gaan, hoewel we uiteraard vooral aan de kust zullen blijven waar het toerisme ondanks de crisis redelijk lijkt te gedijen.

Vandaag alweer geen cover-ontwerpen ontvangen. Ans gaat met Barbara naar haar moeder en zal vanavond koken voor de kinderen van Barbara. Die moet voor haar werk naar een avondcursus. Ik moet voor mezelf zorgen en haal bij de Citymarkt een pak diepvries-paëlla van Iglo. Die bevat veel kip en zeevruchten; ik ben er gek op. Het weer is fris maar droog; de komende week blijven de minimutemperaturen rond het vriespunt hangen. Nog geen lente. Terug naar boven

Dinsdag 19-03-2013

Er is een hoop discussie losgebarsten over de nieuwe hockeystick-grafiek van Marcott et al die, gebaseerd op proxies, de wereldgemiddelde temperaturen weergeeft over de laatste 11.300 jaar. Een hocckestick, die een razend snelle temperatuurstijging toont over de laatste 150 jaar. Ik vond hem in het klimaatblog van Paul Luttikhuizen van de NRC (zie mijn stukje van een paar dagen geleden). Klimaatsceptici van diverse pluimage vallen de grafiek en zijn auteur fanatiek aan. Kijk maar naar de meer dan honderd reacties op het stuk van Luttikhuizen. Daarbij is het voor een leek als ik erg moeilijk om het kaf van het koren te scheiden en vast te stellen wat wel klopt en wat niet. Het kost me uren. Toch hel ik uiteindelijk over naar de conclusie dat de Marcott-hockeystick wél klopt en gewoon gezonde wetenschap is.

Anders dan de veelgewraakte grafiek van Mann uit 1998, is er ditmaal niet gebruik gemaakt van proxies op basis van jaarringen van bomen, die gecalibreerd moeten worden. De proxies van Marcott geven allemaal absolute temperatuursindicaties, geen relatieve die gecalibreerd moeten worden. Je kunt ze dus in één grafiek zetten met de directe metingen, die we vanaf het jaar 1850 hebben. Het gaat vooral om boorkernen, met de verhouding in zuurstof-isotopen, de Magnesium/Calcium verhouding, de soort en de samenstelling van plankton en de koolstofisotopen die de x-as (de datering) leveren. Ene Nick Stokes laat zien dat met een dag of twee werk de analyse van Marcott et al. goed te repliceren is (zie grafiek hierboven, de rode lijn is de replicatie)

Wat betekent dit? Dat de huidige, snelle temperatuurstijging van onze aarde iets is dat nog nooit eerder gebeurde en dat niemand weet hoe de aarde erop zal reageren.

Een koude, saaie dag, vandaag. Nu regen, dan droog. Ik kijk verveeld naar de inhuldiging van de paus en daarna lees ik veel. Jan-Willem, mijn uitgever, stuurt een aangepaste tekst voor de achterflap van mijn boek. Ik breng nog een paar kleine aanpassingen aan en ben accoord. Helaas zijn er nog geen cover-ontwerpen. Ik wil in de stad een boodschap doen, maar het is drie uur en dan is het beste programma op Radio 4: Haffmans' mooiste. Presentator Hans Haffmans, die ook Discotabel brengt op de zondagmiddag, analyseert er soms hele symfonieën; laatst nog dagenlang  van Schubert. Nu is het lang-uitgespannen adagio van de Negende van Mahler aan de beurt. Luisteren dus.

Later dan toch die boodschap. Dinsdagmiddag. De helft van de winkels oefent nog de wekelijkse sluiting uit, die van de grote ketens zoals Het Kruidvat en Xenos, doen daar niet aan. Op de Groenmarkt roept iemand mijn naam; het is Barbara met haar dochter Nikita. Thuis verder lezen. Terug naar boven

Baby Vajèn, nu ruim tien maanden, loopt al los door de kamer

Woensdag 20-03-2013

Om vijf uur gisteravond rinkelt mijn mobieltje. het is Ans. Ze zit met haar dochter Barbara in ons autootje in de file op de Banneweg. Een notoire pech; om deze tijd kost het je soms wel een uur om de binnenstad in te komen, zeker als de spoorwegoverweg nog een paar keer sluit voor het boemeltreintje tussen Dordrecht en Geldermalsen. De oorzaak is vooral de rotonde bij het stadhuis, die niet in staat is veel verkeer te verwerken. Vele jaren terug hield de gemeente een referendum over de openstelling van de Nieuwe Hoven in twee rijrichtingen. Dan zou de binnenstad nog een tweede toegangsweg aan de westzijde hebben. De bevolking stemde met een forse meerderheid voor, maar desondanks is het plan nooit uitgevoerd. Dus moet alles langs de stadhuisrotonde, met zijn beperkte capaciteit. Is het erg? Nee, het verkeer rijdt rustig en met mondjesmaaat de binnenstad in en dat is prima. Je moet gewoon zorgen er om vijf uur 's middags niet te zijn, bijvoorbeeld door de afrit Gorinchem-Oost te kiezen.

Tien minuten later belt Ans weer. Ze hebben autopech en staan langs de weg bij het VGZ-gebouw. Een kokende radiator. Het voortdurende optrekken in een file deed de motor warmlopen. Een behulpzame automobilist hielp de beide dames het autootje aan de kant duwen. Ze hadden de Wegenwacht al gebeld, die zou er over een uur zijn. Ze zitten lekker te kletsen en eten onderwijl een doos chocolaatjes leeg. Als de Wegenwacht arriveert is het koelwater afgekoeld; de man kan verder niets vinden, alleen heeft hij de verkeerde soort koelvloeistof bij zich. Enfin, ze kunnen gewoon naar huis rijden. Vandaag laat ik in de garage het koelwater bijvullen en het koelcircuit controleren. Alles werkt goed: de sensor van de ventilator, de ventilator zelf, de koelwaterpomp, het ventiel op de afsluitdop en er is geen enkele lekkage. De garage rekent er niets voor.

Vandaag is het kouder dan gisteren - slechts een graad of 2 - en even grijs. 's Ochtends valt er licht natte sneeuw. We hebben baby Vajèn over de vloer om op te passen. Een lief handenbindertje, niet in de laatste plaats omdat ze zonder hulp van de ene kant van de kamer naar de andere loopt (foto hierboven). Komende dinsdag zullen we naar Kreta vliegen. Eindelijk. Voor die tijd moet er nog veel gedaan worden. Ik werk vandaag alle resterende administratie aan kant. Daarna verdiep ik me in de verwarrende situatie rond Cyprus. In Syrië lijkt voor de eerste keer een chemisch wapen te zijn gebruikt; bewijs daarvan is er (nog) niet. De ruimtesonde Voyager 1 heeft nu echt het zonnestelsel verlaten; de sonde - die gelanceerd werd in 1977 -  vliegt nu in een gebied waar onze zon geen invloed meer heeft. Over 40.000 jaar bereikt hij Alpha centauri, de dichtstbijzijnde ster. Daar wachten we niet op.

Later beantwoord ik een aanvullende vraag van mijn advocaat en neem haar concept-verweerschrift door. Morgen reageren. Met Jan-Willem, mijn uitgever, word ik accoord over de tekst van de flaptekst. De cover-ontwerpen zijn er nog niet, evenals geredigeerde stukken van mijn boek. De tijd dringt.   Terug naar boven

Donderdag 21-03-2013

'Voyager 1 heeft het zonnestelsel verlaten' schreef ik gisteren naar aanleiding van een krantenartikel, gebaseerd op een gelijkluidend persbericht van de American Geophysical Union (AGU). Maar het blijkt niet te kloppen. De ruimtesonde uit 1977 bevindt zich nog in een overgangsgebied. Men verwacht dat  bij het verlaten van de heliosfeer de richting van het magnetische veld rond Voyager 1 sterk verandert. Dat kan nog wel enige jaren duren. AGU heeft inmiddels haar persbericht afgezwakt.

Vandaag een reisdag. We gaan vanmiddag naar Hoorn waar collega-TenPagesauteur Melissa Skaye haar boek 'Virtuele Tango' presenteert in Boekhandel Stumpel. Melissa bereikte een jaar geleden tegelijk met mij de noodzakelijke 2000 aandelen. Ik wil wel eens zien hoe het toegaat op een boekpresentatie. We zullen er ook onze zeilvrienden Jaap & Diana treffen, die zelf aandelen in 'Virtuele Tango' kochten.

Ondersteund door mijn oude agenda's 2001 - 2004 ploeg ik kritisch het ontwerp-verweerschrift van mijn advocaat door. Het zit overigens goed en bondig in elkaar. De betoogtrant gaat.....ho! Dat ga ik niet verklappen, de wederpartij leest immers mee.

Aan het eind van de ochtend ben ik juist klaar als Ans van een bezoek aan haar moeder terugkeert. Ze is ietwat in de war en denkt dat we al terug zijn van Kreta. In de loop van de middag vertrekken we naar Hoorn.   Terug naar boven

Op de foto met schrijfster Melissa Skaye

Vrijdag 22-03-2013

Om half vijf treffen we gistermiddag Jaap & Diana in Hotel De Posthoorn in de oude binnenstad van Hoorn. We checken in en brengen onze spullen naar de kamer. Het hotel is eenvoudig, goed en goedkoop. We lopen gevieren de stad in en borrelen een uur of wat gezellig in Restaurant 'd Oude Waegh op het plein dat De Rode Steen wordt genoemd. Daar staat het omstreden beeld van Jan Pieterszoon Coen, de agressieve handelaar en koloniale onderdrukker in de Oost. De Rode Steen is naast het beeld en zou zijn kleur hebben gekregen van het bloed van boeven, die er vroeger onthoofd werden.

Om zeven uur begeven we ons naar Boekhandel Stumpel op de Grote Noord. Een verrassend goed geoutilleerde boekhandel, zo een hebben we in Gorcum niet. Er zijn een veertigtal mensen verzameld rondom de schrijfster Melissa Skaye. Ze omhelst ons innig als ze ons ziet. Per slot maakten we samen een spannende tijd door, een jaar geleden bij TenPages. Enfin, het ritueeltje voltrekt zich: praatje van Melissa, praatje van de uitgever, signeersessie van Melissa. Naast haar slinkt de stapel van haar boeken zienderogend. Er is een tafel met drank en hapjes. Later blijkt Ans ziek te worden van een vishapje. Daar hebben Jaap, Diana en ik gelukkig niets van genomen.

Melissa signeert mijn exemplaar van haar boek. Ze schrijft: 'Voor Tom. Collega, we hebben het gered! Heel veel leesplezier en heel veel succes met je boek!' Wie waren er nog meer? Nou, Eva de Ridder, uitgeefmanager van TenPages, en TenPages-auteur Greet Slikker.

Na de boekpresentatie vinden we een leuk Tapas-restaurantje 'Tapas-y-mas' in de Dubbele Buurt, vlakbij ons hotel. We zijn de enige klanten en het lijkt alsof de flamenco-gitarist Peter speciaal voor ons speelt (foto hier). Vandaag reageert hij in ons Gastenboek (zijn muziek staat hier op YouTube). De hapjes zijn overigens erg lekker en de avond is zeer gezellig. Jaap & Diana zijn vertrouwde en goede vrienden. Tegen twaalf uur zoeken we ons hotel op.

Vanmorgen een goed ontbijt in het hotel. We nemen afscheid van Jaap & Diana en rijden via Amsterdam, Den Haag en Rotterdam naar Fons in Numansdorp. Daar drinken we koffie. Fons heeft drie dozen voor ons klaargezet; allemaal onderdelen (afsluiters, nieuwe stuurcomputer) die we a.s. dinsdag alvast meenemen naar Kreta. Om één uur zijn we in Gorcum. De cover-ontwerpen van mijn uitgever zijn er verdorie nog niet. Dat betekent dat ik nog geen uitnodigingen kan versturen voor mijn eigen boekpresentatie op 2 mei a.s. Na de lunch een tukje, want we zijn aardig moe van the night before. Straks komt schoondochter Kate op bezoek met Liam, Caelan en haar moeder, die uit Tsjechië over is. Terug naar boven

Het Witte-Bätz orgel uit 1853 in de Grote Kerk van Gorinchem

Zaterdag 23-03-2013

Guur weer, temperatuur onder nul, snijdende oostenwind. Nooit eerder registreerde men zo'n koud weekeinde eind maart. Gisteravond liep ik tegen acht uur naar de Grote Kerk van Gorcum, voor een orgelconcert door de vaste organist Gerben Budding op het onlangs gerestaureerde Witte-Bätz orgel (zie foto hierboven). Het was koud in de kerk en de opkomst was niet groot; hooguit dertig mensen. Maar die kou vergat je snel toen Budding het programma afwerkte, dat geheel gewijd was aan Bach. Toen hij het koraalvoorspel 'Erbarm dich mein, o Herre Gott' BWV 721 speelde, langzaam en vol ingetogen devotie, kwamen de tranen me in de ogen. Op YouTube staan een paar fraaie uitvoeringen, eentje van de legendarische Feike Asma (op het orgel van de Oude Kerk in Amsterdam) en eentje van een jonge Gert van Hoef, toen 16 jaar, op het Moreau-orgel in de Sint Janskerk van Gouda. Hij speelt het langzamer dan Asma, wonderschoon en met een mooiere opname.

Vandaag is het zo mogelijk nog kouder. We ontbijten rustig en beginnen daarna met het tevoorschijn halen van de koffers uit de kelder. In mijn winterjas gedoken doe ik snel een boodschap. Er zijn weinig mensen in de stad. Ik kwam buurvrouw Arina tegen met haar dochter. Ze hadden hun boot van Hellevoetsluis willen verplaatsen naar een nieuwe ligplaats, maar zagen er wijselijk van af. Ze benijden ons omdat we naar Kreta gaan; het is er echter ook niet meer dan 16^o Celsius maar dat is altijd beter dan dit. Ondertussen houden de Cyprioten de hele Europese Unie in spanning met de vraag of hun eigen bijdrage van 5,8 miljard euro er wel komt. het land loopt langs het randje. We denken wel eens dat er in veel landen waar we met de boot waren, moeilijkheden zijn uitgebroken: Syrië, Egypte en nu Cyprus. 

Straks pakken we ons autootje om naar mijn broer en zijn vrouw te gaan in Vijfhuizen. Terug naar boven

De gebroeders proosten

Zondag 24-03-2013

Uiterst leuke avond bij mijn broer Wiebe en zijn vrouw Marina. Mijn broer is twee jaar jonger en bereidt zich nu voor op de ingang van zijn parttime ouderdomspensioen volgend jaar. Maar hij blijft voor de andere helft werken. Met zijn gezondheid gaat het goed. Ze nemen ons mee naar een sushi-restaurant in het centrum van Haarlem. Het is er eentje uit de Sumo-keten van Japanse restaurants. De zaak is populair en bomvol en het zit er nogal krap, maar o wat zijn die hapjes lekker! De systematiek is overal hetzelfde: 5 x mag je 5 gerechten aankruisen en je moet om acht uur klaar zijn voor de volgende shift aan bezoekers.

De voorlaatste dag. Beetje uitgeslapen, uitgebreid ontbijt en bad. Voorlopig voor het laatst, aan boord hebben we uiteraard geen bad. Wat zou de temperatuur van het zeewater zijn? Ik verdiep me naar aanleiding van een blaadje van de wetenschappelijke scheurkalender wat in het leven en werk van Emmy Noether (1882 - 1935) volgens deskundigen de grootste vrouwelijke wiskundige ooit. Ze ontdekte dat elke behoudswet in het universum correspondeert met een symmetrie in de natuurwetten. De wet van behoud van energie (de 1e wet van de thermodynamica) volgt bijvoorbeeld uit de elementaire aanname dat de natuurwetten - wat die ook zijn - in de tijd niet veranderen. Natuurlijk, we weten niet beter, maar toch is die aanname eigenlijk ongelooflijk. Natuurwetten die sinds het begin van het universum, 13,8 miljard jaar geleden, exact - maar dan ook exact - hetzelfde zijn gebleven! Dat is dus de aanname, waarvoor geen bewijs is.

Lezen in het nieuwste boek van de sombere, niet onomstreden Britse filosoof John Gray: 'De stilte van dieren. Over de vooruitgang en andere moderne mythen' (Ambo, 2013). Ik kreeg het toegestuurd door mijn dochter Floor, met de woorden: 'Ha, pap, hier weet je wel raad mee toch?' Jazeker weet ik dat, ik lees het zelfs in bad. Als in eerdere boeken valt hij ook hier het vooruitgangsdenken aan, de idee dat de mensheid de wereld met kleine stapjes steeds beter maakt, ondanks oorlogen en massamoorden. De mensheid is onderweg naar nergens, zegt Gray.

Vanmiddag komen Jeff & Tessa met baby Vajèn en nichtje Esri even langs om goeiedag te zeggen. Esri mist een voortand en slist. Baby Vajèn valt zich een buil tegen onze salontafel. Kleine ongelukjes, grote ongelukken. Voor Cyprus slaat vanavond en morgenochtend het laatste uur. Ik heb zo'n vermoeden dat het Cypriotische parlement weigert om in te stemmen. Dan zijn de rapen gaar en gaan de banken failliet. Terug naar boven

Maandag 25-03-2013

De dag voor ons vertrek. Koude dag, als de eerdere dagen. In Kreta is het vandaag 20^o Celsius. We buigen ons over de koffers. Veel nemen we niet mee, we hebben zaken dubbel zoals toiletspullen, lijfgoed en wat dies meer zij. Maar de onderdelen voor de klussen moeten erbij. Halverwege de dag ontvang van mijn advocaat ik het 2e concept van het verweerschrift. Ik lees het zorgvuldig door en heb slechts drie minimale bemerkingen.

                                                Vier van de tien ontwerpen voor mijn boek.

Onderwijl mailt ook Jan-Willem, mijn uitgever, een tiental ontwerp-covers voor mijn boek (zie boven een viertal). Mijn enthousiasme is niet groot; die met de foto met de 'priemende vinger' springt er uit, vinden we. Past mooi bij de priemende titel. De twee middelste wekken de indruk van religieuze tractaatjes, de eerste vinden we domweg niet mooi. Enfin, op de laatste borduren we verder. Ondertussen heb ik de beide personen naast me op de foto gevraagd toestemming te geven. dat moet zo, formeel. Van de rechtse heb ik een telefoonnummer. Hij geeft vrolijk verrast toestemming; de andere heb ik gemaild.

Het voorlopig ontwerp gebruik ik om een groot aantal uitnodigingen voor de boekpresentatie van 2 mei a.s. uit te sturen. Vanaf morgen heb ik immers niet meer zo snel Internet. Ik ben er uren mee bezig en als je er nog geen gehad hebt, wanhoop niet, ik ben nog niet klaar en ondanks de lage verbindingssnelheid ga ik op Kreta er mee door.

Alles komt nu tegelijk, op de valreep. De offerte voor 2 mei van Bar Bistro 'Madeleine' op het Wed in Utrecht popt op in de email. Ziet er goed uit; bericht van accoord terug. Eind van de middag belt Ans, die bij haar moeder is. Ze (haar moeder) heeft een bloedneus die ze niet kunnen stelpen; de huisarts komt straks langs. Dat hebben we vaak tegen elkaar gezegd: het gaat al maanden goed met Ma, maar je zult zien, vlak voor we weg gaan....dan krijgt ze iets. Later belt Ans dat ze naar het ziekenhuis moet, waar de KNO-arts de bloeding dicht zal schroeien. Het lijkt dus goed af te lopen. Ik sluit af, want ik moet langs de buren Wiger & Arina om wat zaken te regelen. Ze zullen op ons huis passen.

Morgenochtend vroeg om zes uur komt schoonzoon Michel ons ophalen. Hij brengt ons naar Brussel. Met een tussenstop van twee uur vliegen we naar Iraklion, waar Geert van Anégada ons komt ophalen.  Terug naar boven

Vliegveld Zaventem

Dinsdag 26-03-2013

Het viel mee met Oma Steers; de neusbloeding stopte vanzelf op de SEH. Ze kon weer terug naar haar verzorgingshuis.

Vanochtend het bekende ritueel. Laatste zaken ingepakt. Stipt om kwart over zeven meldt Michel zich. Huis afgesloten en op weg naar Brussel. Files bij Antwerpen en Brussel. Het vliegveld Zaventem is een onoverzichtelijk  geheel. Er mochten wel meer richtingwijzers zijn. Met moeite vinden we de incheckbalie. Daarna gaat het vlot. Grote bak slechte koffie en bruin sneetje brood bij Starbucks (foto hierboven). Merkwaardig: er is in het hele taxfree winkelgebied geen enkele boek-/tijdschriftenhandel te vinden. Zelfs geen krantenkiosk.

De vlucht met een Airbus A320 van Aegean Airways vertrekt op tijd. We zitten helemaal achterin, kort bij de toiletten. Rustige vlucht, over München, Klagenfurt en dan over de Balkan. We vliegen over Bosnië (Sarajevo) en Kosovo. Niets van te zien door bewolking.

Precies op tijd landen we in Athene, waar we twee uur moeten wachten. We zwerven wat door het winkelgebied. Hier wel is een boekhandel, maar ja, Griekse boeken. Er is ook gratis Internet voor zestig minuten. Ik werk de website bij. Straks om zes uur is de vlucht naar Iraklion; die duurt 40 minuten. Terug naar boven

Boarding in Athene in een Bombardier DHC-8, een propellorvliegtuig

Woensdag 27-03-2013

De vlucht van Athene naar Iraklion maken we met een bijzonder toestel: een propeller-aangedreven Bombardier DHC-8 (zie foto hierboven). De wielen staan onder de vleugels. Het ziet er tamelijk ouderwets uit, maar bij de landing in Iraklion komt dat landingsgestel toch wel degelijk over. Bombardier is een Canadese vliegtuigbouwer, die tegenwoordig ook jets maakt. Hier zie je een foto die ik onderweg uit het raampje nam. De Olympic Airways vlucht duurt inderdaad maar veertig minuten. Onderweg zetten we alvast onze horloges een uur vooruit. Op het vliegveld staan Geert & Ine ons op te wachten. Het is fris buiten en bewolkt, maar toch minstens 14o. Het voelt ontzettend vertrouwd om Aghios N. binnen te rijden, de vertrouwde straten te zien, het ziekenhuis waar ik ruim drie jaar geleden de akelige diagnose gesteld kreeg en dan - de jachthaven. We stoppen tegenover de B-steiger en met onze koffers lopen we verwachtingsvol naar de plek waar ons scheepje wacht. Het ziet er zo op het oog allemaal goed uit. We zijn ontroerd, ja ontroerd! Ontroerd om hem, pardon, haar terug te zien (Dulce is een vrouw), ons trouwe bootje.

Aan boord is alles onverwacht helder, schoon en droog. Geen spoor van lekkage. De accu's staan op 100%, de zonnepanelen hebben het goed bijgehouden. We zetten de afsluiters open (behalve de kapotte in de toiletjes). Het achtertoilet kunnen we weer benutten via de afvoer naar de vuilwatertank. We pakken het meest noodzakelijke uit, opgetogen dat het bootje de zes maanden eenzaamheid zo goed doorstaan heeft. Bij Geert & Ine -Anegada ligt naast ons - drinken we een borrel.

's Nachts slapen we als rozen. Het is alles zo vertrouwd, de geluiden van de krakende lijnen, het schommelen van de boot in de lichte swell die de haven inloopt. De volgende ochtend, vanochtend dus, is het koud aan boord. We zetten eerst maar eens de kachel aan. Later loop ik naar de kleine supermarkt om de hoek, om brood, beleg, melk, sap en ander ontbijtspul te kopen. Na het eten ga ik langs bij het plaatselijke filiaal van Wind Hellas om mijn data-SIM-kaartje te laten opladen. Met de vertrouwde dongel uit Malta hebben we weer Internet, niet erg snel maar afdoende. Daarna zijn we uren bezig met schrobben en afspuiten van het dek. Er ligt een kleverige laag rood woestijnzand op, afkomstig met zuidenwinden uit de Sahara, die zich moeilijk laat verwijderen (foto hier). Vreugde om alles dat nog werkt: de koelkast, de wasmachine, de oplader van de walstroom, enzovoorts. Ik zet de nieuwe uitzetspiraal op het bovendekstel van de koelkast en zo meer van kleine klusjes. Buiten is het aangenaam warm en zonnig, een graad of twintig.

Omdat Geert de huurauto nog heeft, slaan we 's middags voorraden in bij de Lidl aan de westkant van de stad. We zetten de buiskap op en rusten zalig uit op de kussens op de kuipbanken. Ook al zijn we zo stijf als planken en hebben we allebei pijn in de rug: zo is het leven goed te genieten. Terug naar boven

Tukje in de kuip

Donderdag 28-03-2013

Gisteravond vroeg gaan slapen, om tien uur al. We waren moe. Vanmorgen staan we om negen uur op, bijna de klok rond geslapen. Het is opnieuw koud in de boot, maar in plaats van de kachel aan te zetten, zetten we de kajuitdeurtjes en het luik open. Buiten is het een stuk warmer dan binnen. Er hangt overigens sluierbewolking, maar die is na een uurtje weg.

Vandaag moeten we een formeel document bemachtigen om de wal op te mogen. Nieuwe regels. Allereerst lopen we naar het belastingkantoor, dat een honderdtal meter voorbij de Spar-supermarkt ligt. Om er te komen moet je eerst door een café. Aan de achterkant is een nauw trappenhuis. Op de tweede verdieping is een zaaltje met loketten. Uiteraard melden we ons bij het verkeerde loket. Al die moeilijk leesbare Griekse opschriften. Van het havenkantoor hebben we een kopie van onze aanvraag meegekregen. De beambte maakt een nieuw document aan, met onder carbonpapier drie kopieën. Met een ervan moeten we naar de kassa. Het document kost 88 cent. Achtentachtig cent. Daarvoor krijg je wel drie stempels op het stuk. Nu moeten we ermee naar de Port Authority, die uiteraard aan de haven zit.

Halverwege is onze favoriete koffietent, Café Asteria, aan de haven. Als vanouds drinken we er de heerlijke koffie. Om kwart voor twaalf zijn we bij het kantoor van de havenautoriteit. De agent, officier of wat dan ook wil net weg gaan voor de lunch, maar hij helpt ons toch. De man heeft een raar mondje, een pruilmondje, intuïtief voel ik dat je voorzichtig met hem moet zijn. Toch poogt hij een gesprekje:

'Are you from Germany?'

'No, from Holland.' We weten hoe ze hier sedert het begin van de eurocrisis de pest aan Duitsers hebben.

'Aha! Feijenoord?'

'No, Ajax'' Ik zeg maar wat. 'You for Panathinaikos?'

Dat is een schot in de roos. Terwijl hij vertelt over een ons volledig onbekende Griekse sterspeler, die jaren geleden in Amsterdam er niet in slaagde te scoren, maakt hij niet één, maar twee documenten aan, allebei in viervoud. De originelen zijn voor ons. Dat kost 8 euro. De stukken moeten we op het havenkantoor brengen, daarna hebben we toestemming om uit het water te gaan.

Het is rustig in de stad, toeristen zijn er nauwelijks. De terrassen zijn grotendeels leeg en veel winkels zijn nog dicht. Met twintig graden is het aangenaam en zelfs te warm om in de zon te liggen. Het is korte-broeken-weer! We lunchen met de restanten van de lekkere artisjokkenschotel, die Ans gisteravond maakte. Ik doe aan boord nog wat klusjes, onder andere het schoonmaken van de zonnepanelen en de kabouterlampjes uit Malta. Aan de zonkant span ik de zonwering over de kajuitramen; het doek is door de inwerking van het ultraviolet nogal versleten geraakt. We zullen een nieuwe moeten laten maken. Geleidelijk aan eigenen we ons het schip weer toe. Aan het eind van de middag - de zon schijnt niet meer zo fel - val ik toch in slaap in de kuip (foto hierboven). Heerlijk, dat bootleven!

Het nieuws op Internet. Afschuw over de details van de moord op Marianne Vaatstra. De banken in Cyprus gaan weer open. Het blijft echter rustig; ik had eerlijk gezegd alsnog een bankrun verwacht, maar men kon maar 300 euro opnemen. Letselschadeadvokaat Yme Drost komt in De Telegraaf met alweer een nieuwe aantijging tegen Jansen Steur: hij zou mensen gedwongen hebben tot euthanasie. Voor je het weet wordt de strafzaak straks opnieuw uitgesteld.  Terug naar boven

Op een terrasje in Aghios Nikoláos

Vrijdag 29-03-2013

Weer een lange nacht gemaakt. 's Avonds lees ik een curieuze novelle van Maarten 't Hart, ontdekt in de book swap in het sanitaire gebouwtje: 'Laatste zomernacht' (Arbeiderspers, 1977). De liefdesperikelen van eerstejaars biologiestudenten op excursie. Gelet op het voorkomen van allerlei vreemde insecten, vlinders en padden (vuurbuiken. doodskopvlinders) en het genot van de romanpersonen bij het aantreffen van dergelijke schepsels, kan alleen een getrainde bioloog zo'n novelle schrijven. Het tegenovergestelde oorlogsverleden van de beide hoofdpersonen, een belemmering voor hun liefde, is dan opeens een fenomeen uit een totaal andere wereld.

Vandaag de lijnen op de steiger beter belegd. Daarna blijkt het schroefdeksel van de voorste watertank muurvast te zitten. Met behulp van WD40 en voorzichtig wrikken met de grote, platte schroevendraaier krijg ik hem los. De centrale schroef van de ankerlier, die jaren geleden vast zat door zout en zand, kan nu wel losgedraaid worden. We lopen naar de stad voor wat boodschappen en koffie op een terrasje in de zon (foto hierboven). Lekker een uurtje lang mensen kijken. Er zijn veel Grieken op straat; het lijkt wel of ze een vrije dag hebben, maar voorzover we weten wordt Goede Vrijdag in de orthodoxe religie niet gevierd. Bovendien is het hier rond 5 mei pas Pasen. Dat heeft ondermeer te maken met het verschil tussen de Gregoriaanse en de Juliaanse kalender, die de orthodoxe kerk gebruikt. Alleen op 24 april 2698 zullen de beide paasvieringen voor één keer op dezelfde dag vallen.

Lunch aan boord. Tukje. Opeens schrikken we op: plotseling staat er een harde wind uit het zuiden. Die geeft niet veel swell, maar toch kijk ik bezorgd naar de landvasten. Goed dat ik ze vanmorgen beter belegd heb. In Rotterdam maakt het Openbaar Ministerie (ingeschakeld door OM Twente) bekend dat ze Jansen Steur niet zullen vervolgen voor zijn aandeel in dubieuze hersenoperaties. Die zaken zijn verjaard en voorzover niet, nauwelijks te bewijzen. Dat verwachtte ik al. Op 3 april a.s. is de volgende regiezitting in Twente; ik zal er ditmaal niet bij zijn.

Over de steiger gaat het als een lopend vuurtje: kraanbaas Roussos heeft een jacht beschadigd bij het hijsen. We gaan eens kijken en inderdaad, het frame aan de achterkant met een windgenerator erop zijn verbogen. Onnodig, want het jacht is slechts een 35-voeter en had wel anderhalve meter of meer in de kraan naar voren gekund. Maar hoe moet dat met onze 43-voet? Op de wal staat een 42-voeter met precies zo'n opstand achterop. Ik vraag de eigenaar hoe hij uit het water is getild, vooruit of achteruit. Achteruit, zegt de man, not a single problem. Dat stelt weer gerust. Ik snap de schadezaak eigenlijk niet; je ziet toch voor het liften of de boot te ver naar achteren zit?

De harde zuidenwind is opeens weer weg, even plotseling als hij opstak. 's Avonds wordt het snel koud en ook snel donker. Morgen gaat ook hier de zomertijd in. We blijven dus een uur verschil met Holland houden. Vanavond gaan we lekker uit eten in La Strada in de Plastira straat, een uitstekend Grieks-Italiaans restaurant hier dichtbij. Terug naar boven

Dulce aan de steiger in Aghios Nikoláos

Zaterdag 30-03-2013

Terwijl het Paasweekeinde in Holland begint met ongebruikelijk veel kou en hier en daar zelfs sneeuw, hebben wij opnieuw te kampen met harde wind uit het zuidoosten. Vannacht stak hij plotseling op en sedertdien is hij blijven doorstaan, de hele dag door, tot op dit moment. Gelukkig is er geen nare swell en de boot zit goed vast. Buiten is het bewolkt en zelfs wat nevelig, of zou dat komen doordat er zandwolken uit de Sahara door de lucht wervelen? Dan kunnen we de boot morgen weer afspuiten. Het is in de kuip niet comfortabel, dus we blijven binnen en lezen. Alleen voor een tube staalpoets loop ik even naar de kleine supermarkt vlakbij. Het deurbeslag is nogal vlekkerig geworden en moet nodig gepoetst. Ans brengt de helft ervan weer tot glanzen.

Ik ben begonnen in de bestseller van Jan Brokken, 'De Vergelding' (Atlas Contact, 2013). Inderdaad, een boeiend boek, terecht een bestseller. Verder is over vandaag niets te melden.   Terug naar boven

De kraan van Roussos, waarmee onze boot over tien dagen uit het water getild zal worden

Zondag 31-03-2013, 1e Paasdag

Dag en nacht die harde zuidoostenwind, het begint wel te vervelen. Je doet eigenlijk niets, behalve nog eens de lijntjes beter leggen, iets verhelpen aan de loopplank, een plotseling klapperende val vastzetten - en verder alleen maar lezen. Nu is het boek van Jan Brokken spannend genoeg, maar toch heb ik een onbevredigd gevoel. Wat had ik dan willen doen? Geen idee, ik weet het niet. Zelfs schrijven trekt me niet. Ben ik dan zo'n slaaf van de drift die deze samenleving beheerst om dingen te moeten doen? Is het juist geen uitkomst, eindelijk eens rust te hebben? Na te kunnen denken, of zelfs dat niet? Niets te doen dan te zitten, naar de dingen te kijken en erover te mijmeren? Natuurlijk, ik weet het wel, de voortdurend loeiende wind, die me ook steeds door de kop loeit, speelt me parten maar ook het alsmaar uitblijven van het geredigeerde concept van mijn boek. En de definitieve lay-out van de cover. en de rug, niet te vergeten. Zolang die niet af zijn, heb ik nergens anders zin in.

In de loop van de dag scheidt mijn internetverbinding eruit. De voor 5 euro aangekochte 500 Mb zal op zijn. Ik had van de week mijn paspoort niet bij me, dan had ik een aanvulling kunnen kopen. Ze moeten je paspoort kopiëren, dan kun je meer bij kopen. De zin van die maatregel ontgaat me. Na enig zoeken vind ik een onbeveiligd netwerk, dat zeer traag is. Morgen langs bij Wind Hellas. Met paspoort.

Kwart voor zes, Griekse zomertijd. De wind gaat eindelijk wat meer liggen. Terug naar boven

Lees vanaf hier verder in Logboek 2013/2, Kreta + Gorcum