Logboek 2010/1 (Kreta>Fethiye)

Verbeeten Instituut, Tilburg. Wachtruimte voor patiënten

Dinsdag 02-02-2010

Op Nieuwjaarsdag was de temperatuur op Kreta nog bijna 30° Geert & Ine van de Anégada mailen echter dat ook daar de winter inmiddels heeft toegeslagen. Het waait er niet alleen hard, zoals vaak, maar er ligt nu ook sneeuw hoog in de bergen rond Ayíos Nikoláos. Het Lasithi-plateau op ruim 800 meter hoogte was ondergelopen, alleen de rondweg was nog begaanbaar. Er was veel sneeuwtoerisme van Grieken die hun verbaasde kleuters dit merkwaardige fenomeen lieten zien. Charley had onze Lord Byron vlak voor het afgelopen weekend bij zijn popje gezet. Met onze Dulce is alles in orde. Ze houden ons goed op de hoogte!

Hier heeft de dooi (tijdelijk?) ingezet met gure regen, ijzel en harde zuidwestenwind. Om tien uur vertrekken we naar Tilburg. Daar worden we vlot en vriendelijk geholpen. Een aardige radiotherapeut met een licht zuidelijke tongval legt alles uit, inclusief de opties die er zijn. Hij laat mijn PSA nog eens prikken en doet een rectaal toucher. "Een klein prostaatje", zegt hij. Hoe kleiner, hoe beter, denk ik onwillekeurig. "Aan beide kanten te hard van textuur. Aan één kant zit een ribbeltje" Hij typeert het in de TNM-classificatie (gebaseerd op tumordoorgroei T, regionale lymfeklieren N en metastasen M) als een T2c, hetgeen betekent dat de tumor binnen de prostaatklierkapsel is en zich in beide lobben heeft verspreid. Hij adviseert in mijn geval geen experimentele behandelingen te doen, zoals HIFU (met radiogolven de tumor verbranden) en cryochirurgie (de tumor doden door bevriezing). Voor deze nieuwe technieken bestaan nog geen langerdurende overlevingscijfers (10 jaar of meer) Voor inwendige bestraling (brachytherapie) kom ik niet in aanmerking. Daarom stelt hij een uitwendige bestralingsbehandeling van 7 weken voor gecombineerd met hormoontherapie gedurende 3 jaar. Ik was er al bang voor, sedert mijn broer Wiebe gisteren liet weten dat hij ook zo´n combinatiebehandeling kreeg aangeboden. "Chemische castratie", noemde hij dat zelf. Het kan me even niet schelen, ik weet wat nu me te doen staat. Dat past bij wat ik laatst las in het relaas van een borstkankerpatiënte: voortdurende onzekerheid is erger dan een slecht bericht.

Uitwendige bestraling: gerichte ioniserende stralen tasten de tumorcellen aan en ook die van het omringende weefsel. Tumorcellen herstellen zich niet, gezond weefsel kan dat beter. Daarom is de bestraling intermitterend, iedere werkdag. Tussendoor krijgen de gezonde cellen de tijd zich te herstellen.

Hormoontherapie: wat nu precies de oorzaak van prostaatkanker is, is niet helder. Wel weet men dat testosteron, het mannelijk geslachtshormoon dat in je testikels gemaakt wordt, in veel gevallen de prostaattumor doet groeien. De aanmaak ervan wordt aangezet door het Luteïniserend Hormoon (LH), afkomstig van de hypofyse. De stof gosereline (Zoladex) kan dat LH en dus de aanmaak van testoseron stilzetten. Het wordt drie jaar lang om de drie maanden per injectie onder de buikhuid aangebracht. Bij de start heeft Zoladex een paradoxaal effect, er treedt een kortdurende verhoging van de testoseronproductie op. Om dat te compenseren moet je de eerste maand dagelijks een tweede middel slikken, bicalutamide (Casodex).

De combinatie bestraling/hormoontherapie heeft een goede langere termijnprognose. Je vindt op Internet natuurlijk verschillende cijfers, maar de 5-jaarsoverleving is gemiddeld meer dan 90% als je vóór behandeling typering 2 had. Daarna wordt het vager. De 10-jaarsoverleving ligt ergens tussen 65% - 90% De vraag is wat die statistieken waard zijn en ook wat je typering waard is. Mijn typering is 2, maar dat is "klinisch". Bij mijn broer was dat ook zo, maar toen het uitgenomen weefsel rond de prostaat toch tumorcellen bevatte, veranderde de feitelijke typering bij hem daardoor alsnog in 3.

En de bijwerkingen? Vooral incontinentie en impotentie. Het zij zo, ook dat kan me nu niet zoveel schelen. Er is immers geen keus. En ik heb al zóveel gevreeën in mijn leven, denk ik voorlopig maar.

Het vervolg. We kunnen snel beginnen. Op 9 februari krijg ik op de Poli Urologie in het St. Elisabeth Ziekenhuis vier piepkleine gouden staafjes naast mijn prostaat geïmplanteerd, zogenaamde markers voor de instelling van de bestralingsapparatuur. Die instelling doet men met een simulatie-CT scan en de markers op 16 februari in het Verbeeten Instituut. Meestal start de behandeling dan na een week. Terug naar boven